Lage belastingmoraal beïnvloedt kredietwaardigheid van een land

De wetenschappers in kwestie onderzochten de (betwiste) rol van de informele (zwarte) economie op de welvaart van 64 landen, in de aanloop tot de euro-crisis.

Daarbij werd bijvoorbeeld gekeken naar de impact van die informele sector op (de markt van) staatsleningen en obligaties. Zij concluderen dat naarmate de informele economie een grotere rol speelt, dit een negatieve invloed uitoefent op ‘country credit ratings and lending costs’. Daarbij maakt het geen verschil of het gaat om ontwikkelde of minder ontwikkelde landen.

 

Landen met een relatief ‘kleine’ informele economie, zoals de VS, Luxemburg, Oostenrijk en Japan (geschat op tussen 8-11% van het BNP) ervaren lage kosten voor staatsleningen, minder dan 4%. Maar in andere landen, zoals Panama, Peru, Uruguay, Honduras en Sri Lanka, waar ongeveer de helft van het economisch verkeer zich onttrekt aan de belastingdienst, waren die country lending costs veel hoger, tussen de 7% en 10%. In het thuisland van de onderzoekers, Groot Brittannie, wordt de zwarte economie geschat op 12,4% van het BNP en was de rente op staatsleningen gemiddeld 4,5%. Onder de lidstaten van de OESO noemen zij als landen met een omvangrijke parallelle economie Griekenland (informele economie: 26,86%), Italië (26,96%), Portugal (23,12%) en Spanje (22,38%).

 

In hun bijdrage aan het European Journal of Operational Research  concluderen de onderzoekers dat het bestrijden van belastingontduiking een positief effect zal hebben op de rating van het land en daarmee op de kosten van staatsleningen. Eerder onderzoek kon nooit bewijzen of een grote zwarte economie nu goed of slecht was voor de groei en bloei van een land.

 

Uit het onderzoek blijkt ook een duidelijk verband tussen de zwarte economie en aspecten als de betalingsbalans, overheidstekorten, inflatie, werkgelegenheid, belastinginkomsten en investeringen in R&D. Daarvan afgeleid heeft de omvang van de informele economie een (negatief) effect op de concurrentiepositie, de economische zelfstandigheid, corruptie en ontplooiingsmogelijkheden van de burgers, tot en met de gemiddelde levensverwachting.

 

Raphael N. Markellos, Dimitris Psychoyios, Friedrich Schneider. Sovereign debt markets in light of the shadow economy. European Journal of Operational Research, 2015; DOI: 10.1016/j.ejor.2015.12.039