8 vragen over explosieve vraag naar compliance-specialisten

Compliance is booming. Wie op internet KYC (know your customer) of CDD (customer due diligence) intypt, krijgt direct een waslijst aan vacatures voorgeschoteld. 

Het aanstellen van deze specialisten doen deze organisaties niet alleen vanuit hun plicht als poortwachter, maar ook om hoge boetes te voorkomen. Zo kreeg ING in 2019 een boete van maar liefst 775 miljoen euro, omdat de compliance-afdeling niet voldoende onderzoek had gedaan naar de herkomst van het geld van haar klanten, en hierdoor witwassignalen misten. 
 
Momenteel is de gehele bancaire sector bezig met het versterken van haar poortwachtersfunctie. Het aantal vacatures in compliance is in het eerste kwartaal van 2019 maar liefst 130 procent hoger dan in dezelfde periode het jaar ervoor (bron: Jobfeed). Dit merkt ook Billy Brouwer, recruitment consultant op het gebied van banking & financial services bij Walters People. Hij legt uit hoe de run op KYC medewerkers is ontstaan en hoe hij de markt ziet ontwikkelen.
 
1. Wat zijn precies de verschillen tussen KYC en CDD?
“De termen worden regelmatig door elkaar gebruikt. CDD staat voor customer due diligence, en bevat het onderzoek naar de integriteit van een klant. Dit valt onder de noemer KYC: know your customer. Als een organisatie bijvoorbeeld een lening wil afsluiten, wordt er eerst onderzoek gedaan naar potentiële links met fraudezaken.”
 
2. Hoe komt het dat de termen zo door elkaar heen gebruikt worden? 
“Het aantal vacatures in dit gebied zijn, mede dankzij de nieuwe wet- en regelgeving van de DNB, exponentieel gegroeid de afgelopen tijd. Dat heeft ervoor gezorgd dat banken in no-time hele afdelingen hebben opgezet en nieuwe functies hebben gecreëerd, zonder de tijd te nemen om de functies duidelijk af te bakenen. Veel financiële instellingen hebben elkaar gekopieerd, waardoor het per organisatie verschilt welke titels er gebruikt worden en wat ze precies inhouden.”  
 
3. Wat zijn deze witwassignalen waar banken op moeten letten?
“Dit kunnen bijvoorbeeld opvallende transacties of bedrijfsresultaten zijn. Ter illustratie: in het voorbeeld van ING was er een klein Nederlands lingeriebedrijf dat tevens actief was op Curaçao. Zij rapporteerden 150 miljoen euro omzet, alleen door als groothandel damesondergoed te verkopen op Curaçao. In zulke gevallen zou je als bank moeten nagaan of alles wel klopt. Later bleek dat er via de rekening van het bedrijf allerlei verdachte geldstromen liepen, en dat zij op grote schaal geld witwasten.”
 
4. Hoe ziet dit doorlichtingsproces eruit? 
“Het proces is de laatste tijd erg geprofessionaliseerd. Er wordt hard gewerkt aan nieuwe technologische oplossingen die witwaspraktijken sneller en effectiever opsporen, zoals algoritmes die verdachte transacties automatisch kunnen ‘flaggen’. Nu wordt zo’n klant direct als verdacht gemarkeerd, en gecheckt door een gespecialiseerd KYC of CDD team dat nagaat of alles wel legaal is.”
 
5. Wat doen KYC/CDD analisten precies?
“Je begint meestal door transacties te monitoren of paspoortcontroles uit te voeren. Heb je hier ervaring mee opgedaan, dan kun je uitgebreidere analyses gaan maken, en bijvoorbeeld MKB bedrijven gaan beoordelen. Vervolgens leer je grote organisaties met complexe bedrijfsstructuren te beoordelen. Je vraagt documentatie op, zoals organogrammen en KvK uittreksels, en maakt op basis hiervan diepgaande analyses en risico-inschattingen van een klant; het is echt speurwerk. De risicoscore bepaalt vervolgens of een klant nogmaals beoordeeld moet worden. Wanneer een score niet past binnen het risicobeleid van de bank, kan besloten worden om geen relatie aan te gaan met de klant, of een bestaande relatie te beëindigen.”
 
6. Welke mensen zijn geschikt voor een baan als KYC/CDD analist?
“De rol is juridisch onderlegd en bevat daarnaast financiële en criminologische aspecten. We zoeken daarom analytische personen met een bachelor- of masteropleiding in criminologie, rechten of finance. Om organisaties door te kunnen lichten, is het belangrijk om te begrijpen hoe bedrijfsstructuren in elkaar zitten. Dit leer je bijvoorbeeld bij bedrijfsrecht of bepaalde specialisaties binnen criminologie. Er is momenteel echter zo veel vraag naar KYC/CDD analisten, dat ook andere professionals met ervaring in de bancaire sector, zoals een accountmanager bij een bank, in aanmerking komen. Het belangrijkste is je persoonlijkheid: je moet goede analyses kunnen maken en oog voor detail hebben, tegen het perfectionistische aan. Het is echt detectivewerk, je moet het leuk vinden om te ‘speuren’ in dossiers. 
 
Daarnaast moet je sterk in je schoenen staan. Als je een risico detecteert bij een klant, moet je duidelijk kunnen uitleggen aan je commerciële collega’s waarom deze klant een risico vormt. Je moet anderen kunnen overtuigen van je standpunt en voet bij stuk kunnen houden. Dit kan soms lastig zijn, aangezien zij er belang bij hebben om zoveel mogelijk nieuwe klanten binnen te halen.”
 
7. Hoe duurzaam is de grote vraag naar KYC/CDD analisten?
“Dit hangt deels af van de wet- en regelgeving. Zolang deze verscherpt blijven worden, zal de grote vraag naar KYC/CDD analisten blijven. Wel verwacht ik dat de vraag over enkele jaren enigszins af zal nemen, aangezien er hard gewerkt wordt aan algoritmes die witwaspraktijken efficiënt kunnen opsporen. Toch zal het altijd deels mensenwerk blijven; high risk klanten zullen door mensen beoordeeld blijven worden, en ook zullen er altijd bedrijven zijn die nieuwe constructies bedenken waardoor het algoritme hun acties niet zal herkennen.”
 
8. Hoe zit het met de toekomstperspectieven van KYC/CDD analisten?
“Als iemand heeft gewerkt als KYC/CDD analist, betekent dit dat hij hoogopgeleid is en sterke analytische vaardigheden heeft. Als KYC/CDD analist krijg je te maken met strenge deadlines, en om het werk vol te kunnen houden moet je behoorlijk stressbestendig zijn. Er zijn genoeg banen binnen financiële instellingen waarbij deze kwaliteiten van pas komen. De vraag is alleen of het hoge salarisniveau waar KYC/CDD analisten zich momenteel op bevinden, gehandhaafd kan blijven als ze van functie wisselen. 
 
Natuurlijk hebben ze ook de mogelijkheid om door te groeien binnen compliance en risk, bijvoorbeeld tot risk analist; een rol waarin je je bezighoudt met het programmeren en implementeren van de algoritmes die gebruikt worden om risicoanalyses te maken. Hier is altijd veel vraag naar. Kortom: wie zijn carrière start met een baan in KYC/CDD, heeft daarna veel mogelijkheden.”