Tuchtrecht: ‘RA lapte toezicht NBA bijna 15 jaar aan zijn laars’

Zaaknummer: 24/3024 en 24/3084

Zijn registratie was al eens een jaar doorgehaald, omdat de kwaliteit van zijn accountantskantoor bij drie toetsingen niet aan de eisen voldeed. En in 2020 was het opnieuw mis. Er kwam een verbeterplan. Maar bijna vier jaar later was de Raad voor Toezicht (RvT) er nog niet in geslaagd om te controleren of dit verbeterplan zijn vruchten heeft afgeworpen. Telkens voerde de voormalige RA, die zich op per 1 november dit jaar heeft laten uitschrijven, weer nieuwe redenen aan om afspraken te annuleren. Voor de RvT reden de NBA te vragen een klacht in te dienen bij de Accountantskamer. Die vroeg zich af of de beroepsorganisatie niet ‘al te lankmoedig’ is met accountants die het toezicht frustreren.

“De RvT is er volgens de beroepsvereniging niet in geslaagd een eindoordeel te geven over een toetsing bij het kantoor van deze accountant”

De voormalige RA, eerst eigenaar van een accountantskantoor in Gelderland, de afgelopen jaren actief vanuit zijn privéadres in Zeeland, was niet present bij de zitting afgelopen maandag. De klager wel – met twee advocaten en de adviseur van de RvT.

De klacht richtte zich op het niet meewerken van de – destijds nog geregistreerde – RA aan de hertoetsing van zijn accountantskantoor. In 2020 was zijn kantoor aan de beurt voor een reguliere toetsing. Uitkomst was dat het kantoor niet voldeed aan het stelsel van kwaliteitsbeheersing. Van de drie bekeken dossiers – één samenstellingsdossier, twee vrijwillige controledossiers –  konden de controledossiers de toets niet doorstaan. In het eerste vrijwillige dossier, dat van een museum, constateerde de RvT twintig tekortkomingen, in het tweede, van een cultuurstichting, waren dat er twaalf. Ook constateerden de toetsers tekortkomingen met betrekking tot een bedreiging van de fundamentele beginselen van de VGBA.

[Artikel gaat verder na de volgende advertentie]

Help je klanten vooruit: attendeer ze op FM Dag 2025!

Op dinsdag 15 april staat FM Dag 2025 in het teken van kleine stappen met grote impact. Geïnspireerd door The Tipping Point van Malcolm Gladwell ontdekken financieel managers, controllers en finance directors hoe ze AI-tools kunnen inzetten, rapportages digitaliseren en data-analyse naar een hoger niveau kunnen tillen. Dit evenement biedt jouw klanten praktische inzichten en inspiratie om met kleine veranderingen grote vooruitgang te boeken. Tip je klanten en help ze deze kans niet te missen – tickets zijn nu verkrijgbaar met early-bird korting!

Meer informatie

De RA diende een verbeterplan in. Dat keurde de RvT onder voorwaarden goed. “Bijna vier jaar, talloze contactmomenten en meerdere afgezegde afspraken later is de NBA er niet in geslaagd te toetsen of de RA voldoende opvolging heeft gegeven aan het verbeterplan,” betoogde advocaat  Abdessamad El Allaoui namens de beroepsorganisatie.

Volgens El Allaoui voerde de RA steeds weer andere omstandigheden aan om de hertoetsing af te zeggen. Onder andere de verbouwing van zijn praktijk aan huis en de overdracht van zijn praktijk. Dat ontslaat hem volgens de advocaat niet van zijn verplichting zich toetsbaar op te stellen. Daar komt bij dat de NBA hem ‘meerdere maken tegemoet is gekomen’. Van deze opties heeft hij geen gebruik gemaakt.

Daarnaast heeft de voormalige RA volgens de NBA ook nog eens verzaakt de kennistoets 2022 met goed gevolg af te ronden.

Het bovendien niet de eerste keer dat de NBA een klacht tegen de accountant heeft ingediend. In 2010, 2012 en 2013 voldeed zijn accountantskantoor ook al niet aan de kwaliteitseisen. Ook dat leidde tot een klacht bij de Accountantskamer. Voor de tuchtrechters in 2015  aanleiding zijn registratie voor de duur van één jaar door te halen.

Een RA die vier jaar een hertoetsing frustreert: is de NBA bij kwaliteitstoetsingen niet ‘te lankmoedig’? Wat maakt dat het zo lang heeft geduurd?, legde de voorzitter van het tuchtcollege de NBA-delegatie voor.

Waarschijnlijk een mix van capaciteitsgebrek en de toezeggingen van de ex-RA om toch mee te werken – beloftes waar hij vervolgens telkens weer op terug kwam – en zijn verhuizing, waardoor hij een tijd uit beeld was, opperde Gert-Jan van der Wielen, adviseur van de RvT. “Wij houden toezicht op zo’n 1800 kantoren. Met drie medewerkers toetsen we er daarvan jaarlijks 300. Dat vergt veel tijd en energie.”

Maar: kon dat niet sneller?, vervolgde de preses. Van der Wielen: “Soms zou je willen dat het iets sneller ging. Maar de procedure is ietwat stroperig. De RvT vergadert één keer maand. Dan moet er door onze advocaten een tuchtklacht worden geformuleerd. Vervolgens moet het NBA-bestuur zich erover buigen; ook dat vergadert één per maand. Dan ben je al zo een paar maanden verder.”

“Eigenlijk heeft deze accountant geen vier, maar 15 jaar niet aan de kwaliteitseisen voldaan,” vulde een van de andere tuchtrechters aan. “En al die tijd heeft hij gewoon kunnen doorwerken. Is dat wel gewenst?”

“Een open deur,” reageerde Van der Wielen. “Zoiets acht de NBA zeker niet gewenst. Maar we hebben geen andere instrumenten.”

Bij de tweede zitting richtte de NBA haar pijlen op een voormalige AA. De RvT is er volgens de beroepsvereniging niet in geslaagd een eindoordeel te geven over een toetsing bij het kantoor van deze accountant.

Oorzaak: het ontbreken van een verplichte opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordeling (OKB) bij een NOW1 dossier, een van de drie bekeken dossiers. De AA zou hebben toegezegd deze stukken te leveren. Ondanks herhaalde verzoeken tussen januari 2022 en mei 2023 heeft de RvT deze stukken nooit ontvangen.

De voormalige AA gaf volmondig toe dat hij heeft verzaakt een OKB bij het door hem beoordeelde NOW1-verzoek te laten uitvoeren. Hij heeft er naar zijn zeggen wel naar geïnformeerd, bij Full Finance om precies te zijn. Maar die hadden te druk, kreeg hij te horen. Voor de accountant reden de aanvraag dan maar zonder OKB in te dienen. “Er was een deadline voor de aanvragen. Soms gaat het belang van de klant voor.”

De inmiddels 70-jarige accountant sprak van een ‘protocol’. “We hebben het hier niet over regels en wetten.” Daarmee zat hij er toch naast, meende de voorzitter. “Dit is geen protocol, dit is een voorschrift. Als je er niet aan voldoet, zit je fout.”

Wel triest, dat deze ervaren accountant met een onberispelijke staat van dienst aan het eind van zijn carrière nog bij de tuchtrechter moest opdraven, meende de voorzitter.

“Ach, je moet alles in het leven één keer meemaken,” reageerde de voormalige AA laconiek. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]