Waarschuwing voor wijziging winstverdeling in jaarrekening

Door Michiel Satink

Zaaknr. 21/493

Over deze zaak: Maten dierenartsenpraktijk verwijten accountant partijdigheid

De klager in deze tuchtzaak had met drie anderen een maatschap als dierenarts. In een maatschapsovereenkomst hadden de vier maten al netjes geregeld hoe de winst verdeeld moest worden. Als in 2020 het van oorsprong Scandinavische bedrijf een bod doet van 2,2 miljoen euro, staan de maten voor de vraag hoe dat geld, bij een eventuele verkoop, verdeeld wordt. Er werd uiteindelijk geen overeenstemming bereikt en de onderhandelingen met de koper werden afgebroken. Daarna hebben de overige maten de samenwerking met de klaagster opgezegd. Volgens de klaagster deed de accountant niets met haar berekeningen. En, erger nog, hij wijzigde een concept-jaarrekening zonder overleg waardoor de winstverdeling voor haar ongunstiger uitviel. De accountant handelde hierbij volgens haar niet objectief.

Op verzoek van de maten rekende de accountant vier scenario's door waarbij hij zich baseerde op de door hen verstrekte informatie. Hij bood aan die berekeningen met de maten te bespreken. Zo besprak hij ze met de klaagster en haar echtgenoot. Dat hij niet reageerde op haar mail nog eens te kijken naar aangepaste berekeningen, leidt niet tot het oordeel dat hij fout zat, aldus de Accountantskamer. Hij reageerde niet meer omdat de maten inmiddels gebrouilleerd met elkaar geraakt waren. Ook heeft de klaagster niet eerder haar onvrede kenbaar gemaakt over het uitblijven van een reactie.

Wel fout zat de accountant met het aanpassen van de jaarrekening 2019. Volgens de klaagster was de accountant hier partijdig: de aanpassing was gunstig voor twee van de maten. De accountant verweerde zich door te melden dat hij het concept aanpaste omdat de resultaatverdeling 2018 en 2019 niet in overeenstemming was met de maatschapsovereenkomst. Een evidente fout, zo meldde hij in een mail van oktober vorig jaar aan de maten. Het was daarna aan de maten om de jaarrekening wel of niet vast te stellen. 

Volgens de Accountantskamer had de accountant de resultaatverdeling 2018 en 2019 eerst aan de maten had moeten voorleggen en had hij pas na hun akkoord de aanpassing mogen doen. Zijn mail leest de Accountantskamer niet als 'een voorstel tot aanpassing' omdat de wijziging in het concept al als definitief werd gepresenteerd. Hij had de aangepaste resultaatverdeling moeten bespreken omdat het hier gaat om zijn interpretatie van de maatschapsovereenkomst. “Interpretatie van de maatschapsovereenkomst is significante oordeelsvorming, die een accountant met het management moet bespreken. Dit gesprek is nodig, omdat een accountant ervoor moet zorgen dat het management begrijpt wat hij heeft gedaan en hoe hij tot zijn interpretatie is gekomen, omdat het management anders niet verantwoordelijk kan zijn voor de jaarrekening'', zo oordeelt de tuchtrechter.

Dat hij zich 'daadwerkelijk ongepast heeft laten beïnvloeden en de belangen van klaagster niet goed heeft behartigd' is niet aannemelijk, stelt de tuchtrechter. Wel blijkt dat de accountant niet onderkende dat zijn objectiviteit werd bedreigd. Hij was immers de voormalig accountant van de twee maten voor wie de aangepaste verdeling gunstiger was. Bovendien wist hij dat er een geschil was over de verkoop van de dierenkliniek. Met dat geschil kon een belangenconflict ontstaan met 'daarmee een kans op niet-naleving van het fundamentele beginsel van objectiviteit'. Bovendien kwam hij alleen op verzoek van een van de van zijn voormalige klanten tot die aanpassing.

Het levert de accountant al met al een waarschuwing op. De accountant heeft zich inmiddels laten uitschrijven omdat hij 'een andere kant op wil in zijn werk'.