Externe omstandigheden spelen Nederlandse economie parten

Het aantal faillissementen in Nederland stijgt in 2019 naar verwachting met 3 procent. Dit is een duidelijke verslechtering ten opzichte van vorig jaar en een trendbreuk in vergelijking met de afgelopen vijf jaar, waarin het aantal faillissementen steeds met dubbele cijfers daalde. 

Bovendien heeft Atradius haar verwachting sinds de laatste raming naar beneden bijgesteld. Dit wordt ingegeven door de onzekerheid over het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China, de brexit en de terugvallende economische groei in Europa, die allemaal negatief uitpakken voor de Nederlandse export. 

Dit concludeert Atradius in haar halfjaarlijkse Economic Outlook.

Terwijl het aantal faillissementen tussen 2014 en 2018 gemiddeld met 20 procent per jaar daalde, doet zich volgens Atradius in 2019 een keerpunt voor. “De trend in faillissementen ontwikkelde zich in de afgelopen maanden slechter dan verwacht. Terwijl we in februari nog een stijging van 2 procent in 2019 verwachtten, hebben we onze prognose inmiddels bijgesteld naar 3 procent”, aldus John Lorié, hoofdeconoom van Atradius. 

Het niveau van het aantal faillissementen komt in 2019 uit op 55 procent van dat in 2007, voor het uitbreken van de crisis. Toch is de economische groeivertraging reden tot zorg en blijven de neerwaartse risico’s groot. “In Nederland daalt de economische groei dit jaar naar 1,6 procent. Het zijn vooral externe omstandigheden die onze economie parten spelen. Zo dreigt het handelsconflict tussen China en de VS te escaleren nu de VS het importtarief op Chinese goederen hebben verhoogd. Daarnaast spelen nog altijd de onzekerheid rond de brexit, de politieke onrust in Frankrijk en de onzekere begrotingssituatie in Italië een rol.” 

Overheden aan zet
De terugvallende economische groei in Nederland staat niet op zichzelf. In heel West-Europa verslechteren de economische vooruitzichten, doordat de wereldhandel minder sterk groeit. Wereldwijd verwacht Atradius in 2019 een stijging van het aantal faillissementen van 2 procent, volgend op een daling van 2 procent in 2018. De sterkste toename doet zich echter voor in West-Europa, waar het aantal faillissementen met 3 procent stijgt. Op de lange termijn zijn de vooruitzichten voor de economische groei in de eurozone veel minder gunstig dan in de VS en China. 

“De overheid is nu aan zet”, stelt Lorié: “In Europa zijn beperkte mogelijkheden voor monetaire verruiming. Hierdoor is het nodig dat vooral naar fiscaal beleid wordt gekeken om de economische groei te stimuleren. Daarnaast hebben landen in Noord-Europa – zoals Nederland, Duitsland en Finland – een solide overheidsbegroting. Dit biedt ruimte om het groeipotentieel te versterken via investeringen. Bij de huidige lage rente hoeft dit bovendien niet ten koste te gaan van de stabiliteit van overheidsfinanciën.”