Jaarverslagenonderzoek: TKH meest transparant

In het jaarlijkse jaarverslagenonderzoek wordt gekeken naar de transparantie in de verslaggeving van de 100 grootste in Nederland actieve beursgenoteerde ondernemingen. De onderzoekers concluderen dat vooral de bedrijven met een overwegend Hollands management het meest transparant in hun verslaggeving zijn. Verder vallen deze jaargang twee zaken op: de waterscheiding tussen stakeholdergericht en shareholdergericht. Daarnaast de triomf van infographics.

Het onderzoek dat Hogeschool Leiden sinds 2012 uitvoert levert een bijdrage aan het debat over de toegevoegde waarde van transparantie voor het bedrijfsleven en belanghebbenden. Tevens dient het ter ondersteuning van de jury van de FD Henri Sijthoff-Prijs.

Triomf van de infographic

In eerdere edities van het jaarverslagenonderzoek werd al een voorzichtige toename van infographics in jaarverslagen van in Nederland genoteerde ondernemingen gesignaleerd. De verslaglegging over 2014 laat echter een doorbraak zien: infographics als illustratie van voorname informatieoverdracht lijkt nu de norm. Ondernemingen kunnen, of willen, zich nu minder verstoppen in een wolk van woorden. Ook fotografie neemt in kwaliteit toe. De beeldvormingskar wordt getrokken door het grootkapitaal: mooie plaatjes lijken alleen betaalbaar voor largecap (AEX) en enkele kleinere maar ambitieuze ondernemingen die zich daarmee willen meten.
 
Belanghebbende versus aandeelhouder
 
‘De beursgenoteerden lijken zelfverzekerder te zijn. Ze durven meer kleur te bekennen en te kiezen voor ofwel de ‘shareholder’-richting ofwel de ‘stakeholder’-richting. Vanuit communicatief oogpunt is dat een verbetering te noemen’, aldus Piet Hein Coebergh, verantwoordelijk voor het onderzoek.

Shareholdergericht jaarverslag:
 
• Gericht op de aandeelhouder
• Weinig beeld(-materiaal, -vorming)
• Focus op ‘harde’ IR-onderwerpen (resultaten, risico’s)
• Inhoudelijk beperkt transparant
• Tick-box taal, compliance gericht
• Voorbeelden: Altice, ASML, Arcelor Mittal, Corio, ReedElsevier, Aperam, AMG, IMCD Group, Shell: en andere ondernemingen met overwegend niet-Nederlandse directies
• Typerend mission statement: ‘Our mission is to achieve long-term sustainable growth of shareholders’ value through consistent growth of earnings per share, allowing for continued high dividend pay-outs representing above market dividend returns.’ (Acomo)
 
Stakeholdergericht jaarverslag:

• Gericht op alle belanghebbenden
• Veel beeld(-materiaal, -vorming), o.a. door infographics en (relevante) fotografie
• Focus op duurzaamheid en ‘softe’ onderwerpen (People en Planet naast Profit)
• Inhoudelijk bovengemiddeld transparant
• Overwegend Nederlandse directie
• Voorbeelden: KPN, Randstad, DSM, Unilever, Ten Cate, TKH, Ballast Nedam en andere ondernemingen met overwegend Nederlandse directies (met vaak blauw en groen in de huisstijl)
• Typerend mission statement: ‘Niets inspireert en motiveert ons meer, elke dag opnieuw, dan te zorgen dat al onze klanten op een betaalbare wijze heerlijk, comfortabel en gezond kunnen slapen.’ (Beterbed)

• Het Jaarverslagenonderzoek 2015