46.000 zzp’ers raakten vorig jaar opdrachten kwijt door Wet DBA

De op 1 mei 2016 van kracht geworden Wet DBA raakt met name de naar schatting 400.000 zzp’ers die hun diensten aanbieden op de zakelijke markt. In een meting over het vierde kwartaal van 2016 geeft 12% van hen aan dat een of meer opdrachtgevers hen vanwege de nieuwe regels niet als zelfstandige hebben willen inhuren. Dat komt overeen met 46.000 individuen.

Bijna de helft van de getroffen zzp’ers (49%, 22.000) kon alsnog aan de slag op niet-zelfstandige basis, dus in een arbeidsovereenkomst, een uitzendovereenkomst of via payrolling. Iets meer dan de helft (51%, 24.000) bleef echter met lege handen achter.

De cijfers over het vierde kwartaal wijken daarmee niet substantieel af van die over het derde kwartaal, die eveneens werden verzameld door Intelligence Group en Pierre Spaninks.

Onrust rond Wet DBA

Begin december leek er op basis van twee derde van de gegevens nog sprake te zijn van aanzienlijke toename van het aantal getroffen zzp’ers. In het gecompleteerde databestand over het volledige kwartaal is die stijging echter niet meer aan te tonen. De onderzoekers kunnen niet met zekerheid aangeven wat de oorzaak is van het verschil tussen de voorlopige resultaten over het vierde kwartaal en de definitieve.

Pierre Spaninks vermoedt dat er door de onrust rond de Wet DBA in oktober en november meer zelfstandige opdrachten op het spel hebben gestaan dan in de maanden daarvoor. “Mogelijk zijn die opdrachten alsnog verleend toen onder druk van belangenorganisaties en de Tweede Kamer de handhaving van de wet werd opgeschort.”

Deskundigen waarschuwen voor 2017

Het zou echter te vroeg zijn om nu al te concluderen dat de nadelige gevolgen van de Wet DBA beperkt blijven tot de 46.000 zzp’ers die tot en met 31 december opdrachten zijn kwijtgeraakt. Op 1 januari zijn veel zzp-contracten afgelopen, en deskundigen hebben ervoor gewaarschuwd dat een groot deel daarvan niet verlengd zou worden in 2017.

“Als die verwachting is uitgekomen, dan zie je het effect daarvan nog niet terug in onze meting over het vierde kwartaal,” zegt Geert-Jan Waasdorp van Intelligence Group. “Daarom blijven wij in elk geval ook over de eerste drie maanden van dit jaar nog meten hoe de inhuur van zzp’ers zich ontwikkelt.”

Volgens ZZP-expert Pierre Spaninks zal de meting over het eerste kwartaal van 2017 belangrijke informatie opleveren voor het nieuwe kabinet, dat in het voorjaar moet beslissen over het lot van de Wet DBA.