Recruiter: “Spreiding van opmaken jaarrekeningen belast accountants minder”

In een serie van drie gesprekken met stakeholders in de arbeidsmarkt voor accountants, besteedt Accountant Week aandacht aan dit probleem. Vandaag deel 3: Hoe recruiters het aantal beschikbare accountants vergroten. Klik hier voor deel 1 of hier voor deel 2.

Het tekort aan accountants is ook bij recruiters merkbaar, bijvoorbeeld bij recruitmentspecialist Robert Walters. Het internationaal opererende bureau krijgt nog steeds veel opdrachten om accountants te zoeken voor de vele openstaande vacatures, zegt senior manager Nanke van Asten: “Er zijn absoluut tekorten, maar hoe groot deze zijn, is nog steeds niet helemaal duidelijk.” Volgens Van Asten dateren de tekorten al van voor het begin van de corona-epidemie. Eerder berichtte de zakenwebsite Business Insider hier al over. 

Werkdruk leidt tot uitstroom
Een indicator waar Van Asten naar kijkt, is de werkdruk onder accountants. Veel meer sectoren hebben daarmee te kampen, maar uit gesprekken met opdrachtgevers blijkt dat het probleem in de accountancy ‘écht nijpend’ is. Juist doordat er tekorten zijn, wordt de werkdruk voor de accountants vaak nóg hoger: “Ik spreek dan ook van een vicieuze cirkel. En daar komt de toenemende regeldruk nog bovenop”, zo waarschuwt Van Asten. Zij ziet het verminderen van de werkdruk in de sector dan ook als een deel van de oplossing. 

Regeldruk leidt tot uitstroom
Naast de werkdruk duwen ook de toenemende regeleisen accountants uit de sector. Door de toenemende regeldruk en alle bijbehorende compliance en dossiervorming, wordt het vak van de accountant steeds minder aantrekkelijk. Van Asten ziet accountants vaak overstappen naar andere financiële functies in het bedrijfsleven. Volgens de senior manager wordt de accountancy namelijk vaak gezien als kweekvijver: “Veel mensen worden binnen de accountancy geschoold en vertrekken dan vervolgens makkelijker naar een andere baan. Dat is altijd al zo geweest, maar leidt nu tot tekorten op de arbeidsmarkt.” 

Gebrek aan doorstroming leidt tot uitstroom
Op de vraag of accountants genoeg doorgroeimogelijkheden hebben, is Van Asten stellig: “Doorstromen is natuurlijk maar voor een klein deel weggelegd, want zoveel partnerfuncties zijn er niet.” Dit gebrek aan doorstroming binnen de sector leidt ertoe dat een deel van de sector uitstroomt.  

Behoefte plannen met personeelsbeleid
Volgens Van Asten komt daar nog een sectorspecifieke oorzaak bij. In het verleden nam de vraag naar financials vaak toe na een crisis. Deze vraag is nu nog groter dan in vergelijkbare perioden, omdat veel accountancykantoren na de financiële crisis minder mensen hebben aangenomen: “Nu ze mensen nodig hebben, lopen ze achter de feiten aan.” Zij adviseert kantoren dan ook om tijdig in gesprek te gaan over goed personeelsbeleid, zodat toekomstige tekorten kunnen worden opvangen. 

Werk-privébalans binnen de accountancy
De financiële beloning voor accountants is volgens Van Asten een minder groot probleem (‘dat zit wel goed’). Daar komen secundaire voorwaarden, zoals een leaseauto, ook nog eens bij. Een belangrijker argument om geen accountant te willen worden of te willen blijven, is de balans tussen werk en privé: “Zeker bij de wat jongere generatie is veel behoefte aan een bepaalde vrijheid. Die is soms echt wel ver te zoeken.”, aldus Van Asten. Daarmee onderschrijft zij de verklaring die de voorzitter van de studentenorganisatie van accountants onlangs aan AccountantWeek gaf. 

Betere jaarspreiding van rapportages als oplossing 
Toch ziet de senior manager genoeg mogelijkheden om de werkdruk te verminderen, om zo met minder accountants in het kantoor toe te kunnen. Zo kan zij zich voorstellen dat pieken in de vraag naar accountants voorkomen kunnen worden door meer bedrijven ‘in gebroken boekjaren’ te laten rapporteren. Dat betekent in de praktijk dat niet alle bedrijven de jaarcijfers zo snel mogelijk aan het begin van het nieuwe jaar rapporteren: “Waarom moeten alle jaarrekeningen in het eerste kwartaal worden goedgekeurd?”, vraagt zij zich hardop af. 

Nieuwe vaardigheden als oplossing
Naast spreiding kan ook het onderwijs een deel van de tekorten oplossen. Zij adviseert de opleiders dan ook goed naar het curriculum te blijven kijken, zodat het ‘goed aan blijft sluiten op de ontwikkelingen in het accountantsvak’. Daarbij ziet zij – naast aandacht voor digitalisering en innovatie – de noodzaak voor meer aandacht voor de sociale vaardigheden: “De sociale interactie met een klant wordt voor een accountant in de toekomst steeds belangrijker, maar … ”, zo voegt zij eraan toe “zover zijn de onderwijsinstellingen blijkbaar nog niet.”

ESG: minder operationeel, meer strategisch
Tenslotte adviseert Van Asten om de werkzaamheden an sich interessanter te maken. Het accountantswerk is nu nog ‘vrij operationeel’, terwijl een accountant over het algemeen liever wat meer aan de advieskant wil opereren: “Daar zit absoluut een afschrikwekkende kant van het vak, terwijl bijvoorbeeld het belangrijker wordende ESG een aansprekend onderwerp voor accountants kan zijn. Dat is een kans om aantrekkelijker te worden.” Daarbij sluit zij niet uit dat een deel van het werk van accountants ook door personeel kan worden gedaan dat uit andere studierichtingen instroomt. Als voorbeeld noemt ze de ‘Know your Customer’-werkzaamheden die door een afgestudeerd historicus uitgevoerd kunnen worden.    

Accountants uit het buitenland
Volgens de senior manager van Robert Walters kunnen ook accountants uit het buitenland een deel van de tekorten opvullen. Internationale bedrijven moeten volgens dezelfde principes rapporteren: “Nederland is een land waarin buitenlandse accountants ook wel graag zouden werken. En op het moment dat je dat als overheid en werkgever zo makkelijk mogelijk maakt, dan helpt dat misschien wel. Zo zijn in Zuid-Afrika nog voldoende accountants die graag in Europa aan het werk willen.” Als bijkomend voordeel benoemt Van Asten de bereidheid van buitenlandse accountants om operationeel werk te doen: “Zoals gezegd: Nederlandse accountants lijken daar minder toe bereid.”

[avg-advertorial slug=”bent-u-op-zoek-naar-talentvolle-financials”]