‘Accountant Facultatieve valt niets te verwijten’

De aankoop van De Facultatieve door Keizer en zakenpartners leidde tot de val van de toenmalig VVD-voorzitter in dit voorjaar. De discussie draaide om het bedrag dat, met aftrek van vergoedingen en kosten, voor de Beheermaatschappij De Facultatieve was neergelegd. Die rekensom in het kort: het aankoopbedrag was 12,5 miljoen euro maar kort na de aankoop werd een dividend van 12 miljoen euro uitbetaald. Van de 5 ton die dan overblijft was 470.000 euro een lening. Blijft over: 30.000 euro voor een bedrijf dat een reële waarde vertegenwoordigde van 31,5 miljoen. Een rekensom waar niets van klopte, zei advocaat Jan Garvelink. Hij hekelde het gebrek aan kennis over financiële verslaglegging in de vele mediaberichten over de zaak.

'Negatieve goodwill'

Centraal in de aankoop staat een negatieve goodwill van 19 miljoen euro. Volgens Garvelink waren de individuele onderdelen van de onderneming gezamenlijk meer waard dan de onderneming zelf. Maar opsplitsing is juist niet wat de vereniging wilde. Hij besloot de negatieve goodwill verder met een simpel voorbeeld aan Lakeman uit te leggen. “Stel ik koop een onderneming met een pand van 1 miljoen euro, honderd werknemers maar de fabriek maakt geen winst. Ik betaal voor de aandelen 0 euro, wat voor de hand ligt. Het bedrijf maakt immers geen winst. Dan komt er een negatieve goodwill op de balans van 1 miljoen. Lakeman zou dan zeggen dat hier een miljoen is gestolen. Maar het gaat wel om een onderneming waar honderd werknemers in zitten. Ik kan dat miljoen pas realiseren als ik de fabriek sluit. En dan verliezen die mensen hun baan.'' Maar ontslag is niet gratis, zei hij verder. “Voorzichtig geschat kost me dat 25.000 euro per werknemer. Dat kost me dan dus totaal 2,5 miljoen euro.'' Het schrikbeeld van de vereniging was dat De Facultatieve aan een 'sprinkhaan' verkocht werd. “Hoofdkantoor dicht, mensen op straat en dan verdwijnt De Facultatieve'', schetste hij.

‘Oplichting’

Volgens Pieter Lakeman van de Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI) verhulde de EY-accountant echter dat de klant, de vereniging, werd opgelicht. “Hij wist dat de vereniging met onjuiste en onvolledige waarderingsrapporten door bestuursleden van de vereniging en door managers van de beheersmaatschappij bij de verkooptransactie werd en was opgelicht.'' Hij begon zijn pleitnotitie dan ook met het citeren van artikel 326 van het Wetboek van Strafrecht dat over oplichting gaat. De waarderingsrapporten waren opgesteld door deskundigen die niet onafhankelijk waren, zei Lakeman. “Door de oplichting voor de vereniging en haar leden te verhullen, onjuiste jaarrekeningen van een goedkeurende verklaring te voorzien, fraudemeldingen achterwege te laten en onwaarheden in zijn verweerschrift op te nemen heeft de accountant alle fundamentele beginselen van de accountancy aan zijn laars gelapt.'' Lakeman noemde verschillende cijfers. Zo stond in een van die rapporten een prognose van een verlies van 188.000 euro op de deelnemingen. Dat bleek later een winst te zijn van 7,7 miljoen euro. De accountant wist tijdens het gesprek over de aankoop eind 2012 dat al op de deelnemingen een resultaat van meer dan 7 miljoen euro was gerealiseerd, aldus de klager.

Kermis

Ernstige beschuldigingen die makkelijk te weerleggen zijn als de klager de jaarrekeningen goed doorgenomen had, aldus advocaat Garvelink. Hij noemde het 'apekool' dat de crematievereniging bestolen was. Lakeman maakte een kermis van deze zaak. En van het verhullen van cijfers door de accountant was al helemaal geen sprake. Juist dankzij die transparante jaarrekeningen kon het debat rond de VVD-voorzitter gevoerd worden. “De klager wil wellicht een andere discussie voeren, met andere partijen, maar is hier aan het verkeerde adres.''

Vonnis over circa 15 weken.  

(Zaaknr. 17/1063)

[Door: Michiel Satink / Juridisch Persbureau Zwolle]

Lees ook:

• Accountant De Facultatieve voor de tuchtrechter
• SOBI vraagt intrekking accountantsverklaring De Facultatieve
• Zes kritiekpunten op EY-accountant in zaak Keizer
• EY-accountant ontkent schuld in zaak Keizer
• VVD-voorzitter Henry Keizer legt functie neer
• Pieter Lakeman klaagt bestuurders Facultatieve aan voor oplichting
• Tuchtklacht tegen EY-accountant in zaak VVD-voorman