Eenpersoons-BV en versnelde publicatie van de jaarrekening
Op 1 oktober 2012 is het nieuwe BV-recht in werking getreden. Bedoeling van de wetgever was de flexibiliteit voor de consument, de ondernemer in het MKB, te vergroten. Daarbij is een nieuwe regeling ingevoerd die de vaststelling van de jaarrekening vereenvoudigt. Thans bepaalt de wet dat, wanneer alle aandeelhouders ook bestuurder van de BV zijn, de ondertekening van de opgestelde jaarrekening door alle bestuurders tevens de vaststelling van die jaarrekening vormt (art. 2:210 lid 5 BW).
Door Kid Schwarz, hoogleraar Ondernemingsrecht UM, partner Baker Tilly Berk
Bij nadere beschouwing blijkt deze regeling slecht uit te pakken. De wet bepaalt immers de termijn voor opstelling van de jaarrekening op ten hoogste elf maanden, terwijl de vastgestelde jaarrekening binnen acht dagen moet worden gepubliceerd. Deze nieuwe regeling brengt problemen met zich bij de BV waarin er maar één aandeelhouder/bestuurder is. Die bestuurder moet binnen uiterlijk elf maanden de jaarrekening opstellen en ondertekenen, waarna die door de ondertekening vastgestelde jaarrekening binnen acht dagen moet zijn gepubliceerd.
De jaarrekening over 2012 moest in dat geval uiterlijk op 8 december 2013 zijn gepubliceerd, zoals de jaarrekening over 2013 uiterlijk 8 december 2014 enz. en dus niet op 1 februari van het daaropvolgende jaar. Ook bij de BV waarbij de accountant de opgestelde jaarrekening moet controleren, doet zich een bizar probleem voor in geval van een eenpersoonssituatie. Nu ondertekening van de opstelling tevens de vaststelling betekent, kan de accountant geen verklaring afgeven op de ondertekende opgestelde jaarrekening, terwijl de wet dit wel voorschrijft.
Deze nieuwe regeling leidt dus tot onbedoelde problemen die eigenlijk alleen maar sluitend kunnen worden opgelost door de statuten te wijzigen en deze regeling weg te schrijven. De wetgever kwam aanvankelijk met een rammelende oplossing in reparatiewetgeving, maar heeft die voorgestelde regeling recent uit dat wetsvoorstel geschrapt en nieuwe wetgeving aangekondigd. De liefhebber leest het opstel van Wolf & Schwarz in TvOB 2014-1, p. 23 e.v.
Tot die nieuwe wetgeving is ingevoerd, en dat kan nog jaren duren, moet de praktijk zich zien te redden. Het enige, zekere redmiddel bij de eenmans-BV is publicatie van de jaarrekening binnen elf maanden en acht dagen na balansdatum, dan wel wijziging van de statuten. Wanneer er meer dan één bestuurder is, dan wel een raad van commissarissen is ingesteld, kan het probleem worden opgelost door niet alle bestuurders en commissarissen de opstelling te laten ondertekenen. De niet-ondertekening moet worden toegelicht, en als toelichting lijkt mij vermijding van de toepassing van de onwenselijke wettelijke regeling voldoende. Het is te hopen dat de wetgever binnenkort deze bepaling zal laten vervallen.