‘Verscherping kapitaalregels kan leiden tot afname vrij beschikbaar kapitaal’

Volgens PwC kan de discussie over bankenregels door de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen nog een nieuwe wending krijgen.

Met de voorstellen worden internationale afspraken over kapitaal- en liquiditeitsvereisten en verliesabsorberende capaciteit (TLAC) vertaalt in EU-wetgeving. Banken in de EU moeten minstens 3 procent aan eigen vermogen gaan aanhouden ten opzichte van hun uitstaande leningen en andere activa. Daarnaast dienen de grote systeemrelevante banken 18 procent aan verlies absorberende capaciteit te hebben ten opzichte van de totale risico gewogen activa. Deze minimale buffer moet voorkomen dat de belastingbetaler opdraait voor een bankfaillissement.

Verscherpte kapitaalregels voor handelsactiviteiten

De Europese Commissie dwingt banken om stabiele financiering (Net Stable Funding Ratio) te vinden voor hun langlopende leningen. Verder moeten banken voldoende kapitaal aanhouden ten opzichte van de risico's die worden gelopen bij de handel in aandelen, obligaties en derivaten.

Volgens Abdellah M’barki, verantwoordelijk voor Basel IV bij PwC, zullen de wijzigingen in de kapitaalregels, in combinatie met de voorgestelde wijzigingen in verslaggevingsregels (IFRS 9), de nieuwe bail-in vereisten en de rest van de voorstellen van het Bazels Comité, bij grote banken in Europa tot een afname van het vrije beschikbare kapitaal leiden.

Overgangsperiode

Het overgrote deel van de voorstellen van de Europese Commissie is gericht op de verdere implementatie van Basel III (met enkel beperkte verschillen ten aanzien van kalibratie, timing en reikwijdte) en nieuwe BCBS-standaarden voor kapitaalvereisten. Gezien de complexiteit en impact worden deze nieuwe standaarden doorgaans aangeduid als “Basel IV”. ‘Het is opmerkelijk dat, hoewel bepaalde Bazel IV standaarden, nog niet zijn afgerond, de EU vaart maakt met de implementatie door de reeds afgeronde standaarden reeds om te zetten in Europese wetgeving’, zegt Gert-Jan Heuvelink, verantwoordelijk voor de financiële sector bij PwC.

Om de transitie-effecten op de economische groei te minimaliseren heeft de Europese Commissie een overgangsperiode voorgesteld. Zo is er een transitieperiode voor de implementatie van het nieuwe raamwerk dat de kapitaalvereisten voor marktrisico bepaald (FRTB).

Effect Amerikaanse verkiezingsuitslag

Volgens Abdellah kan de discussie over de nieuwe kapitaalsvereisten nog een nieuwe wending krijgen indien een nieuwe Amerikaanse regering straks een andere kijk heeft op de voorstellen van het Bazels Comité. ‘De Amerikaanse en Europese vertegenwoordigers in Bazel zijn weliswaar tot het besluit gekomen om overeenstemming te bereiken over de inhoud van de nieuwe BCBS standaarden, maar gaan hoogstwaarschijnlijk – in afwachting van de gevolgen van de nieuwe regering in de VS – niet tot een formele aftekening over in januari 2017. Het is bijzonder dat de machtswisseling in de VS een mogelijk negatief effect heeft op één van de belangrijkste doelstellingen van het internationale Bazels Comité voor Bankentoezicht (BCBS), namelijk het bereiken van mondiale consistentie.’

De voorgestelde wijzigingen zullen vanaf 2019 in werking treden. Bepaalde regels zullen in 2022 volledig effectief zijn. Dit is iets later dan het BCBS had voorgesteld. De voorstellen zullen nog worden bediscussieerd en beoordeeld door het Europese Parlement en de Europese Raad.