Accountantskosten in de zorg lopen op tot 100 miljoen

De totale accountantskosten in de zorg bedragen 96 miljoen euro. Gemiddeld komt dat neer op 121.000 euro per instelling. Wat opvalt is dat de kostenstijging fors verschilt per deelsector. Voor ziekenhuizen is de stijging beperkt tot +0,2 procent, terwijl verpleeg- en verzorgingshuizen de kosten zien dalen (-0,8%). Maar GGZ-organisaties (+2,8%) en instellingen in de gehandicaptenzorg (+7,7%) zijn juist veel meer kwijt.

Dat de uitgaven aan accountants onverminderd hoog blijven, komt onder andere door de extra financiële verantwoording die de verschillende contractpartijen (zoals zorgkantoren en gemeenten) eisen en de controle van declaraties in de GGZ. Dat blijkt uit een analyse door Intrakoop, inkoopcoöperatie van de zorg, en Marlyse-Research van 794 gepubliceerde jaarverslagen van de vier deelsectoren van de zorg (ziekenhuizen, VVT, gehandicaptenzorg en GGZ) over 2018. 

De onderzochte zorgorganisaties zijn verantwoordelijk voor 95 procent van de totale omzet in de vier deelsectoren. Net als in 2017 is er sprake van een toename in controlewerkzaamheden voor onder andere de jaarrekening (+2,8%). Opvallend is wel dat zorgorganisaties minder terughoudend zijn geworden in het laten uitvoeren van andere diensten dan de controles. Dit is terug te zien de stijging van de overige niet-controlediensten (+9,1%). De overige controlewerkzaamheden en fiscale advisering laten een daling zien van respectievelijk -5,2 en -2,3 procent.

Omzet ziekenhuizen maakt prijsverschil ‘cure’ en ‘care’
In 2018 is door zorgorganisatie gemiddeld 121.000 euro uitgegeven aan accountancy: dat is 1,57 euro per 1.000 euro omzet. In de care-sector (GGZ, gehandicaptenzorg, VVT) zijn de kosten aanzienlijk hoger dan in de cure-sector (ziekenhuizen en revalidatiecentra). Vanwege de hogere omzet van ziekenhuizen betaalt deze laatste groep slechts 0,94 euro per 1.000 euro omzet. 

De kosten voor accountants voor de overige deelsectoren liggen een stuk hoger. In de VVT zijn de kosten twee euro, de gehandicaptenzorg 1,64 euro en in de GGZ 2,66 euro per 1.000 euro omzet. Opvallend is dat de GGZ-instellingen die actief zijn in de jeugdzorg veruit het meeste betalen: 3,60 euro per 1.000 euro omzet tegenover 2,45 euro per 1.000 euro omzet voor de resterende GGZ-instellingen. Dit is terug te leiden naar de lastige financiële situatie  vanwege de transitie van de jeugdzorg naar gemeenten.

Dominante positie ‘big four’ neemt verder af
De toenemende marktwerking in de zorg laat ook bij accountants steeds meer zijn sporen na. Als er gekeken wordt naar de totale omzet in de zorgsector zijn de ‘big four’ nog steeds koploper. PWC en EY zijn samen de grootste met elk iets meer dan twintig miljoen euro ‘zorgomzet’. Daarna volgt KPMG met zestien miljoen euro en Deloitte met twaalf miljoen euro. Het marktaandeel van de vier grootste accountantskantoren daalt in 2018 echter naar 73 procent waar dit in 2017 en 2016 nog respectievelijk 76 en 81 procent was. 

Ook het aantal klanten in de sector die de vier grote internationale accountancykantoren EY, PWC, KPMG en Deloitte bedienen is voor het vierde jaar op rij aan het dalen. In 2018 bedienen de ‘big four’ samen 39 procent van de totale sector tegenover 45 procent in 2017, 54 procent in 2016 en 61 procent in 2015. 

Tegelijkertijd stijgt het aandeel van de andere accountants voor het derde jaar op rij: 32 procent van de onderzochte deelsectoren is klant bij de overige accountantskantoren waar dit in 2017 en 2016 nog respectievelijk 27 en 18 procent was. 

Ruud Plu, bestuurder van Intrakoop, ziet een positieve ontwikkeling: “Dit is het tweede jaar op rij dat er sprake is van gemiddeld een beperkte stijging van de accountantskosten na de forse stijgingen van de jaren daarvoor. Tegelijkertijd zie je dat in de GGZ en gehandicaptensector de kosten wel hard stijgen, onder meer door extra controles. De hoop is dat we de inspanningen om de zorg minder bureaucratisch te maken, ook terugzien in een daling van de accountantskosten zoals in de ziekenhuizen.”