Innoverende mkb-bedrijven kiezen sneller voor samenwerken

Van de 624 deelnemende bedrijven participeert 36% in minstens één innovatienetwerk, innovatie-testomgeving of incubator. Hoe actiever bedrijven zijn op het vlak van innovatie, hoe meer ze geneigd zijn om deel te nemen aan dit soort van innovatiesamenwerking.

Bij zowel beleidsmakers als bij ondernemers is het enthousiasme voor innovatiesamenwerking groot. Overal in Nederland schieten innovatieclusters, testomgevingen en broedplaatsen voor start-ups als paddenstoelen uit de grond. De bedoeling van dergelijke initiatieven is om mkb-bedrijven te stimuleren om actief met externe partners samen te werken om zo sneller en effectiever producten en diensten op de markt te kunnen brengen.

Topinnovatoren maken actief gebruik van samenwerken

Mkb-bedrijven die meer dan 40% van hun omzet realiseren uit producten die nieuw zijn voor de markt, zogenaamde Topinnovatoren, maken actief gebruik van innovatiesamenwerking. Tegelijkertijd stelt het onderzoek vast dat deelnemen in samenwerkingsvormen geen noodzakelijke voorwaarde is om topprestaties te leveren op het innovatievlak. Sommige mkb-bedrijven slagen erin om uitermate succesvol te zijn door innovatie vooral intern te organiseren.

Een voorbeeld van een noordelijk mkb bedrijf dat voordelen haalt uit het werken in nieuwe samenwerkingsvormen is STT Products. Het bedrijf uit Tolbert, gespecialiseerd in fijnmechanica en mechatronica, is actief deelnemer aan de Region of Smart Factories, waarin 40 partners uit Noord-Nederland samen de fabriek van de toekomst ontwikkelen. Menno Kooistra, directeur STT: “Door deel te nemen mengen wij ons als bedrijf proactief met andere innovatieve koplopers. Zo blijven we op de hoogte van ontwikkelingen en delen we kennis over innovatieve oplossingen. Tevens kunnen we als bedrijven gezamenlijk optrekken om in de toekomst opdrachten van grote partijen te krijgen.”

Innovatiesamenwerking succesvoller als bedrijven ook intern investeren in innovatie

De resultaten van het onderzoek geven aan dat succesvol samenwerken voor innovatie niet mogelijk is zonder interne investeringen in innovatie. Topinnovatoren combineren juist externe samenwerking met interne investeringen in innovatie. Wanneer bedrijven dit niet doen, blijven de innovatieprestaties achter. Met andere woorden, samenwerken voor innovatie vervangt niet interne innovatie. Het is juist een nuttige aanvulling.

Innovatiebeleid: Innovatiesamenwerking als optie maar niet als verplichting

Op basis van de resultaten waarschuwt Prof. Dr. Dries Faems voor overenthousiasme rond het stimuleren van innovatiesamenwerking: “Samenwerken voor innovatie is zeker nuttig, maar het mag geen verplichtend karakter krijgen. Ondernemers worden nu soms geconfronteerd met subsidieregelingen waar samenwerken met partners verplichte kost is. Bovendien worden er vaak geografische en inhoudelijke beperkingen gesteld aan de partnerselectie. Op die manier ontstaat een groot risico op suboptimale samenwerkingsvormen die de innovatiekracht van bedrijven eerder negatief dan positief beïnvloeden.”

• Hoofdrapport Noord-Nederlandse Innovatiemonitor 2017
• Deelrapport 'Nieuwe samenwerkingsvormen voor innovatie'
• Noordelijke Innovatieagenda (NIA) 2014 – 2020