Vincent Wanders: ‘De accountant van de toekomst is ook een duurzaamheidsadviseur’

De beste manier om als accountant toekomstbestendig te worden? Vooral ook door de klant te helpen met verduurzamen. Door als ‘duurzaamheidsadviseur’ op te treden, zegt Vincent Wanders (Compliant&More) en ‘samen met de klant een transitieplan’ te maken'. Wanders spreekt op de Accountancy Expo op 20 juni over dit onderwerp (meld je nu gratis aan). 

Jarenlang was Vincent Wanders actief in wat tegenwoordig wel als ‘de milieusector’ wordt aangeduid, maar vroeger gewoon afvalverwerking heette. “Dat afval donderde men vroeger op een stortplaats in een weiland of zelfs in een slootje, zonder dat men er verder naar omkeek. Later kregen we te maken met verbrandingsinstallaties, waar gaandeweg energieturbines aan werden gekoppeld. Afval werd voor het eerst gerecycled. En er kwamen allerlei milieuwetten, inmiddels zelfs zoveel dat bedrijven geen bestaansrecht meer hebben als ze zich daar niet meer aan houden.” 

“Die trend naar verduurzaming is onomkeerbaar”, zegt Wanders, tegenwoordig managing partner van adviesbureau Compliant&More en dé ESG-docent voor NBA opleidingen. Hij wijst op de komst van het Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), de rapportagestandaarden ESRS (European Sustainability Reporting Standards) en de Taxonomie en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD): wetgeving die een verdere verduurzaming van bedrijven zal afdwingen. 

Tijdens de Accountacy Expo van dit jaar verzorgt hij een presentatie over deze complexe wetgeving voor accountants. Want uiteraard is verduurzaming relevant voor MKB-accountants, zegt hij “En het belang van verduurzaming gaat verder dan alleen kennis van de wet- en regelgeving en de verslaggeving hierover. Voor de accountant biedt de maatschappelijke ontwikkeling naar duurzaamheid een kans om zijn klant te helpen met diens pogingen om te verduurzamen.” Om zich naast zijn reguliere werkzaamheden ook als duurzaamheidsadviseur te profileren, met andere woorden. 

[avg-advertorial slug=”accountancy-expo-2023-secure-your-business”]

Hoge adviesbehoefte 

Klanten hebben sowieso in toenemende mate behoefte aan advies, stelt Wanders. De wereld wordt immers hoe langer hoe ingewikkelder en ondernemen daardoor uitdagender. De onderneming die de toekomst met vertrouwen tegemoet wil kunnen zien, kan daarbij bijna niet anders dan externe hulp inschakelen. Niet alleen als het gaat om verduurzaming – ook als het bijvoorbeeld gaat om IT-weerbaarheid zitten veel bedrijven om raad verlegen – maar verduurzaming is wel een onderwerp dat hoog op de agenda staat van menig bedrijf. 

Het is bovendien een onderwerp dat uitstekend past bij accountants, zegt Wanders: “Accountants hebben tenslotte kennis en ervaring als het gaat om het meten en vastleggen van gegevens. Ze zijn op de hoogte van de subsidieregelingen en de fiscale voordelen voor ondernemingen die verduurzamen. En ze hebben een rationele benadering van vraagstukken; ze laten zich niet te zeer meeslepen door weinig vruchtbare emoties zoals – ‘we kunnen de aarde zo toch niet achterlaten voor ons nageslacht’ – of door ondergangswanen – ‘de aarde vergaat’. Daar schiet je weinig mee op, je moet aan de slag.” 

Breed georiënteerde adviseur

Wil de accountant zich inderdaad tot duurzaamheidsadviseur ontwikkelen, zal de accountant wel relevante veranderingen moeten doorvoeren. Want eenvoudig is deze rol niet. 

Neem alleen al kennis over de verslaglegging volgens de nieuwe rapportagerichtlijnen. Zoals bekend moet er straks niet alleen verslag worden uitgebracht over financiële resultaten, maar ook over duurzaamheid, sociale aspecten en governance. En die rapportages moeten bovendien geïntegreerd worden: “Waarbij dus rekening moet worden gehouden van neveneffecten van het ene domein op het andere en in de hele keten. Neem zonnepanelen waarmee energie duurzaam wordt opgewekt. Wat als die zijn gemaakt door Oeigoerse dwangarbeiders? Of dat die zonnepanelen niet kunnen worden gerecycled. Wat betekent dit voor het totale beeld?” 

Niet alleen gaan grote bedrijven daar straks over rapporteren, ook MKB-bedrijven zullen hiertoe overgaan. Ook als ze daar nog niet toe zijn verplicht, maar omdat hun klanten daarnaar vragen –  grote bedrijven moeten straks klanten en toeleveranciers te controleren op schendingen van mensenrechten en andere ESG-aspecten. Ook de financiering door banken of het winnen van aanbestedingen kan alleen nog als je voldoet aan de duurzaamheidseisen. Verder zijn er nog allerlei meetvragen. CO2-emissies kunnen we bijvoorbeeld inmiddels goed in kaart brengen en beprijzen, maar voor andere vervuilende stoffen (denk aan methaan en andere broeikasgassen) is dat niet zo. En wat zijn de effecten van de bedrijfsvoering op de biodiversiteit? Om maar enkele dilemma’s te noemen. 

Wanders raadt de accountant die zich als breed georiënteerde duurzaamheidsadviseur wil positioneren om samen te werken met milieuadviseurs en andere professionals om de multidisciplinaire dienstverlening te bieden die nodig is voor een verdere verduurzaming van hun klanten. En, gezien de complexiteit, om ook met andere kantoren samen te werken. 

Transitie van accountant

Een en ander is alleen mogelijk als het accountantskantoor zelf een transitie ondergaat, betoogt Wanders. “In elk geval moet het kantoor beschikken over medewerkers die kennis hebben van nieuwe duurzaamheidswetgeving. Al zijn ze maar globaal op de hoogte, zolang ze maar voldoende verstand van zaken hebben om goed te kunnen samenwerken met experts op dit deelterrein. Verder zullen veel accountants meer dan vroeger zijn ingesteld op samenwerking en hun adviesvaardigheden op peil hebben. Tot slot moet de backoffice zo worden ingericht dat de adviseurs hun werk goed kunnen verrichten.” 

Nog niet van alle duurzaamheidsregelingen is duidelijk wat ze precies behelzen en wanneer ze worden doorgevoerd. Maar waarom daarop wachten? “Je kunt je het beste daar nu op voorbereiden in plaats van alle veranderingen in de wetgeving af te wachten. Veel zaken staan wel al vast, en het is sowieso duidelijk welke kant het opgaat. Dus ik raad accountants aan een proactieve houding in te nemen en een plan te maken waarmee ze aan de slag kunnen gaan.” 

Het is een boodschap die veel weerklank vindt, voegt hij toe. “Veel accountants zien ook wel in dat ze in de duurzaamheidstransitie een grote rol kunnen spelen en verdiepen zich terdege in de materie. Ze hebben eerst een voorbeeldrol genomen door hun eigen kantoor in de basis te verduurzamen: ze dringen hun papiergebruik terug, kiezen bewust voor een bepaalde koffie op kantoor en laten hun medewerkers in elektrische auto’s rijden. Daar is meestal al goed over nagedacht, zoals de accountant betaamt. Het is een basis.”

[avg-advertorial slug=”accountancy-expo-2023-secure-your-business”]