Mannak: besluit NBA tot ontslag was onzorgvuldig

Door Michiel Satink

Zaaknummers: 21/790 – 794

Het bestuur verloor het vertrouwen in haar algemeen directeur na berichtgeving over banden tussen Mannak en de voor fraude veroordeelde Andy Fastow. De voormalig financieel topman van de Amerikaanse energiereus Enron onttrok grote verliezen aan het oog van investeerders en zou ook zelf geld achterovergedrukt hebben. Hij zat zijn celstraf uit in deze mogelijk grootste fraudezaak uit de recente Amerikaanse geschiedenis en sprak zowel in 2018 als in 2019 op door de NBA georganiseerde bijeenkomsten.

Dat hij op non-actief werd gesteld en later ontslagen, dat is aan het bestuur, zei Mannak in de Accountantskamer. Hij hekelt echter vooral de manier waarop het is gegaan. Eind september nam het bestuur volgens hem een onjuiste beslissing “toen nog niet alle feiten boven tafel waren.'' Om dat alsnog te doen, daar was alle gelegenheid toe. “Dat is allemaal niet gebeurd en dat was de start van een proces dat zich ruim 2,5 maand voortsleepte en met alle schade voor mij en voor de NBA. Als daar de spelregels waren gevolgd, op basis van de door het bestuur zelf vastgestelde richtlijnen, dan was dit alles heel anders verlopen.''

Ook de keuze om het onderzoek naar de kwestie te laten doen door het vaste advocatenkantoor van de NBA noemde hij dubieus. Juist de partijdigheid van de opdrachtgever speelt dan een rol. Bovendien was de onderzoeker een kennis van een van de bestuursleden. “Als ze mij kwalijk nemen dat ik zaken doe met partijen uit mijn netwerk, dan is het op zijn minst opmerkelijk dat hier wel met deze onderzoeker zaken is gedaan.'' Ook vond hij het opvallend dat de bestuursleden, tevens accountants, menen dat hij bij de Accountantskamer bij het verkeerde loket is. Hij meent dat ze zich zo aan een inhoudelijk oordeel willen onttrekken.

Boegbeeld
Advocaat Jan Garvelink, die het bestuur van de NBA bijstond, vond dat Mannak de verkeerde discussie voert. Juist in het verdwenen vertrouwen ligt de reden voor het non-actief stellen, “niet over of hij iets eerder had gezegd of niet''. Dat vertrouwen was niet alleen bij het bestuur van de NBA maar ook bij haar leden weg. Mannak was het boegbeeld van de beroepsorganisatie en de controverse kwam op een hoogst ongelukkig moment. “Er was juist een omvangrijke mediacampagne gestart rondom het vertrouwen in accountants. En Mannak was daarvan de kartrekker. In plaats van dat de aandacht naar de campagne ging, legden de media de nadruk op de banden van Mannak met de grootste Amerikaanse fraudeur.''

Voor het bestuur staat als een paal boven water dat Mannak niet transparant is geweest. Hij verwijst naar een mail van ruim een jaar terug, maar feit blijft dat hij de banden verzweeg in een gesprek met het bestuur die juist om deze kwestie draaide. Dat gebeurde op een bestuurs-tweedaagse. Een dag later lazen de bestuursleden in het FD een interview met Mannak waarin hij juist aangaf niet transparant genoeg geweest te zijn. “Je kunt geen algemeen directeur hebben die louter door zijn aanwezigheid al de belangen van de organisatie en de maatschappij beschadigd'', aldus Garvelink. En wat betreft de vermeende band tussen de onderzoeker en een van de bestuursleden: hij was een kennis van 25 jaar geleden, meldde het bestuurslid.

Volgens Mannak stelde hij Fastow in 2018 op de 'dag van de Financial' zelf voor aan de eerder dit jaar nog voorzitter van het bestuur, Marco van der Vegte. Om in 2019 opnieuw de zakelijke banden met Fastow te benadrukken, daar zag Mannak de relevantie niet van, zei hij op vragen van de Accountantskamer. Was het überhaupt wel een goed idee een veroordeeld fraudeur op zo'n dag een podium te geven, vroeg de voorzitter zich af. “Je kunt leren van iemand die zoiets gedaan heeft'', zei oud-voorzitter van de Nba Van der Vegte. En alleen al het feit dat een veroordeeld fraudeur in een organisatie zit samen met de algemeen-directeur van de NBA, was dat geen reden geweest om die aandelen te verkopen, vroeg de voorzitter. Mannak vond zelf van niet. En waarom was niet gekozen Mannak een paar weken op vakantie te sturen om deze hele kwestie uit te zoeken? Iemand op non-actief stellen is immers ingrijpend. “Het verzinnen van een list is nu eenmaal makkelijker binnen een mkb-organisatie dan wanneer je zo in de 'spotlights' staat'', reageerde Garvelink.

Het oordeel van de tuchtrechter volgt naar verwachting over twaalf weken.