Je taal stuurt én verraadt je
Nieuw onderzoek onthult onverwachte verbanden tussen taal en risicobereidheid.
De filosoof Wittgenstein zei het al: ‘taal’ is dé manier, waarop mensen de realiteit beschrijven en erover nadenken. De Sapir-Whorf hypothese (!) stelt dat de structuur van een taal een grote invloed heeft op hoe de sprekers van die taal de wereld zien ( ‘conceptualiseren’) en dat dit op zijn beurt hun denken en gedrag weer beïnvloedt. Andere scholen, zoals die van Chomsky, beweren daarentegen dat alle talen gevormd worden op basis van een ‘universele grammatica’ en dat er daarom geen reden is om aan te nemen dat eigenaardigheden van een taal het denken van de sprekers van die taal anders maakt.
De enige manier om te onderzoeken of je ‘taal’ nu wel of niet van invloed is op je gedrag is: empirische research. In het nieuwe nummer van Research Methods & Methodology in Accounting eJournal beschrijven accountancy-wetenschappers Marco Fasan (Foscari Universiteit Venetië), Giorgio Gotti ( University of Texas), Tony Kang en Yi Liu (beiden van de DeGroote School of Business) zo’n onderzoek.
De centrale vraag luidt: “Zullen ondernemingen in landen waar de taal een sterke FTR vertoont meer geneigd zijn om aan earnings management te doen, het manipuleren van omzet en winst, dan in landen met en zwakke FTR, met het doel om korte-termijn winstdoelstellingen te realiseren?
FTR staat hier voor ‘future time reference’ – de manier waarop in een taal verschil wordt gemaakt tussen heden en toekomst. Keith Chen, een econoom van Yale, is niet lang geleden begonnen onderzoek te doen naar de gevolgen van een sterke of zwakker FTR voor economisch handelen. Ook in ons land wordt naar dit aspect van taal en de gevolgen voor organisaties onderzoek gedaan, zie bijvoorbeeld de blog Spreek Nederlands in uw bedrijf: wanneer een taal minder ’toekomstgericht is’, doet een bedrijf het beter op het gebied van ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’.
Terug naar het onderzoek van Marco Fasan c.s. naar earningsmanagement: het antwoord op de centrale vraag luidt dus ook hier bevestigend. Bij organisaties waar een taal met sterke FTR de voertaal is, zal men eerder geneigd zijn tot winstmanipulatie dan in organisaties waar de voertaal minder verschil maakt tussen heden en toekomst.