Omzetten vaste in variabele pensioenuitkering

Door de Wet verbeterde premieregeling kunnen sinds 1 september 2016 pensioengerechtigden met een premie- of kapitaalovereenkomst kiezen tussen vaste of variabele pensioenuitkeringen. Bij de keuze voor een variabele pensioenuitkering wordt het kapitaal voor de pensioengerechtigde gedeeltelijk risicodragend doorbelegd in de uitkeringsfase. Dit vermindert de afhankelijkheid van de rentestand op één aankoopmoment. De keuze tussen vaste of variabele pensioenuitkeringen maakt de pensioengerechtigde uiterlijk op de pensioeningangsdatum.

Geen gebruik van de ‘pensioenknip’
Pensioengerechtigden van wie het pensioen is ingegaan in de periode van 1 januari 2014 tot 8 juli 2015 konden, anders dan gerechtigden van een pensioen dat later of juist eerder is ingegaan, geen gebruik maken van de ‘pensioenknip’. Bij de pensioenknip kon het op de pensioendatum beschikbaar komende kapitaal worden gesplitst in een deel dat werd aangewend voor de aankoop van een direct ingaande tijdelijke pensioenuitkering. Het andere deel kon later worden aangewend voor de aankoop van een direct op de tijdelijke pensioenuitkering aansluitende, levenslange pensioenuitkering. Op 8 juli 2015 voerde het kabinet – in afwachting van de invoering van de Wet verbeterde premieregeling – de pensioenknip tijdelijk opnieuw in. Vanaf dat moment konden pensioengerechtigden een definitieve keuze over de wijze van uitbetaling van hun pensioen uitstellen tot na de inwerkingtreding van de Wet verbeterde premieregeling. Dit maakte de keuze voor een variabele pensioenuitkering mogelijk. Pensioengerechtigden die tussen 1 januari 2014 en 8 juli 2015 met pensioen gingen, konden geen gebruik maken van een pensioenknip. Zij hadden niet de keuze om de mogelijkheid van een variabele pensioenuitkering af te wachten en moesten meteen een vaste pensioenuitkering aankopen.

Omzetting vaste in variabele uitkering
De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) kondigde, in goed overleg met het Verbond van Verzekeraars, aan dat deze pensioengerechtigden die tussen 1 januari 2014 en 8 juli 2015 met pensioen zijn gegaan, in 2017 de mogelijkheid krijgen om alsnog te kiezen voor variabele uitkeringen in de zin van de Wet verbeterde premieregeling.
Deze keuze voor omzetting van de lopende vaste pensioenuitkering in een variabele pensioenuitkering kan strijd opleveren met de fiscale regels ten aanzien van de variatie in de omvang van de pensioenuitkeringen. Dit acht staatssecretaris Wiebes (Financiën) ongewenst. Het besluit keurt goed dat voor de genoemde ingegane pensioenen, onder bepaalde voorwaarden, de fiscale regels voor variatie in de omvang van de pensioenuitkeringen mogen worden overschreden bij het omzetten van een ingegane vaste pensioenuitkering in een variabele pensioenuitkering. Voor deze goedkeuring gelden de volgende zes voorwaarden:

• Het betreft een premie- of kapitaalovereenkomst in de zin van de Pensioenwet;
• De om te zetten vaste pensioenuitkering is ingegaan in de periode van 1 januari 2014 tot 8 juli 2015;
• De uitkeringsperiode van de met de omzetting te verkrijgen variabele pensioenuitkering sluit direct aan op de reeds aangevangen uitkeringsperiode van de vaste pensioenuitkering;
• Bij de omzetting vindt geen keuze voor variabilisering plaats in de zin van artikel 18d, eerste lid, onderdeel b en derde lid van de Wet LB (variatie binnen de bandbreedte 100:75 of compensatie van de AOW-uitkering tot het bereiken van de AOW-leeftijd). Het is wel mogelijk om de eerder gekozen variatie in de omvang van de pensioenuitkeringen te beperken of niet toe te passen voor de met de omzetting te verkrijgen variabele pensioenuitkering;
• Bij de omzetting vindt geen gehele of gedeeltelijke onderlinge ruil van partnerpensioen, wezenpensioen of ouderdomspensioen plaats;
• De omzetting vindt plaats op basis van de waarde van de vaste pensioenuitkering op het omzettingsmoment. Er wordt geen extra waarde of aanvullende pensioenopbouw toegevoegd.

Auteur: Erik Schouten, adviseur internationaal pensioen Aegon Adfis.

(Bron: Besluit Wet verbeterde premieregeling; goedkeuring voor pensioenen met een ingangsdatum in de periode van 1 januari 2014 tot 8 juli 2015, 20 januari 2017, nr. 2017-169)