EU-kenner: “EU heeft financiele weeffouten … maar ook kansen”
EU-expert Adriaan Schout van Clingendael waarschuwt in een interview op de website voor CFO’s dat de Europese Commissie op het punt staat nieuwe schulden aan te gaan, terwijl Europa eigenlijk moet bezuinigen. Volgens de expert kan dit leiden tot oplopende staatsschulden en begrotingstekorten in landen zoals Spanje, Italië, Griekenland, België en Frankrijk. Schout bekritiseert het gebrek aan toezicht op het EU-beleid en ziet een financiële disbalans ontstaan.
- EU dreigt met nieuwe schulden aan te gaan
- Gebrek aan toezicht ondermijnt EU-uitgaven
- Nationale regeringen behouden controle over gevoelige onderwerpen.
Schout stelt dat de EU en lidstaten zonder ingrijpende hervormingen niet in staat zullen zijn hun ambities te verwezenlijken. Het huidige toezicht op het EU-budget en economisch beleid is ondermaats, wat leidt tot kwaliteits- en legitimiteitsproblemen bij EU-uitgaven. De ECB, verantwoordelijk voor prijsstabiliteit, zit gevangen tussen stabiliteit en activisme en wordt steeds meer betrokken bij het financieren van extra schulden via ‘groene obligaties’ voor de Green Deal.
Nationale regeringen vs EU
Hoewel Schout de economische prestaties van de EU erkent, benadrukt hij dat nationale regeringen de controle stevig in handen houden bij politiek gevoelige onderwerpen. De Europese Commissie is sterk gepolitiseerd en blijft grote landen zoals Frankrijk en Italië bevoordelen. Hierdoor wordt transparantie ondermijnd en blijft onafhankelijk toezicht beperkt. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Als toonaangevende bron voor financieel nieuws, financiële strategieën en inzichten in finance, helpt FM.nl financieel directeuren, hoger financieel management en CFO’s om voorop te blijven lopen. Schrijf u daarom nu in voor de FM-nieuwsbrief met al het relevante nieuws en unieke en inspirerende (netwerk)evenementen en volg ons op Linkedin.
Geopolitiek bedreigt Europese ambities
De EU kampt met oplopende geopolitieke spanningen en grote ambities, zoals versterking van de geopolitieke positie, defensie en concurrentiekracht. Schout ziet dat landen steeds verder uit elkaar groeien en zich moeilijk door de EU laten disciplineren. De spanning neemt toe naarmate de EU sterker nodig is om gezamenlijke uitdagingen aan te pakken.
Federalisten en Centralisatie
Sommige federalisten pleiten voor een machtigere Europese Commissie en een Europees Parlement met belastingrechten en een defensiebudget. Schout is tegen verdergaande centralisatie en benadrukt de kracht van diversiteit binnen de EU. Hij ziet meer in ad hoc samenwerking tussen landen op basis van gedeelde belangen en wederzijdse visies.
In de economische context kan de schuldenpositie van lidstaten in de Eurozone gevolgen hebben voor de markt voor bedrijfsfinancieringen.
- Dalende kredietverlening en toegang tot financiering:
- Uit recent onderzoek van de Europese Centrale Bank (ECB) blijkt dat veel bedrijven de komende maanden waarschijnlijk minder makkelijk toegang zullen hebben tot financiering. Dit komt door de aanhoudend hogere rente.
- Vooral Zuid-Europese bedrijven hebben bovengemiddeld last van verslechterde voorwaarden voor bedrijfsfinanciering. Het percentage bedrijven dat een stijging van de rente meldt, is aanzienlijk gestegen ten opzichte van voorgaande jaren.
- Financieringsvoorwaarden verslechterd:
- Volgens de ECB zijn de voorwaarden voor 47% van de bedrijven in de eurozone verslechterd. Dit is het hoogste percentage sinds het begin van het onderzoek in 2009.
- Met name in Spanje en Italië is de verslechtering sterker voelbaar. Wel wijst de ECB er op dat de de omzetten van bedrijven in de Eurozone licht zijn gestegen.
- Kwetsbare bedrijven:
- Het percentage financieel kwetsbare bedrijven blijft grotendeels ongewijzigd. De website voor financieel management FM.nl meldde onlangs dat 5,8% van de bedrijven in de eurozone de afgelopen maanden moeilijkheden ondervonden met het terugbetalen van hun schulden.
- Schuldquote en Europese norm:
- De schuldquote van de eurozone lag aan het eind van het tweede kwartaal op 86,4% van het bbp. Volgens de Europese norm voor overheidsschulden zou de overheidsschuld maximaal 60% van het bbp mogen bedragen. Onderzoek stelt vast dat slechts zeven eurolanden aan deze norm voldoen.
Realisme
Schout pleit op CFO.nl voor een realistische benadering van Europese samenwerking. Dit betekent minder top-down beleid vanuit de Europese Commissie en meer bottom-up samenwerking in wisselende samenstellingen. Hij benadrukt dat nationale politici zich moeten uiten en toezien op verantwoorde beslissingen van de Commissie.