Accountant voor de tuchtrechter na ruzie over aandelenoverdracht

Door Michiel Satink

Zaaknr. 22/1427

Tussen de ruziënde broer en zus zit de accountant die niet alleen die twee maar ook de vader adviseerde. De aanleiding voor de verdeling van aandelen van het miljoenenbedrijf uit Almere van vader was een verdrietige: hij kreeg te horen dat hij door kanker niet lang te leven had. 

De broer zat al langer in het bedrijf en bouwde daar aan zijn carrière en de dochter is daar altijd buiten gebleven. Ze tekende de akte van de zogeheten call-optie bij de notaris kennelijk zonder daar al te veel over na te denken. Begin 2021 werd de akte vernieuwd: de broer wilde dat de optie niet langer in zijn BV maar in een CV werd ondergebracht. “Tegenwoordig lees ik alles aandachtig voor ik onderteken. Dit gaat dus om een nieuwe akte, de oude heb ik nooit aandachtig gelezen! (…) Heb ik er iets over te zeggen, maar denk het niet want de oude akte was al ondertekend'', schreef de dochter in een reactie. Alleen: was dit wel zo? Inmiddels wist de accountant, die alle drie adviseerde, dat de aandelen inmiddels geen 2,75 maar 5,1 miljoen euro waard waren. En hierover heeft ze de dochter nooit geadviseerd, is het verwijt.

Een paar maanden na de nieuwe akte besloot de broer tot uitoefening van zijn recht op koop van de aandelen. De dochter weigerde, maar verloor in april dit jaar een kort geding hierover. De tuchtzaak is een volgende stap in dit geschil. Raadsvrouw Kirsten Willms benadrukte dat het haar cliënt niet om het geld gaat, maar om op te komen voor haar eigen belangen. En die belangen zijn niet goed behartigd door de accountant die niet alleen haar maar ook haar broer en vader bijstond. Kon dat tegelijk? “Ze vertrouwde haar accountant tot duidelijk werd dat ze haar onjuist adviseerde en vooral bezig was met de belangen van haar vader en broer.'' De vraag is of de call-optie onderdeel was van de schenking. Nee, stelt Willms, dat was het dus niet. “Waarom niet? Omdat haar vader geen voorwaarden had.'' Ook staat in de akte over de call nergens de voorwaarde dat haar cliënt die aandelen ook moest verkopen.

Ook een belangrijke klacht was de vermeende belangenverstrengeling. “Ik ben ook de accountant van je broer. Dus helemaal objectief kan ik natuurlijk niet zijn'', zou de accountant aan de klager in 2019 gemaild hebben. En dan was er nog een vermeende schending van vertrouwelijkheid. Zo getuigde de accountant in het proces dat de broer tegen zijn eigen zus had aangespannen. “De informatie had ze alleen omdat mijn cliënt haar klant was'', aldus Willms. Waarom was die 'getuigenis' dan zo belangrijk? Omdat haar broer wilde beargumenteren dat zijn zus wel degelijk financieel onderlegd is. “Hij kon geen bewijs leveren van dit onjuiste standpunt maar een verklaring van de accountant kan wel overtuigend overkomen'', aldus de advocaat.

Het was volgens een kantoorgenoot van de beklaagde AA volstrekt helder hoe de schenking in elkaar zat. “Maar later besloot de klager dat die voorwaarden in twijfel getrokken moesten worden. Tot nu toe heeft ze alle zaken verloren.'' 

Dat de call-optie in een nieuwe akte is gezet, heeft haar geen financieel nadeel opgeleverd. De aangeklaagde accountant zelf benadrukte dat de call-optie uit 2016 notarieel ondertekend is. “Ik neem aan dat haar daar is gewezen op wat ze tekende.'' Bij die originele akte was ze niet betrokken. De voorwaarden van de akte uit 2021 waren dezelfde, er was alleen een wijziging van contractpartij. “Als mevrouw niet akkoord was gegaan dan werd gewoon teruggevallen op de oude akte. Er kon dus niet onderhandeld worden.''

De accountant vond dat ze prima zowel vader, broer als zus bij kon staan omdat de belangen aanvankelijk dezelfde waren. Toen broer en zus tegenover elkaar kwamen te staan, nam de accountant afscheid van de klager. De Accountantskamer had onder meer vragen over de mail die ging over 'een beetje belangenverstrengeling'. Waar ging dat over? 

Volgens de kantoorgenoot van de AA moest de accountant een contract beoordelen dat door een collega is opgesteld. “Daar refereert ze aan. Niet aan een belangenverstrengeling tussen de twee partijen.'' De klager stelde dat de AA haar toenmalige cliënt misleid heeft. Waarop doelde de klager? “Dat mijn cliënt in de veronderstelling was dat de accountant onafhankelijk advies gaf in haar belang. Als ze adviseerde die akte te tekenen dacht ze dat dit zonder meer in haar belang was. En dat was niet zo'', aldus de raadsvrouw van de klager.

En dan die 'getuigenis' in de zaak die broer tegen zus aanspande. De accountant heeft zeker gedacht aan de verantwoording richting haar oud-cliënt, zei ze. “Veel vragen, zoals over haar administratie, heb ik niet beantwoord.''

De tuchtrechter doet binnen twaalf weken uitspraak.