Bloeiende bouw geplaagd door stikstof, grond en personeel

De bouwsector in Nederland heeft het druk met een grote vraag en goedgevulde orderboeken. Maar er zijn ook problemen, waaronder gebrek aan personeel en materiaal. Ook zijn er moeilijkheden bij het verkrijgen van bouwvergunningen, mede vanwege de stikstofproblematiek.

Verder is er grote schaarste aan beschikbare bouwgrond, terwijl er de komende tien jaar wel bijna een miljoen nieuwe woningen bij moeten komen en veel werk moet worden gemaakt van verduurzaming. 

"De vraag in de bouw zit de komende jaren wel goed. Er moeten veel nieuwe woningen worden gebouwd en verduurzaamd. Ook is er veel werk voor infrastructuur, net als in de logistiek", zegt Maurice van Sante, sectoreconoom bouw bij ING Research. "De aanbodkant wordt lastiger. De bouwsector kampt met personeelstekorten waardoor projecten vertraging oplopen. Maar het grootste obstakel zijn de bouwvergunningen. Dat is de grootste bottleneck om de woningbouw op gang te krijgen. Maar meer woningen zijn juist heel belangrijk voor het welzijn van mensen."

Bouweconoom Casper Wolf van ABN AMRO zegt dat het personeelstekort eigenlijk al jaren speelt. "Vooral aan installateurs is er een groot gebrek. Maar ook de gestegen materiaalkosten zijn moeilijk, vooral voor staal en hout." Dat komt door tekorten als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Wolf wijst verder op de stikstofproblematiek. "Het blijkt steeds toch niet mogelijk om oplossingen te vinden voor de stikstofkwestie. Verder is het belangrijk waar nog gebouwd kan worden. Maar ook is het nodig keuzes te maken: woningen, windmolens of nog andere invulling."

Hans-Hugo Smit, bouwanalist van Rabobank, zegt dat er meer sturing vanuit het Rijk moet komen. "Er is nu een minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, dat is al heel mooi. Voor een hogere woningproductie moet er slimmer en sneller gebouwd worden, bijvoorbeeld met geprefabriceerde woningen. Ook digitalisering en robotisering laten bouwprocessen soepeler verlopen, met minder mensen. Dat is nu een voordeel vanwege de personeelskrapte." Volgens hem hebben veel gemeenten koudwatervrees als het prefab betreft. "Er is een soort angst dat dan eenheidsworst ontstaat, met minder kwaliteit. Maar die prefabwoningen zijn heel hoogwaardig. Het uitgangspunt moet zijn hoe kan met prefab zo hoog mogelijke kwaliteit en variatie worden geboden.

Afgeloppen week werd nog bekend dat er een nieuwe cao is afgesproken voor de ruim 110.000 werknemers in de bouw en infra. De lonen stijgen met 5 procent, de hoogste loonsverhoging ooit. Daardoor moet de bouwsector aantrekkelijker worden. Smit stelt dat hogere lonen kunnen helpen bij het aantrekken van extra bouwvakkers. "Maar het moet vooral leuk zijn voor mensen om bij te dragen aan de ontwikkeling van Nederland. Daar kan je veel voldoening uit halen, maar dat verdient ook waardering."