‘Accountants frustreerden controle gemeenteraad’

De klagers zijn raadsleden van de fractie van de oppositiepartij Westland Verstandig. Ze maken zich zorgen om de bestuurscultuur in hun gemeente, zei fractievoorzitter Peter Duijsens. De jaarrekening is essentieel voor een begroting van een gemeente. Om het college te controleren is dus controle van de jaarrekening nodig. Raadsleden hebben daarvoor niet voldoende kennis en daarom krijgen ze hulp van een accountant. In dit geval dus van het kantoor Deloitte. Duijsens sprak over de ‘raadsaccountant’ en benadrukte de onafhankelijkheid van die figuur. “Deze mag geen verlengstuk worden van het college. Openheid en transparantie moeten voorop staan.” Begin vorig jaar bleek dat ditzelfde Deloitte het college had geadviseerd in politiek gevoelige dossiers zoals de grondpositie van de gemeente zonder dat de raad dit wist. Westland kent volgens Duijsens landelijk gezien na Nijmegen en Almere de grootste problemen op gebied van haar grondpositie. De gemeente moest gronden fors afwaarderen.Voor Duijsens zit het probleem erin dat Deloitte het college vooraf adviseerde en stuurde over cruciale punten in de jaarrekening.

Ook ontdekte de raad dat Deloitte jaarlijks naast de 80.000 tot 88.000 euro van de controleopdracht van de gemeenteraad tussen de drie en vijf ton verdiende aan opdrachten van het college. Meldingen over die opdrachten kregen de raadsleden niet. “Maar de accountants beweren dat wel gedaan te hebben. Hoe dan?” Nadat de raadsleden een tuchtklacht indienden, dreigde de raadsaccountant zijn werk neer te leggen. In april vorig jaar dreigde het accountantskantoor volgens de klagers dat de gemeente ‘wel opgeheven kon worden’ als de klacht tegen de twee accountants werd doorgezet. Ze konden hun werk dan immers niet voortzetten. “Een dreigement die nergens op sloeg”, aldus de fractievoorzitter.

Verziekte verhoudingen

Uiteindelijk werd het werk wel voortgezet mede na overleg met de Autoriteit Financiële Markten. De raadsman van beide accountants schetste allereerst de omstandigheden waarin zijn cliënten moesten werken. “Er zijn verziekte politieke verhoudingen in Westland. Er is een voortdurende ruzie tussen Westland Verstandig, het college en andere partijen. En dat conflict wordt buiten de raad voortgezet met een hele lijst aan ongefundeerde beschuldigingen.” In dat licht moeten ook de klachten tegen zijn cliënten worden gezien. De accountants trokken zich terug en de gemeente gebruikte die pauze om duidelijk te krijgen hoe ze nu verder konden. De raad nam uiteindelijk bij meerderheid het besluit dat Deloitte het werk zou afmaken. Dat concepten van de jaarrekeningen aan het college werden voorgelegd, is bestaande praktijk. “Er wordt een saus van verdachtmakingen overheen gegoten van onheuse handelingen. Maar het voorleggen is juist heel gangbaar”, aldus de advocaat.

Volgens de beklaagden zelf hebben ze opdrachten door het college altijd netjes gemeld aan de griffier. Dat zou ook uit stukken blijken. Daarnaast werd het altijd in de jaarrekening vermeld.

Vonnis over circa vijftien weken.

(Zaaknrs. 15/1965 en 15/1966)

[Door: Michiel Satink / Juridisch Persbureau Zwolle]

Lees ook: