Vier invalshoeken voor de generieke eindtermen

De trainee staat centraal in de praktijkopleiding en daarom behandelt dit artikel de generieke eindtermen vanuit de 4 gezichtsvelden van een trainee.

Jij als accountant

Deze invalshoek gaat over hoe jij als accountant werkt en gaat dus over jouzelf. Je moet als accountant inzicht hebben in je eigen deskundigheid en ervaring en dus ook aan de grenzen die je ziet aan je eigen deskundigheid en die van je team. En als jij of je team niet over voldoende deskundigheid beschikt? Hoe zorg je ervoor dat de deskundigheid toch in je team aanwezig is? Vervolgens moet je verder in staat zijn ingeschakelde deskundigen te kunnen monitoren, te beoordelen en kritisch te bevragen. Jij blijft immers als accountant verantwoordelijk.

Je werkt in een dynamische omgeving met constant deadlines. Prioriteren en plannen van werkzaamheden zijn vaardigheden die je moet ontwikkelen. Ook je eigen ontwikkeling staat niet stil. Je blijft je constant ontwikkelen en je bepaalt daarbij je professionele en persoonlijke doelstellingen.

Verder weet je hoe te handelen als je met ethische dilemma’s wordt geconfronteerd en koppel je dit aan de fundamentele beginselen van de gedragscode voor accountants. Daarnaast ben en blijf je op de hoogte van alle actuele ontwikkelingen en bepaal je de gevolgen daarvan voor je werkzaamheden.

Jij en de controle of advieswerkzaamheden

Om een goede conclusie over je werkzaamheden te kunnen trekken, heb je voldoende en geschikte controle-informatie nodig. Hiervoor worden je veel (controle)technieken aangereikt vanuit de theorie, maar een van de belangrijkste, interviewtechnieken, zaten daar in de voorgaande CEA eindtermen nog niet bij. In de generieke eindtermen nemen interviewtechnieken nu een prominente plek in.

Daarbij vraagt het eindproduct van je controle of advieswerkzaamheden om een goede beheersing van schriftelijke en mondelinge vaardigheden. Je kunt complexe situaties analyseren en vanuit je analyse tot een helder rapport en tot een heldere presentatie komen.

Jij en je team

Bijzondere aandacht gaat uit naar teamwork. Hoe werk je samen met je collega’s en met cliënten om een gezamenlijk doel te bereiken? Samenwerking betekent dat je moet nadenken over teamsamenstelling en of alle deskundigheid in het team aanwezig is en dit kunt sturen en beheersen. Dit alles op een dusdanige manier dat de relatie met interne en externe cliënten goed blijft en de gezamenlijke doelen worden behaald. Verder beschik je over goed relatiemanagement, maar je kunt ook conflicten oplossen. Bovendien moet je je team kunnen coachen en moet je leiderschap ontwikkelen. Met deze vaardigheden kun je overige teamleden stimuleren en motiveren, rekening houdend met ieders capaciteiten en achtergrond.

Jij, je klant en het maatschappelijk verkeer

Je kent als trainee de gevoeligheden van vooringenomen besluitvorming, doordat je meer weet over gedragsaspecten. Verder weet je welk gedrag jouw objectiviteit kan bedreigen. Daarnaast besteed je op passende wijze aandacht aan je cliëntrelatie, terwijl je je rol als vertrouwensman (of –vrouw) van het maatschappelijk verkeer niet uit het oog verliest.

Als laatste moet je in staat zijn om te reflecteren op eigen ervaringen en ervaringen van collega’s en vooral je als trainee (en accountant!) blijft ontwikkelen in het kader van een ‘een leven lang leren’.

Kortom, het draait in de generieke eindtermen om het ontwikkelen van belangrijke vaardigheden en houdingsaspecten van een trainee. De nieuwe eindtermen maken zichtbaar welke vaardigheden en houdingsaspecten van belang zijn om het accountantsberoep met al zijn facetten uit te oefenen. Zo is de trainee uitgerust voor zijn of haar verantwoordelijke taak, nu en in de toekomst.

[Kriton verbetert de prestaties van accountants en finance professionals en hun organisaties. Kriton levert daarnaast de docenten voor de leergang ‘Audit in het mkb’.]