‘Verzekeraar heeft onvoldoende inzicht in toekomstige winstbronnen’

Hoewel de druk van externe stakeholders, zoals analisten en toezichthouders, om transparant te zijn over kapitaalgeneratie toeneemt, slagen de ondernemingen daar in beperkte mate in.

Uit jaarlijks onderzoek van KPMG naar de vraag hoe grote, Europese verzekeringsmaatschappijen omgaan met kapitaalgeneratie blijkt dat verzekeraars kapitaalgeneratie weliswaar heel belangrijk vinden, maar dat zij beperkt inzicht hebben in hun winstbronnen.

"De komst van Solvency II heeft gezorgd voor consistentie en transparantie in de verslaglegging van verzekeraars", constateert Jeroen van Wageningen, partner bij KPMG en deskundige op het gebied van Solvency II.

Van Wageningen: "Kapitaalgeneratie staat sindsdien bij verzekeraars hoog op de agenda als nieuw winstbegrip. Hoe meer vrij beschikbaar kapitaal de verzekeraars kunnen laten zien, hoe meer mogelijkheden zij hebben voor dividend of grote investeringen. In de praktijk blijkt het echter lastig om een gedegen inzicht te krijgen in toekomstige winstbronnen.”

Kleine verzekeraar begint nu pas
Het onderzoek van KPMG is met name gericht op grote Europese verzekeraars. Van Wageningen: "Maar op basis van onze ervaringen is duidelijk dat veel conclusies ook gelden voor middelgrote en kleine Nederlandse verzekeraars.

Sterker nog, juist bij veel kleine verzekeraars begint de aandacht voor kapitaalgeneratie nu pas op te komen. Juist zij hebben nog flinke stappen te zetten voor ze voldoende inzicht hebben in hun 'winstgevendheid' onder Solvency II. Dit beeld wordt bevestigd door het onderzoek dat DNB heeft uitgevoerd over kapitaalgeneratie en onlangs heeft gepresenteerd.

Uit ons onderzoek blijkt bovendien dat de precieze definities rondom kapitaalgeneratie in de sector sterk verschillen. Afgelopen zomer heeft het Verbond van Verzekeraars een richtlijn uitgegeven over kapitaalgeneratie voor Nederlandse verzekeraars. Deze laat echter heel veel ruimte, waardoor er in de markt grote verschillen zijn in de betekenis van de gerapporteerde kapitaalgeneratie.

Zonder goede definities is kapitaalgeneratie als prestatie-indicator erg gevoelig. Daarmee wordt het lastig voor analisten en management om te begrijpen hoe de onderneming presteert ten opzichte van concurrenten en om goede investeringsbeslissingen te kunnen nemen."

Maatstaf voor gezondheid
Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat veel verzekeraars ook het belang van communicatie over kapitaalgeneratie onderkennen. Ruim 80% rapporteert extern over toekomstige winstbronnen. Van Wageningen: "Ook intern zien we dat het gebruik van kapitaalgeneratie toeneemt als maat voor de gezondheid van het bedrijf, nu en in de toekomst.

Maar er is veel ruimte voor verbetering. Veel verzekeraars zijn in staat om de verandering in solvabiliteit in het afgelopen jaar te verklaren. Het blijkt echter lastig om vooruit te kijken naar hun kapitaalgeneratie op een manier die het management in staat stelt een goede strategie te ontwikkelen. Als al sprake is van een toekomstprojectie van de solvabiliteitsratio, geeft deze veelal onvoldoende inzicht in de winstbronnen, zeker op portefeuilleniveau.

Als je als verzekeraar niet weet waar je winst vandaan komt en waar winstpotentieel onbenut is, wordt het sturen daarop heel lastig. De praktijk toont dit ook aan. Van de paar verzekeraars die wel een voorspelling geven, blijkt dat de uitkomst erg afwijkt van de voorspelling. Het zal duidelijk zijn dat een goede bedrijfssturing begint bij inzicht. Veel verzekeraars ontberen dat inzicht en laten dus winstpotentieel liggen. In een consoliderende markt, waarin een gezonde solvabiliteitsratio essentieel is, is dat een gemiste kans.”