Verbeterplan accountancy op schema, ook kleinere kantoren van start

Oob-kantoren
De accountantskantoren met een AFM-vergunning voor het mogen controleren van organisaties van openbaar belang (oob’s) liggen vrijwel geheel (gemiddeld voor 96 procent) op schema met de invoering van de maatregelen uit het rapport ‘In het publiek belang’. Bij de controle van oob’s geven alle negen oob-kantoren inmiddels uitgebreide controleverklaringen af. Instelling van een onafhankelijke RvC is één van de 53 maatregelen uit het in september 2014 gepubliceerde rapport. Acht oob-kantoren hebben een raad van commissarissen benoemd, of de bestaande raad uitgebreid met externe leden. Sinds de vorige update hebben Grant Thornton en Baker Tilly Berk twee externe commissarissen benoemd en Mazars drie.

BDO heeft als enige oob-kantoor nog geen namen bekend gemaakt, maar verwacht dit op korte termijn te doen. De deadline hiervoor is eind januari. De ‘big four’ hebben al eerder bericht over de samenstelling van hun externe RvC’s. Baker Tilly Berk is nog niet klaar met het vastleggen van promotie- en benoemingsbeleid op basis van kwaliteit. EY is nog bezig met de evaluatie van haar beleid voor controlepartners die niet voldoen aan kwaliteitseisen. Wel zijn alle oob-kantoren klaar met de gevraagde evaluatie van beloningssystemen.
 

Niet-oob-kantoren

Voor de invoering bij de circa 370 niet-oob-accountantskantoren met AFM-vergunning heeft een werkgroep met vertegenwoordigers van kantoren, serviceorganisaties en de NBA de maatregelen uit het verbeterplan opnieuw geformuleerd en schaalbaar gemaakt. Net als bij de oob-kantoren zijn de diverse maatregelen opgedeeld in stappen en gekoppeld aan deadlines. De eerste deadline voor enkele maatregelen is 30 juni 2016. Om de voortgang van de invoering ook voor deze groep kantoren zichtbaar te maken is de NBA Monitor Publiek Belang aangepast. De niet-oob-kantoren kunnen hierin zelf aangeven of ze willen deelnemen aan de online monitor. Deelname betekent dat het betreffende kantoor de maatregelen onderschrijft en via de monitor rapporteert over de voortgang van de invoering. Anders dan bij de negen oob-kantoren wordt de informatie over de niet-oob-kantoren in eerste instantie op geaggregeerd niveau gepresenteerd en niet per individueel kantoor.

NBA-maatregelen

Voor een deel van de maatregelen uit het verbeterplan ligt het initiatief bij beroepsorganisatie NBA. De NBA overlegt met het ministerie van Financiën of nadere regelgeving nodig is ten aanzien van interne beloningssystemen, bezoldiging van bestuurders en de rapportage aan de RvC over bestede controle-uren (voor- en nacalculatie). Besluitvorming hierover in 2015 is door andere prioriteiten bij het ministerie vertraagd.

Verandering van cultuur staat centraal bij de verbetermaatregelen. Ter ondersteuning presenteerde de NBA in oktober 2015 een instrument voor interne cultuurmeting. Zeven accountantskantoren hebben deze Cultuurmeter inmiddels in gebruik genomen.

De oprichting van een ‘accountancylab’ is eind oktober 2015 gerealiseerd. Deze Foundation for Auditing Research richt zich op academisch onderzoek naar factoren die bepalend zijn voor de controlekwaliteit. Het bestuur van de stichting heeft inmiddels de contouren van een onderzoeksagenda besproken. Ook is een eerste informele bijeenkomst met belangstellende wetenschappers georganiseerd.

In december jl. heeft het NBA-bestuur ingestemd met het actieplan ‘Een lerende sector: over accountants, kantoren en de balans tussen leren en handhaven’. Dit actieplan moet leiden tot verbetering van het lerend vermogen in de sector, door kennis te delen over fouten, tekortkomingen en incidenten. In 2016 wordt dit actieplan verder uitgewerkt. Daarbij wordt nadrukkelijk samengewerkt met de kantoren.

Voor de overdracht van werkzaamheden bij een wisseling van controlerend accountant heeft de NBA inmiddels een zogenoemde Handreiking gepubliceerd.

De tekst van de beroepseed voor accountants is na consultatie vastgesteld. De invoering van deze eed is afhankelijk van besluitvorming door de Ledenvergadering van de NBA, medio mei 2016.