AFM reageert op CTA-rapport: Andere visie op kwaliteitsprobleem

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) publiceerde op 24 oktober haar reactie op het interim-rapport van de Commissie Toekomst Accountancysector (CTA). 

De AFM herkent zich in een aantal bevindingen van de commissie. Zoals de gewenste transparantie in de kwaliteit van wettelijke controles en meer aandacht voor fraude, corruptie en continuïteit. De AFM maakt op onderdelen een andere taxatie van het kwaliteitsprobleem dan de commissie, wat betekent dat mogelijk aanvullende aanbevelingen wenselijk zijn om de kwaliteit van wettelijke controles duurzaam te borgen.

De CTA publiceerde op 1 oktober 2019 haar voorlopige bevindingen in een interim-rapport en nodigt partijen uit om hier via een consultatie op te reageren. De commissie kreeg van de minister van Financiën eind 2018 de opdracht om advies uit te brengen over de duurzame borging van de kwaliteit van wettelijke controles. Hij deed dit mede naar aanleiding van het AFM-rapport Kwetsbaarheden in de structuur van de accountancysector en het verslag van de Monitoring Commissie Accountancy (MCA), Doorpakken! 

Maatschappelijke waarde 
Betrouwbare cijfers in de jaarrekening zijn van grote maatschappelijke waarde. Accountants voegen zekerheid toe aan deze cijfers op basis van hun wettelijke controles. Zo fungeren zij als poortwachter in het financiële systeem. Het doel van het bestaande toezicht op accountantsorganisaties is het gerechtvaardigd herstel van vertrouwen in de kwaliteit van wettelijke controles. De duurzame borging daarvan is een complex proces. Het onderzoek en de aanbevelingen van de CTA zijn daarmee van groot belang en een stap in de goede richting. 

Herkenning in aantal bevindingen commissie
De AFM herkent zich in een aantal voorlopige bevindingen van de commissie. Dat zijn onder meer de oproep tot meer transparantie over de kwaliteit van de controle en de oproep tot meer verantwoordelijkheid in de hele keten van: gecontroleerde onderneming, auditcommissie, algemene vergadering van aandeelhouders, accountant tot toezichthouder. De AFM schrijft: Ook delen wij de geconstateerde noodzaak de reikwijdte van wettelijke controles beter te laten aansluiten bij wat belanghebbenden daarvan verwachten. Dit betekent meer aandacht voor fraude, corruptie en continuïteit. 

Andere taxatie kwaliteitsprobleem
De AFM maakt op onderdelen een andere taxatie van het kwaliteitsprobleem. De beschikbare informatie over kwaliteit geeft een consistent beeld door de tijd heen, ook internationaal. Het aantal materiële tekortkomingen is, ondanks initiatieven tot kwaliteitsverbetering, nog onacceptabel hoog. Meer actuele datapunten dragen bij aan het begrijpen van het kwaliteitsprobleem, maar lossen het niet op. De AFM vindt het belangrijk de oorzaken van het kwaliteitsprobleem bij de analyse te betrekken. 

Aanpassingen in toezichtstructuur
Het interim-rapport bevat eveneens een aantal aanbevelingen op het gebied van het toezicht. De AFM ondersteunt de uitgangspunten dat in de huidige toezichtstructuur, waar ook de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) en SRA deel van uitmaken, de onafhankelijkheid en uniformiteit van het toezicht nog niet voldoende is geborgd. 

De AFM neemt graag deel aan een dialoog om te onderzoeken welke aanpassingen in de toezichtstructuur wenselijk en haalbaar zijn.