‘Nog steeds kloof tussen consument en bankier’

Dat concludeert de onafhankelijke Monitoring Commissie Code Banken onder leiding van Inge Brakman in haar eindrapport. De tweede Code Banken, een vorm van zelfregulering van banken op het gebied van bestuur, risicobeheersing en cultuur, dateert uit 2015. De eerste Code Banken dateerde van 2010 en had als doel het vertrouwen in de bankensector te herstellen na de kredietcrisis.

Discrepantie

Inge Brakman: ‘We zien nog steeds een grote discrepantie tussen de rapportcijfers die banken zichzelf geven en het oordeel van consumenten en belangengroepen. Het lijkt erop dat de banken te positief zijn over de vorderingen. We zien dat banken werken aan het herstel van vertrouwen, maar daarmee is vertrouwen nog geen gegeven.'

In de tweede code zijn tevens minder goed meetbare principes opgenomen als goed leiderschap, integriteit en de maatschappelijke rol van banken. De uitleg die de banken geven aan het naleven van deze principes laat nog te wensen over, aldus de commissie. Brakman: ‘De code wordt goed nageleefd, maar is nog niet voldoende doorleefd als het om de relatie met de samenleving gaat.’

Ethiek

Alleen door opleiding en oefening kunnen gedrag en cultuur veranderen en worden veranderingen zichtbaar voor de samenleving. Aan geld zijn per definitie ethische dilemma’s verbonden en dat vraagt om serieuze educatie op dat punt tijdens studie en tijdens de uitoefening van het vak van bankier.

Communicatie

Waar de code sterk de nadruk legt op de invulling van de maatschappelijke rol van de bank, laten nog weinig banken zien dat dit van invloed is geweest op de beoordeling van hun zakelijke activiteiten. De commissie vraagt om betere en duidelijker communicatie over de veranderingen die hieruit voortkomen.

De commissie dringt er ook op aan collectief te werken aan herstel van vertrouwen door proactief met lastige dossiers om te gaan. Een (te) defensieve houding werkt averechts.

Adviescommissie

De commissie adviseert het monitoren van de code te vervangen door het instellen van een onafhankelijke adviescommissie die bestaat uit consumentenorganisaties en andere stakeholders waarmee de sector op regelmatige basis in gesprek gaat. Samenspraak en tegenspraak kan helpen de kloof met de samenleving te dichten.

De Monitoring Commissie Code Banken bestaat naast Inge Brakman uit Cateautje Hijmans van den Bergh, Geert Raaijmakers, Ruben van Zwieten en adviseur Jan van Rutte.

• Monitoring Commissie Code Banken 2016 – De kloof overbruggen