De kracht van ‘nadere stukken’

Door: mr. V.C. Langenburg, Jaeger Advocaten-belastingkundigen

Een nader stuk dwingt de rechter om zich nog eens extra te verdiepen in het door jou ingenomen standpunt. Dit is van belang, omdat de rechter zich aan de hand van het dossier een beeld van de zaak vormt (en over de uitkomst daarvan). Een nader stuk biedt de unieke mogelijkheid om het eigen standpunt en de geschilpunten nog eens duidelijk naar voren te brengen en de rechter te overtuigen van jouw gelijk. 

Tot wanneer kunnen nadere stukken worden ingediend?

Partijen kunnen tot tien dagen voor de zitting nadere stukken indienen (artikel 8:58 Awb). De rechtbank stuurt vervolgens een kopie daarvan naar de tegenpartij. De wetgever gaat ervan uit dat een termijn van tien dagen voldoende is om de nadere stukken te kunnen bestuderen, zodat er tijdens de zitting op kan worden gereageerd. Als de nadere stukken te laat door de bestuursrechter worden ontvangen, kan hij deze buiten beschouwing laten. Stukken die te laat worden ingediend hoeven niet per definitie geweigerd te worden. Als de stukken om goede redenen niet eerder zijn ingediend, kan de bestuursrechter het onderzoek schorsen. Zo krijgt de tegenpartij alle tijd om de stukken te bestuderen en zich hierover een standpunt te vormen.

De bestuursrechter kan het onderzoek ter zitting ook schorsen als de stukken wél op tijd zijn ingediend, bijvoorbeeld elf dagen voor de zitting, maar nieuwe stellingen met een feitelijk karakter inhouden, heel omvangrijk zijn of nader onderzoek vergen. De rechter schorst dan het onderzoek omdat de wederpartij zich, zijns inziens terecht, erop beroept dat hij meer tijd nodig heeft om zijn positie te bepalen. Kortom, wie snel een uitspraak wil hebben in zijn zaak en ook niet het risico wil lopen dat de nadere stukken worden geweigerd, moet niet met het insturen daarvan wachten, maar het zo snel mogelijk doen nadat de uitnodiging voor de zitting is ontvangen. 

Door middel van een nader stuk kan onder meer worden gereageerd op het verweerschrift van de inspecteur. Het belang hiervan zal ik hieronder toelichten.

Wat is het belang van het indienen van nadere stukken?

Voordat een zaak ter zitting wordt behandeld, heeft de rechtbank het dossier bestudeerd. De rechter vormt zich aan de hand van die bestudering een beeld van de zaak en de uitkomst daarvan. Dat betekent niet dat hij bevooroordeeld de zitting ingaat, maar wel dat hij zich een mening heeft gevormd aan de hand van het dossier. Voor de ‘nadere stukken’ betekent dat het volgende. Je hebt een beroepschrift geschreven, ingediend en het verweerschrift van de inspecteur ontvangen. Het is van groot belang om dat verweerschrift met ‘open mind’ te lezen.

De herlezing dient ertoe je de kracht van de tegenstander goed te laten inschatten. Welke argumenten snijden hout en hoe kun je die weerleggen? Het ‘nadere stuk’ kan het volgende inhouden als het verweerschrift daartoe aanleiding geeft:

– Bewijs van feiten die je zelf hebt gesteld en die nader bewijs blijken te behoeven;
– Tegenbewijs ten aanzien van feiten die de inspecteur heeft gesteld;
– Nieuwe geschilpunten met de daarbij horende feiten;
– Weerlegging van de juridische argumenten van de inspecteur.

Dat alles staat in het teken van het overtuigen van de rechter. Mocht hij op grond van de dossierstukken een voor jou negatief beeld hebben gekregen, dan moeten de ‘nadere stukken’ hem bekeren tot jouw gelijk. 

Zeker nu de bestuursrechter – sinds de invoering van de zogeheten ‘nieuwe zaaksbehandeling’ – steeds actiever optreedt tijdens de zitting en hij de aanwezige partijen veel vragen stelt, biedt een nader stuk de unieke mogelijkheid om het eigen standpunt en de geschilpunten nog eens duidelijk naar voren te brengen (en zichtbaar te maken). De rechter kan zijn vraagstelling hierop aanpassen en hoeft vervolgens niet ter zitting te ‘schakelen’ als nieuwe argumenten worden aangedragen.

Daarnaast is het indienen van nadere stukken de laatste mogelijkheid om (aanvullend) schriftelijk bewijs naar voren te brengen. Partijen kunnen hun standpunten tijdens de zitting natuurlijk mondeling toelichten, maar het verstrekken van nieuwe stukken om dit te onderbouwen is op dat moment uit den boze. Ook om die reden is het dus essentieel om gebruik te maken van de mogelijkheid om nadere stukken in te dienen, omdat je daar anders simpelweg te laat mee bent. Als bepaalde stukken niet meer worden betrokken bij de beoordeling van de zaak, kan dit vanzelfsprekend nare gevolgen hebben voor de uitkomst daarvan.

Conclusie

In dit blog heb ik betoogd waarom het vaak beter is om een nader stuk in te dienen, dan met nieuwe argumenten ter zitting te komen. De kracht van een nader stuk, waarin wordt gereageerd op het verweerschrift van de inspecteur, mag niet worden onderschat en kan van wezenlijke invloed zijn op het verloop – en mogelijk zelfs de uitkomst – van de procedure! En let op, te laat is vaak te laat!

Mr. Victor Langenburg is advocaat-belastingdeskundige Jaeger Advocaten-belastingkundigen, een advocatenkantoor gespecialiseerd in procedures over belastingzaken