Strukton: wij hebben niets te verbergen

Dat benadrukte bestuursvoorzitter Gerard Sanderink van Strukton in een nadere toelichting op een eerdere inval van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD).

De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) deed op 15 februari een inval bij Strukton. Aanleiding was een metroproject in de Saudische hoofdstad Riyad waar het dochterbedrijf van het beursgenoteerde concern Oranjewoud aan meebouwt.

Het bedrijf zegt niets fout te hebben gedaan en ook volledige openheid van zaken te geven. Volgens de bouwer lag “een op boekenonderzoek door de Belastingdienst gebaseerde verdenking van corruptie en valsheid in geschrifte bij het verkrijgen van de opdracht" aan de basis van de FIOD-actie. Sanderink benadrukt dat het project is gegund op grond van de laagste prijs en dat er dus geen steekpenningen zijn betaald.

Er bestonden al langer twijfels over de gang van zaken bij dit project in Riyad. Dat was voor accountantskantoor PWC zelfs reden om het jaarverslag van 2016 niet volledig goed te keuren. In dat jaarverslag gaat Strukton zelf in op een overeenkomst met een lokale agent, die het bedrijf in de arm nam om het project ter plaatste te ondersteunen. Deze ondersteuning werd bij de start van het project noodzakelijk geacht gezien de omvang van het project en omdat Strukton geen enkele ervaring had in Saudi-Arabië.

Het inzetten van de agent op deze manier is niet zonder risico, weet het bedrijf zelf ook. Het ziet een verhoogd risico op het gebied van corruptie als "inherent aan deze contracten". De directie van Strukton concludeert vervolgens zelf, samen met een ingehuurde externe accountant, dat er nog wel 'verbeterpunten' zijn op het gebied van anti-corruptie en integriteit. Na onderzoek concludeert Strukton dat het voorzichtiger had kunnen zijn met het agentencontract, maar voor corruptie of valsheid in geschrifte worden geen concrete aanwijzingen gevonden. Voor accountant PWC is dat echter moeilijk te controleren. Omdat de werkzaamheden van de agent niet gedocumenteerd zijn, heeft het kantoor daarover "geen voldoende en geschikte controle-informatie kunnen verkrijgen."

In het jaarverslag 2017 noemt Strukton wederom het onderzoek naar de agentenovereenkomst. De tekst is soortgelijk aan die in het jaarverslag 2016. Zo niet de controleverklaring van de accountant in 2017, want die is ditmaal goedkeurend. 

In een column op FD.nl schrijft Marcel Pheijffer dat de accountant heeft nagelaten in het jaarverslag van 2017 te vermelden in hoeverre de problemen van 2016 zijn opgelost. Het zijn dit soort voorbeelden waarin een accountant helder moet communiceren, aldus Pheijffer. Geen mist en 'containment', maar helderheid over het totale plaatje. Zeker nu de beroepsgroep stelt van onderwerpen als fraude, corruptie en witwassen een speerpunt te maken. In dit geval, heeft de accountant alsnog voldoende en geschikte controle-informatie over de agentenovereenkomst gekregen? Kortom: wat is er plots veranderd?

Herbeoordeling
Het FAST-consortium dat de opdracht binnensleepte bestaat naast Strukton uit FCC, Alstom en Samsung. Daarin heeft Strukton een aandeel van 15 procent. FAST bood naar eigen zeggen voor alle zes de nieuwe lijnen de laagste prijs, maar kreeg er drie gegund. Vlak voor het indienen van de definitieve aanbieding werd het bedrijf Somo aangesteld om te helpen bij logistieke uitdaging in Riyad. Somo ontvangt volgens de bouwer voor zijn werk een vast percentage van de contractwaarde.

Op basis van de relatie tussen Strukton en Somo is vorig jaar een herbeoordeling uitgevoerd van de EKV-polis (exportkredietverzekering) vanwege een beperkende verklaring bij de jaarrekening 2016. Via een EKV worden betalingsrisico's voor exporteurs van kapitaalgoederen namens de overheid verzekerd.

Die herbeoordeling leidde er volgens Strukton toe dat de Staat bereid was om de uitkeringsplicht onder de verzekeringsovereenkomst met terugwerkende kracht te laten herleven. Daarmee wijzigde de dekking niet.