Wijziging Besluit begroting en verantwoording (BBV) gepubliceerd

In 2014 heeft een commissie onder leiding van Staf Depla in opdracht van de VNG onderzocht hoe het BBV kon worden verbeterd. Minister Ronald Plasterk van BZK heeft de adviezen uitgewerkt in wijzigingen van het BBV. Vandaag is de definitieve wetswijziging gepubliceerd.

BBV

In 2004 trad het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) in werking en werden de Compatibiliteitsvoorschriften 1995 (CV 95) ingetrokken. Daarmee kwam een zelfstandig kader voor de verslagleggingsregels voor provincies en gemeenten tot stand, toegesneden op de eigenheid van de medeoverheden. Diverse ontwikkelingen sinds de introductie van het BBV waren voor het VNG-bestuur medio 2013 aanleiding om een adviescommissie in te stellen onder voorzitterschap van Depla om voorstellen te doen voor vernieuwing van het BBV. Het betreft, samengevat, de volgende ontwikkelingen:
• De wens om de kaderstellende en controlerende rol van de raad te versterken;
• De wens tot betere financiële vergelijkbaarheid;
• Het toenemende belang van deze wensen als gevolg van de drie recente decentralisaties;
• De noodzaak om tijdig bij te kunnen sturen in economisch slechte tijden;
• De wens om meer inzicht te hebben in elkaars financiële positie, gegeven de onderlinge solidariteit als een gemeente in de problemen komt;
• De toenemende nationale en internationale belangstelling voor de verslaglegging in de publieke sector;
• De vragen die in de praktijk leven over de manier waarop rechtmatigheidstoezicht wordt vormgegeven.

Rapport

In mei 2014 bracht die commissie het rapport ‘Vernieuwing van de begroting en verantwoording van gemeenten’ uit. De commissie constateerde dat gemeentefinanciën, zowel binnen als buiten de gemeenteraad, worden gezien als het exclusieve werkterrein van specialisten, omdat begrotingen en jaarrekeningen opgesteld volgens de regels van het huidige BBV onvoldoende toegankelijk zijn voor niet ingewijden. Dat belemmert niet alleen de horizontale verantwoording, maar ook de betrokkenheid van andere belanghebbenden. Zij meent dat de toegankelijkheid kan worden vergroot door de wijze waarop cijfers en prestaties worden gepresenteerd te veranderen en daarin meer eenheid te brengen. Daarmee wordt de horizontale verantwoording versterkt. Door de uniformering worden begrotingen en prestaties tevens beter vergelijkbaar, wat naar de verwachting van de commissie ook een positief effect zal hebben op de horizontale verantwoording en de betrokkenheid van andere belanghebbenden. De adviezen van de commissie vormen de aanleiding voor deze wijziging van het BBV.

Wijzigingen BBV

De door de commissie voorgestelde wijzigingen van het BBV hebben als rode draad een versterking van de horizontale sturing door provinciale staten en de raad. De wijzigingen richten zich op:
1. Een uniforme indeling in taakvelden;
2. Een uniforme basisset van beleidsindicatoren;
3. Een uniforme basisset van financiële kengetallen;
4. Verbeterde informatie over verbonden partijen;
5. Vernieuwing van de accountantscontrole;
6. Inzicht in de overheadkosten;
7. Enkele aanpassingen van het stelsel van baten en lasten.

De wijzigingen in verband met de opname van een uniforme set financiële kengetallen (punt 3) zijn reeds tot stand gebracht met het wijzigingsbesluit van 15 mei 2015 (Stb. 2015, 206). De voorstellen met betrekking tot de vernieuwing van de accountantscontrole (punt 5) verkeren nog in de fase van nadere uitwerking en zullen op een later moment neerslaan in voorstellen tot wijziging van wet- en/of regelgeving.

Toegankelijke en betrouwbare informatie ten behoeve van de interne sturing en controle, een betere vergelijkbaarheid van kosten en beleidsresultaten en een versterkt inzicht in de financiële positie van de provincie en gemeente – nu en op termijn – staan centraal in de voorliggende wijziging van het BBV.

Daarnaast zijn in dit besluit wijzigingen opgenomen in verband met de inwerkingtreding van de Wet modernisering Vennootschapbelastingplicht overheidsondernemingen (Vpb-plicht) en de gevolgen daarvan voor de verantwoording van de grondexploitaties. Tot slot worden nog enkele verduidelijkingen en kleine aanpassingen doorgevoerd.

De belangrijkste wijzigingen in het BBV betreffen:
• Uniforme taakvelden: betrouwbare informatie voor interne sturing en externe vergelijkbaarheid;
• Beleidsindicatoren: sturen op de effecten van beleid;
• Meer zicht op de bijdrage van verbonden partijen aan het bereiken van de beleidsdoelstellingen;
• Beter inzicht in de kosten van de overhead en een eenvoudiger wijze van toerekening van kosten en rentelasten;
• Het activeren van investeringen met maatschappelijk nut;
• Beter inzicht in het EMU-saldo;
• Vennootschapsbelasting en grondexploitatie.

• Besluit wijziging BBV