Internationale druk op accountants om meer fraude op te sporen

Wereldwijd neemt de druk toe op accountants om meer te doen aan het opsporen van fraude bij bedrijven. Financiële waakhonden bereiden regelgeving voor die controlerend accountants hiertoe dwingt, op straffe van torenhoge boetes.
Nu is drie procent van de ontdekte fraude bij bedrijven het gevolg van accountantscontroles. Vorig jaar was dat nog vier procent, aldus het laatste tweejaarlijks rapport van de Association of Certified Fraud Examiners.

• Er is onvrede over de magere bijdrage van accountants aan het opsporen van fraude
• Over de hele wereld wordt gewerkt aan regels die accountants verplichten om meer te doen opsporing
• Accountants zien het niet zitten om al dat werk te doen dat vermoedelijk weinig effect heeft
• Maar investeerders zijn bereid om accountants fors meer te betalen 

Volgens de Financial Times zijn investeerders en beleggers niet tevreden met de reactie van accountants. Die stellen dat bedrijven zelf verantwoordelijk zijn voor de juistheid van hun financiële informatie. De rol van een accountant is het bieden van redelijke zekerheid – en niet een garantie – dat een financiële overzicht geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Internationaal liggen er voorstellen op tafel om de verantwoordelijkheden van accountants aan te scherpen.

In de VS bereidt de PCAOB (Public Company Accounting Oversight Board) regelgeving voor om de zogenaamde Noclar aan te scherpen, waarin aanwijzingen staan voor hoe accountants moeten omgaan met bewijsmateriaal dat een cliënt de wet- en regelgeving niet naleeft. Accountants worden onder Amerikaanse regelgeving verplicht om breder te zoeken naar zaken die een materieel effect kunnen hebben op de financiële situatie van een bedrijf.

Accountantskantoren vinden daarentegen dat zij niet de partij zijn om juridische oordelen te vellen over al dan niet frauduleus handelen. Ook hebben ze bezwaar tegen de enorme hoeveelheid extra werk die het Amerikaanse Noclar-voorstel meebrengt, terwijl het resultaat waarschijnlijk niets aan het licht zal brengen dat niet ook al met de huidige procedures duidelijk wordt.

Ook Groot-Brittannië gaat de regels aanscherpen voor accountants, hoewel die minder vergaand zijn. Accountants in het VK hoeven niet de naleving van elke kleine wet of regelgeving te onderzoeken. Maar ze moeten wel de complianceprogramma’s van het management van bedrijven als uitgangspunt nemen om naar overtredingen te kijken. Ook dit voorstel leidde tot een stroom van reacties.

De nieuwste stap is van de IAASB, de International Auditing and Assurance Standards Board. Deze organisatie wil de normen voor het opsporen van fraude aanscherpen om te benadrukken dat accountants moeten zoeken naar financiële afwijkingen die misschien niet “kwantitatief materieel” zijn, maar die wel “kwalitatief materieel” kunnen zijn, afhankelijk van wie schuldig is aan fraude de aanleiding ervoor.

(tekst loopt door onder het blok)

Accountantskantoren zelf bewegen mee. PwC beloofde vorig jaar de procedures voor fraudedetectie te herzien en beter te letten op klokkenluidersprogramma’s van klanten.

Aan de kant van bedrijven en beleggers is de vraag naar fraudepreventie door accountants groot. Uit het onderzoek van het Center for Audit Qualityi komt naar voren dat een meerderheid van de ondervraagde investeerders tot twintig procent meer wil betalen voor het extra werk dat accountants moeten doen.

Hoe accountants voortaan fraude moeten bestrijden