Cultuurfit: Een praktische gids over een weerbarstig onderwerp

“Culture eats strategy for breakfast”, heet het. En terecht. Accountants willen het belang van cultuur misschien nog wel eens onderschatten, maar daar komt gaandeweg een kentering in, mede door externe druk van toezichthouders en maatschappelijke ontwikkelingen. Het inzicht dat cultuur van fundamenteel belang is voor het welzijn van de individuele werknemer, het succes van de organisatie en de integriteit van de beroepsgroep wint terrein. Mooi dus dat de praktische gids Cultuurfit van Richard Knops AA is verschenen, de opvolger van het boek Waarom ben ik accountant. Hij schreef het boek samen met accountant Joris Wijnen AA RTA.

Knops vertrekt hij vanuit de kerngedachte dat cultuur de ‘persoonlijkheid van het collectief’ is en enorme invloed heeft op zowel individueel welzijn als organisatieprestaties. Knops maakt cultuur meetbaar en tastbaar door middel van het Cultuur Canvas, een visueel hulpmiddel geïnspireerd op het werk van Gustavo Razzetti. Dit canvas bestaat uit concrete bouwstenen zoals de cultuurdrager (de meest invloedrijke persoon), doel en betekenis, kernwaarden, gedragingen, psychologische veiligheid, taal, rituelen, normen en regels, besluitvorming, overleggen en prioriteiten.

Door deze elementen systematisch in kaart te brengen, kunnen organisaties de Cultuurfit-score van mensen bepalen. Een score boven de 80 duidt op een goede match, terwijl een score boven de 95 iemand tot cultuurdrager maakt. De Cultuurfit-score draagt bij aan een betere werkomgeving door inzicht te geven in de mate waarin individuen en de organisatie bij elkaar passen. Dit helpt bij het ontwerpen en onderhouden van een krachtige cultuur, zo is de gedachte.

Het tweede deel van het boek toont ‘cultuur in actie’ door middel van praktijkverhalen uit de accountancy. Knops bespreekt actuele thema’s zoals de impact van AI op waardecreatie, gespreid versus positioneel leiderschap, fraudezaken, ESG-rapportage en kantoorfusies. Deze verhalen zijn herkenbaar, al blijven namen en kantoren om privacyredenen anoniem. Bijzonder waardevol zijn de bijdragen van andere ‘cultuurdragers’ zoals Eric Mantelaers en John Weerdenburg, die persoonlijke reflecties delen over cultuur in hun professionele ontwikkeling.

Knops belooft inzichten en gereedschappen om direct aan de slag te gaan, en dat levert hij. Het Cultuur Canvas is een concrete, direct toepasbare tool die organisaties helpt cultuur van een bijproduct naar een strategisch onderwerp te transformeren. Natuurlijk is en blijft het lastig een cultuurverandering door te voeren, daar verandert dit boek niets aan. Maar het kan wel helpen. Aangeraden dus.

Titel: Cultuurfit
Auteur: Richard Knops AA
Uitgeverij: Pumbo
ISBN: 9789465118963