Ziekenhuizen boren extra geld aan met beleggen

Ziekenhuizen verdienen steeds meer met beleggen, zo blijkt uit onderzoek van BNR. De waarde van de in jaarverslagen gerapporteerde portefeuille is sinds 2019 gegroeid van ruim veertig naar ruim 61 miljoen, belegd in aandelen en obligaties. BNR sloeg de jaarverslagen van ruim 70 aan ziekenhuis gelieerde steunstichtingen erop na. Hiervan bleken er zeventien inmiddels actief op de beurs.

• Een aantal ziekenhuizen regelt beleggingen via steunstichtingen
• Dit omdat spaarrente te weinig oplevert
• De opbrengst van beleggingen wordt gebruikt om extra zorguitgaven te financieren
• Ziekenhuizen zijn weinig transparant over waar ze in beleggen

Ziekenhuizen zitten financieel steeds krapper, zo werd eind oktober duidelijk uit onderzoek van BDO. Acht ziekenhuizen schreven vorig jaar rode cijfers. Een jaar eerder waren dat er twee. De winst is nog geen procent en de kosten lopen op. Alle extra inkomsten zijn welkom.

Maar slechts een handvol ziekenhuizen plukt echter de vruchten van de stijgende beurskoersen van afgelopen jaren, constateert BNR. Eind 2023 was meer dan de helft van het belegd vermogen geconcentreerd bij twee steunstichtingen: de Prinses Máxima Centrum Foundation (18 miljoen euro) en Erasmus MC Foundation (16 miljoen euro). De rest is verdeeld over vijftien kleinere stichtingen.

Beleggen voor ondersteuning

Ook de Prinses Máxima Centrum Foundation werft geld voor programma’s en projecten die niet door de zorgverzekeraar kunnen worden gefinancierd en belegt om deze ondersteuning mogelijk te maken. “Beleggen is geen doel op zich, maar een middel om als een ‘goed rentmeester’ met het vermogen om te gaan”, schrijft de Prinses Máxima Centrum Foundation in het jaarverslag.

De spaarrente, die jarenlang laag stond en zelfs negatief was, levert gewoon te weinig op, geven ook andere stichtingen aan. Steunstichtingen maken zelden bekend waarin ze precies beleggen. De enige uitzondering is het Wijnaendts Francken/Boekee Steunfonds, dat het Leidse Alrijne steunt. De portefeuille bestaat grotendeels uit ESG-aandelen en staatsobligaties, met als opvallend detail ook obligaties van brouwer Anheuser-Busch InBev.

Tabak en vuurwapens

De Erasmus MC Foundation vermeldt wel waar niet in belegd wordt: tabak, vuurwapens en individuele beleggingen in farmaceutische industrie.

BNR heeft ook aandacht voor de risico’s van beleggen door steunstichtingen. De Prinses Máxima Centrum Foundation waarschuwt in haar jaarverslag voor waardedaling van beleggingen. “Ondanks dat een defensieve beleggingsstrategie wordt gevolgd, is het niet te vermijden dat de portefeuille aan fluctuerende beurskoersen onderhevig is.”

De Foundation financiert zijn beleggingsportefeuille daarom bewust niet met inkomsten uit donaties en staat daarin niet alleen. Ook het St. Antonius Onderzoeksfonds houdt de twee zaken in de boeken gescheiden.