Belastingstelsel kan eenvoudiger, maar hoe?

Onderzoek van Nextens (fiscale software) onder ondernemers met personeel en financieel managers laat zien dat er weliswaar een grote behoefte is aan versimpeling van het belastingstelsel maar dat men daar weinig geld voor over heeft. Ruim een derde van de respondenten meent dat regelingen rondom BTW een stuk simpeler kunnen. Ongeveer een kwart ziet kansen voor versimpeling van de Ondernemersaftrek, autobijtelling en WKR.

In juni 2023 presenteerde toenmalig staatssecretaris Van Rij het rapport “Kansen voor lagere belastingtarieven, betere fiscale regelingen en een begrijpelijker en eenvoudiger stelsel”. Daarin bleek dat tientallen uitzonderingen op de belastingregels niet doen wat ze zouden moeten doen. Sommige regelingen zijn te duur, anderen schieten hun doel voorbij en in sommige gevallen werken ze zelfs averechts. Van de 73 regelingen die zijn geëvalueerd, worden er slechts 11 aangemerkt als ‘doeltreffend’ en ‘doelmatig’ (1). Een vervolgstudie in mei 2024 van het ministerie van Financiën wees uit dat de fiscale ondernemerschapsregelingen nog maar zeer beperkt hun doel raken als het gaat om het scheppen van banen, innovatie, export, etc. (2). VNO-NCW en MKB-Nederland reageerden hierop door te stellen dat “Verschillende fiscale regelingen gericht op ondernemers moeten worden omgebouwd naar regelingen die ondernemers helpen groeien. Dat levert extra economische groei, extra belastinginkomsten op en het versterkt onze concurrentiekracht.”

Stilstand of verandering

In het onderzoek van Nextens van augustus 2024 vindt 62,8 procent van de respondenten de overheidsregelingen voor bedrijven te complex. Het frustreert 62,3 procent weleens hoeveel hun organisatie kwijt is aan belastingzaken, bijvoorbeeld veel tijd of geld. Deze percentages liggen nagenoeg unaniem hoog bij de ondervraagden, ongeacht opleiding, regio en leeftijd. Het vertrouwen in ons stelsel is laag: slechts 34 procent vindt dat “Nederland op dit moment een betrouwbaar belastingstelsel heeft voor bedrijven”.

Tegelijk is niet meer dan 18 procent bereid meer belasting te betalen als het belastingsysteem voor bedrijven simpeler wordt. Daarbij vindt 57 procent het belangrijk dat er in het belastingstelsel ruimte blijft voor uitzonderingen om specifieke organisaties te ondersteunen, ook al blijft het belastingsysteem daardoor complex. Voor adviseurs en andere leveranciers van ondersteunende fiscale diensten lijkt deze situatie dan ook veel werk te bieden: liefst 73 procent meent dat het voor de meeste bedrijven noodzakelijk is om belastingaangifte te doen met behulp van een fiscaal specialist omdat bepaalde regelingen en aangiften zo ingewikkeld zijn.

Kansen

Op basis van de eerdere analyses van het ministerie van Financiën is een selectie regelingen aan de respondenten voorgelegd met de vraag welke als eerste minder complex gemaakt moet(en) worden. De volgende regelingen scoorden het hoogst:

Regelingen die volgens ondernemers en financieel managers minder complex gemaakt moeten worden:

1) BTW 36 procent
2) Ondernemersaftrek 26 procent
3) Privégebruik auto 25 procent
4) WKR (Werkkostenregeling) 23 procent
5) (Her)investeringsregelingen 18 procent
6) VPB 12 procent
7) Meewerkaftrek 9 procent
8) Willekeurige afschrijving starters 9 procent
9) BOR 8 procent
10) Stakingsaftrek 8 procent
11) Tbs-vrijstelling 7 procent
12) Heffingskortingen 3 procent
13) Boxensysteem inkomstenbelasting 3 procent
14) Andere regelingen 1,4 procent

Over het onderzoek

Dit onderzoek is online uitgevoerd tussen 2 en 6 augustus 2024 door Nextens fiscale software in samenwerking met PanelWizard Direct (www.panelwizard.com) onder 825 respondenten, werkend als zelfstandig ondernemer met personeel of werkend in loondienst, exclusief overheid, en binnen de organisatie eindverantwoordelijk voor of (mede)beslissend over financiën. Van deze respondenten werkt 18 procent tot 10 personen en 23 procent in bedrijven met meer dan 1.000 personen.