Waarschuwing voor AA die betrokken raakte in strijd tussen moeder en zoon

Zaaknrs 17/2701, 2702 en 2703

Eerder over deze zaak verschenen: ‘Zoon benadeelde moeder: accountants hebben niet opgelet’

De AA heeft "meermaals in strijd gehandeld met het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid", stelt de Accountantskamer Het komt erop neer dat de AA te weinig heeft geïnformeerd aan en gecheckt bij een nu 72-jarige vennoot in de VOF of dingen wel kloppen zoals de andere vennoot, de zoon, had aangegeven.

Eerder zijn twee belastingadviseurs van het kantoor waar de accountant werkzaam is tot in hoogste instantie berispt voor hun rol in de onverkwikkelijke affaire tussen een moeder en haar zoon, die tot voor kort samen in een VOF het bedrijf van de overleden vader hebben gerund.

Het was de bedoeling dat de zoon, een van de zeven kinderen van de melkveehoudster, de zaak zou voortzetten, maar moeder wilde een eerlijke prijs, om niet haar andere kinderen te benadelen. Ze had haar handtekening al gezet onder de overname-overeenkomst, toen ze er achter kwam dat de overnameprijs tonnen te laag is ingeschat. Wegens dwaling heeft de rechtbank Rotterdam de overeenkomst ontbonden. De belastingadviseurs die de overname begeleidden zijn berispt, omdat ze niet hebben onderkend dat er een belangentegenstelling was tussen beide vennoten.

De jaarrekeningen van de VOF zijn jarenlang samengesteld op basis van door de zoon aangeleverde stukken. Er is geen enkel persoonlijk of telefonisch contact geweest tussen de accountants van het kantoor en de moeder. De overleggen erover vonden alleen plaats met de zoon, er is ook niet gevraagd of moeder daarmee instemde. Op de zitting in juni is aangevoerd dat de klaagster financieel niet onderlegd was, ze vertrouwde erop dat het wel goed zat. Haar zoon was immers veel meer thuis in de materie, hij was werkzaam op een agrarisch makelaarskantoor. 

Maar het zat niet goed: volgens haar huidige adviseurs is ze stelselmatig benadeeld. Zo zijn nota’s ten laste van het veeteeltbedrijf gekomen, terwijl die eigenlijk voor een ander bedrijf van de zoon bedoeld waren en ook geadresseerd waren aan de zoon, en niet aan het adres van de veeteelt-Vof. Dat valt de accountant niet in alle gevallen aan te rekenen, op twee nota’s na, oordeelde de Accountantskamer. 

Volgens de boerin zijn er heel veel meer dingen misgegaan in de jaarrekeningen 2011 tot en met 2014. Ze verweet de accountants dat ze haar niet hebben geattendeerd op ontwikkelingen in kosten en uitgaven die niet in verhouding stonden tot de aard en omvang van het bedrijf. Belangrijke aankopen, contractuele verplichtingen en de verwerking van de herinvesteringsreserve hebben buiten haar om plaatsgevonden.

De accountant was zich van geen kwaad bewust, hij wist niet dat er onenigheid was tussen moeder en zoon. Als er vragen waren over bijzondere facturen vroeg hij dat aan de zoon, hij nam genoegen met de verklaring die dan kwam. Voor een deel gaat de Accountantskamer mee in dat verweer. Temeer omdat pas achteraf, bij de overnamebesprekingen in 2016, is gebleken dat er een conflict is ontstaan. De accountants hadden er niet bedacht op hoeven zijn dat de zoon transacties zou aangaan waarmee klaagster niet instemde. 

Intussen is de juridische strijd nog niet voorbij, laat staan de emotionele gevolgen van de familietwist. Moeder woont nog op de oude boerderij met lege stallen. De zoon, die vijf kilometer verderop woont heeft de koeien en de machines van zijn moeder. Hij is in beroep gegaan tegen de beslissing van de rechtbank in Rotterdam om de overnameovereenkomst te ontbinden.

De uitspraak: Na AA ook tik op vingers RA melkveebedrijf 

Auteur: Petra van Walraven, Juridisch Persbureau Zwolle