Verdachte grootschalige fraude wijst naar zijn accountant

Hij heeft volgens het Openbaar Ministerie leiding gegeven aan grootschalige fraude waardoor de fiscus voor ruim 9 ton getild is. De directeur wees op zijn beurt met de beschuldigende vinger naar zijn toenmalige accountant.

Een anonieme tip zette de Belastingdienst op het spoor van wat volgens het Openbaar Ministerie een zeer omvangrijke fraude bleek. In 2016 viel de FIOD het kantoor van Pro XS uit Franeker binnen. Het bedrijf in koelsystemen, met supermarktketen Lidl als grootste klant, had jarenlang veel te lage aangiftes omzetbelasting ingediend. Bovendien bleek uit boekenonderzoek dat de administratie vol zat met valse facturen.

Eigenaar Hans van der M. (49) kende deze facturen niet, zei hij donderdag tegen de strafrechters in Zwolle. Maar er was meer dat het OM deed vermoeden dat er iets niet in de haak was. Na het faillissement van een dochteronderneming in 2012 kwamen de bedrijven van Van der M. in de problemen. De Rabobank zat achter hem aan, zo vertelde hij de rechters. Het was accountantskantoor VBA die hem aanzette om een stichting boven zijn BV's in het leven te roepen. Aan het hoofd van die stichting kwam zijn zus, die zo op papier bestuurder werd. Ook werden tonnen overgemaakt op de bankrekeningen van de vrouw van de directeur, de 41-jarige Paulien K., en zijn ex-vrouw Geertje D. (51). Alles met als doel dat de bank niet aan het geld kon komen. Als Pro XS geld nodig had bijvoorbeeld om lonen uit te keren, maakte K. een bedrag over zodat het bedrijf kon betalen.

Klakkeloos
Het accountantskantoor VBA stond donderdag niet terecht, maar het werd vaak genoemd door Van der M. en zijn advocaat. Het accountantskantoor sleepte vorig jaar met succes ProXS voor de rechter omdat het bedrijf weigerde de rekeningen te betalen. De rechtbank gelaste het bedrijf dat alsnog te doen. Bovendien oordeelde de rechtbank Noord-Nederland vorig jaar dat het accountantskantoor de zorgplicht niet had geschonden omdat het de btw-fraude niet had ontdekt.

Van der M. vertrouwde blind op zijn accountant, vertelde hij. ,,En u tekende alles klakkeloos, zonder de stukken te lezen?'' vroeg de voorzitter. De directeur knikte. De rechters vroegen zich af welk voordeel het accountantskantoor dan had bij de fraude. Immers, de ruim 9 ton die het bedrijf later alsnog aan de fiscus af moest dragen, kwamen eerst ten goede van het bedrijf, de directeur, zijn vrouw en ex-vrouw. Volgens Van der M. speelde een inmiddels ex-werknemer en de accountant onder één hoedje. Meer wist hij er niet van, wel dat de werknemer 'is gevlucht' naar Oostenrijk.

De officier van justitie zag alleen de verdachten als belanghebbenden bij de fraude. En omdat het om zulke grootschalige fraude gaat, eiste hij celstraffen. Naast de celstraf tegen Van der M., de leidinggevende van de fraude, eiste hij een jaar cel tegen Paulien K en eenzelfde straf tegen Geertje D. Het bedrijf moet wat het OM een boete van 4 ton betalen, waarvan 150.000 euro fraude. Volgens de advocaat wist Van der M. niet van de fraude. Onderzoek door een forensisch accountant leverde ook geen dader op. ,,Hij vertrouwde volledig op zijn accountant.'' Het bedrijf is inmiddels meer dan halverwege met het uitbetalen van de vorderingen van de fiscus, hoewel ze daartegen bezwaar heeft aangetekend.

De uitspraak: Celstraffen voor belastingfraude in Franeker

Auteur: Michiel Satink / Juridisch Persbureau Zwolle