Accountant ging de fout in met onderzoek

Door Jan Smit

Zaaknr. 21/103

Wij schreven eerder over deze zaak: 'Kasteelheer' laaiend over 'beschadigend rapport' RA

De RA die vorig jaar in opdracht van de provincie Zuid-Holland een Bibob-onderzoek verrichtte naar het financiële reilen en zeilen van Monumentenstichting Kasteel Oud-Wassenaar heeft in dit onderzoek fouten gemaakt. Die hadden mogelijk kunnen worden voorkomen wanneer de accountant zijn bevindingen eerst aan de stichting had voorgelegd.

Door deze handelwijze is de stichting financieel flink gedupeerd. Voor de provincie was het rapport een eerder verstrekte subsidie terug te vorderen. De Accountantskamer meent dat de RA op meerdere onderdelen gehandeld heeft in strijd met het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid en heeft hem daarom een maatregel van berisping opgelegd.

Monumentenstichting Kasteel Oud-Wassenaar is eigenaar van het gelijknamige, monumentale kasteel in Wassenaar en van het aanpalende perceel. Doel van de stichting: het restaureren en in stand houden van dit rijksmonument en het preserveren van de parkaanleg rondom het kasteel. Dat doet de stichting onder meer middels de exploitatie van het kasteel via een speciaal daarvoor opgerichte BV. Verder krijgt de stichting subsidies.

Ook de provincie Zuid-Holland kende de stichting in 2019 subsidie toe. Het ging daarbij om een bedrag van ruim 62.000 euro. Aansluitend daarop initieerde de provincie een Bibob-onderzoek. Hiermee wilde de provincie inzicht krijgen in de financiële administratie van de stichting.

De provincie huurde hiervoor de RA in. Deze accountant is tevens erkend forensisch accountant, belastingadviseur en expert op het gebied van Bibop-onderzoeken. Mei 2020 presenteerde hij zijn eerste bevindingen. Die waren niet mals. De stichting zou zich hebben bezondigd aan fiscale fraude. Er zou in de jaren 2016 tot en met 2018 ten onrechte voorbelasting zijn geclaimd en te weinig BTW en VPB zijn afgedragen. Volgens de RA is de Belastingdienst daarmee in totaal voor zo’n 30.000 euro benadeeld. Voor de provincie waren de uitkomsten reden de subsidie terug te vorderen. 

Het bestuur van de stichting reageerde furieus en tekende bezwaar aan. Ook besloten de stichting en de voorzitter aan klacht tegen de accountant in te dienen bij de Accountantskamer.  Die richt zich onder meer op het feit dat de RA voordat hij het Bibob-onderzoek naar de provincie stuurde geen hoor- en wederhoor zou hebben toegepast. Van fiscale fraude is volgens de stichting geen sprake. 

De Accountantskamer gaat hierin mee. Volgens het tuchtcollege is het vaste jurisprudentie dat wanneer er sprake is van een dergelijk onderzoek de personen op wie het onderzoek betrekking heeft in beginsel moeten worden gehoord. Als dat niet gebeurt berust het rapport volgens de uitspraak ‘niet op een deugdelijke grondslag’, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden. Van dat laatste is volgens de tuchtrechters in deze casus niets gebleken.

Dat de bevindingen in het rapport niet deugdelijk waren is volgens de Accountskamer evident. Die fouten waren mogelijk niet gemaakt wanneer de accountant de stichting zijn bevindingen zou hebben voorgelegd voordat hij deze naar de provincie stuurde.