Rol factor arbeid nog lang niet uitgespeeld
In tegenstelling tot wat Piketty beweert, zorgt de schaarste aan personeel binnenkort voor hogere lonen en lagere winsten. Ondanks AI en robots komen we straks handen tekort.
Dat denkt althans Charles Goodhart, professor aan de London School of Economics en vroeger werkzaam in de top van de Bank of England. Hij denkt dat we voor een rigoureuze omwenteling van de wereldeconomie staan,een omwenteling die het einde betekent van deflationaire super-cycle en van een periode met extreem lage rentes.
"We are at a sharp inflexion point,” zegt de hoogleraar, omdat de overvloed aan goedkope arbeid die ons de afgelopen decennia zoveel welvaart gebracht heeft snel opdroogt. Een van de gevolgen: “real interest rates will climb from sub-zero levels back to their historic norm of 2.75pc to 3pc, or even higher.”
Dat belooft weinig goeds voor instrumenten als long-term US Treasuries, Gilts en Bunds. Die hele economische constructie, zegt Goodhart, is gebaseerd op verkeerde anthropologische paradigmata. De enorme inkrimping van de beschikbare arbeidskrachten zal het machtsoverwicht van de werkgevers weer teruggeven aan de arbeiders en daardoor zorgen voor hogere lonen en minder ongelijkheid, zoals die de laatste decennia gegroeid is.
Als hij gelijk heeft, dan zal snel in de praktijk het ongelijk van Piketty aangetoond worden, die met grote stelligheid beweert dat de ‘return on capital’ veel sneller groeit dan de economie als zodanig. "Piketty was wrong," volgens Prof Goodhart.
Door dalende geboortecijfers en hogere levensverwachting is vanaf 1970 een tijdelijke bubbel of ‘sweetspot’ in arbeidskrachten ontstaan, nog eens versterkt door de ineenstorting van de Sovjet Unie en de snelle opkomst van China. In een mum van tijd verdubbelde het cohort werkenden – "the biggest positive labour shock” die de wereld ooit meegemaakt heeft. Grote multinationals grepen die kans met beide handen aan, verhuisden hun productie naar lage-lonen landen en zetten hun lokale loonpeil daarmee onder zware druk. De winsten van US bedrijven stegen tot 10% van het BNP, twee keer zo hoog als het historisch gemiddelde.
Maar dat gaat snel veranderen, waarschuwt professor Goodhart in een rapport dat hij samen met Manoj Pradhan schreef voor Morgan Stanley…