‘Regelgeving financiële sector doorgeschoten’

Toch is het niet te laat om het tij te keren, volgens Mischa Voogt, Managing Director bij PageGroup: wanneer compliance op de juiste manier wordt ingeregeld, kan het organisaties zelfs competitief voordeel opleveren.

Compliance

Nederland heeft op het gebied van compliance een achterstand in te halen op Angelsaksische landen als de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, die als frontrunners worden gezien. In continentaal Europa werd Nederland echter als een van de eersten geconfronteerd met incidenten en de daarop volgende boetes, waardoor al in een vroeg stadium werd beseft dat compliance serieus genomen moest gaan worden. Dit besef werd nog aangescherpt door de bankencrisis. ‘Een geluk bij een ongeluk,’ stelt Voogt. ‘Strengere regelgeving was nodig om consumenten beter te beschermen tegen doorgeschoten commercieel gewin van verschillende financiële instellingen en omdat Nederland hier eerder mee begon dan de ons omringende landen, zijn we nu een stuk verder dan de rest van continentaal Europa.’

Strengere regelgeving

Niet alleen de financiële sector heeft te maken met een grotere focus op compliancy. Ook de corporate wereld ziet zich in toenemende mate geconfronteerd met strengere regelgeving en de soms grote gevolgen van het niet naleven van die regels. Toch is men in de corporate sector vaak nog niet zo ver als in de financiële sector met het implementeren van een goed werkend compliancy-proces. Een recent en wrang voorbeeld hiervan werd natuurlijk door Volkswagen geleverd, dat onlangs de wereld schokte met het dieselschandaal. ‘Helaas zie je maar al te vaak dat het eerst mis moet gaan, voor er adequate actie wordt ondernomen,’ aldus Voogt. ‘Commerciële organisaties doen er goed aan te kijken naar de financiële sector, om dit soort wantoestanden te voorkomen. Verzaken ze op het gebied van compliancy orde op zaken te stellen, dan kan de reputatieschade enorm zijn.’

Gedrag en cultuur

In de financiële sector is men er inmiddels achter dat het loont om verder te kijken dan het simpelweg afdwingen van de regels. Gedragsbeïnvloeding is een minstens zo effectief instrument om voor compliancy te zorgen. Maar liefst 73% van de ondervraagden zegt dan ook dat gedrag en cultuur een van de grootste thema’s binnen de eigen organisatie gaat worden in de komende tijd. Voogt: ‘Een bredere aanpak is zijn nut aan het bewijzen in de financiële wereld, dus de corporate wereld kan deze les meenemen bij het implementeren van compliancy. We zien bij banken bijvoorbeeld een verschuiving van ‘hard controls’, zoals een waarschuwingslampje wanneer iemand 100.000 euro cash op zijn rekening stort, naar ‘soft controls’, waarbij het veel meer om gedragsverandering en ethiek gaat.’

Toenemende vraag naar compliance professionals

Dat er een enorme vraag naar gekwalificeerde compliance officers gaat ontstaan is zeker. In vrijwel alle sectoren neemt de regeldruk toe en willen organisaties hier op een succesvolle manier mee omgaan, dan zullen zij hiervoor de juiste specialismen in huis moeten halen. Voogt: ‘Bij kleinere organisaties zal men meer op zoek moeten gaan naar iemand die breed is opgeleid en die zowel de juridische kant als de menselijke kant begrijpt. Wat zij vooral nodig hebben zijn personen met visie. Hoe ga je een cultuurverandering bewerkstelligen binnen een organisatie? Hoe krijg je de mensen mee? Tegelijkertijd moet zo iemand de wensen en de aard van de business begrijpen. Bij grotere organisaties zul je gaan zien dat er meerdere specialisten worden aangenomen, zoals gedragspsychologen en ethisch filosofen, die een aanvulling zijn op de juristen die men al in dienst heeft.’

Van reactief naar proactief

Voogt constateert verder een verschuiving in de aard van de compliance officer van reactief naar proactief. ‘Nu is het nog vaak zo bij corporate ondernemingen dat de juridische afdeling wacht tot er een probleem is en er een dossier op tafel komt, maar het wordt steeds belangrijker om in risico’s te denken. Dus om de organisatie in te gaan en te horen waar de risico’s zich bevinden. Er zijn nu nog vaak geen strategieën voor als het mis gaat en men zit gewoon te wachten op een incident. Financiële instellingen zijn hier vaak al verder in en werken veel meer volgens een risk based approach.’

Competitief voordeel

Hoewel 78% van de ondervraagde compliance officers vreest dat de strengere regelgeving een efficiënte bedrijfsvoering in de weg staat, ligt de oplossing niet in het wegnemen van de regels, volgens Voogt. Zij pleit voor een betere verankering van de regels in de zakelijke processen van organisaties: ‘In de Verenigde Staten en Groot-Brittannië heeft men met een nog grotere regeldruk te maken, maar daar heeft men er veel minder last van. Dat komt met name doordat men daar al veel langer met deze regeldruk te maken heeft en de processen efficiënter heeft ingericht. Het kan dan ook geen kwaad om goed te kijken naar hoe men in deze landen met compliancy omgaat en hiervan te leren.’