Tuchtrecht: Klager richt vizier opnieuw op gewaarschuwde AA 

Zaaknr. 24/1869

Een accountant die in 2021 al eens een waarschuwing kreeg opgelegd moest zich maandag bij het tuchtcollege opnieuw verantwoorden in dezelfde zaak. Negen jaarrekeningen waarover klaagster bij de vorige klacht nog niet beschikte, leverden de ammunitie voor deze nieuwe klacht. Volgens de vrouw blijkt uit de verslagen onder meer dat de AA veel fouten heeft gemaakt bij de samenstellingswerkzaamheden.

• accountant opnieuw voor tuchtrechter na eerdere waarschuwing
• vrouw beschuldigt accountant van ernstige fouten jaarrekeningen
• advocaat beschuldigt klager van misbruik klaagrecht, noemt klacht verjaard

Klaagster en haar man zijn in 2008 gescheiden. Hij runde een aantal bedrijven vanuit zijn management-BV. Die BV diende volgens de vrouw tevens als haar pensioenvoorziening. Maar in 2013 maakte de man naar eigen zeggen een ‘carrièreswitch’. Hij ging zich meer richten op coaching en persoonlijk leiderschap. De AA adviseerde hem daarop volgens haar een eenmanszaak. Die rechtsvorm zou beter passen bij zijn nieuwe werk.

Gevolg: de inkomsten van de man vloeiden niet meer naar de BV, maar naar de eenmanszaak, waardoor de BV geen omzet meer genereerde, er geen geld meer was voor pensioenaanspraken en de vrouw achter het net viste.

Ook stelde de AA volgens de vrouw in januari 2020 een verklaring op die een cruciale rol zou hebben gespeeld in de civiele procedure die zij tegen haar ex had aangespannen. Die zaak kwam in mei 2020 voor de rechter. De AA vergezelde de man tijdens de zitting. De vrouw trok aan het kortste eind, ook in hoger beroep.

Volgens Jacqueline Dongelmans, de advocaat van klaagster, viel de accountant ook gebrek aan professionaliteit te verwijten. De verklaring en het eveneens door de accountant opgestelde jaarverslag 2019 van de BV wemelden van de fouten en verkeerde conclusies, stelde zij in 2021 ter zitting.

Van een ‘carrièreswitch’ was volgens Dongelmans bijvoorbeeld geen sprake. Ze wees daarbij onder meer op de website van de eenmanszaak van de ex. Daar stonden vier activiteiten op die de man, zo claimde de advocaat, voor 2013 deels ook al verrichtte.

In het jaarverslag schreef de AA verder dat de continuïteit was gegarandeerd omdat er ‘zicht’ zou zijn op ‘een positieve kasstroom’. Een conclusie die volgens Dongelmans nergens op gebaseerd was.

De Accountantskamer onderschreef die bevindingen deels. De continuïteitsveronderstelling was volgens de tuchtrechters niet correct onderbouwd. Zij vonden dan ook dat de AA ten onrechte een samenstellingsverklaring bij de jaarrekening 2019 had verstrekt. Daarmee had hij het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid geschonden. Dat het memo van januari 2020 in de civiele rechtszaak belandde rekenden de tuchtrechters de AA ook aan. Hij had in de verslag moeten melden dat dit louter was bedoeld als geheugensteuntje.

De negen jaarrekeningen die de basis vormen voor de tweede klacht werpen volgens klaagster en haar advocaat nieuw licht op de rol van de AA in de zaak. De accountant zou allerlei info van haar ex-man klakkeloos hebben overgenomen in de jaarrekeningen, waardoor de BV als het ware werd leeg getrokken.

Dit behelsde onder meer het opvoeren van 30 duizend euro badwill, het wegstrepen van schulden van de ex-man aan de BV, een stelselwijziging, 73 duizend euro ‘beheersvergoeding’ en het ten onrechte opvoeren van belastinglatentie.

Allemaal posten die in de jaarrekeningen niet of nauwelijks worden toegelicht, aldus Dongelmans. “Dat is ernstig, in strijd met allerlei fundamentele beginselen en een accountant onwaardig,” aldus de advocaat.

“Oude wijn in nieuwe zakken.” Zo bestempelde de AA de nieuwe klacht. Volgens Annerieke Meerkerk, diens advocaat, dient de klacht maar een ding: haar client ‘persoonlijk en financieel treffen’. “Door alle procedures is hij inmiddels al meer dan 50 duizend euro aan  advocaatkosten kwijt.”

Volgens Meerkerk maakt klaagster misbruik van het klaagrecht. De beheerkosten, misleiding van rechters, de stelselwijziging, het wegstrepen van schulden: allemaal zaken die in 2021 tijdens de behandeling van de eerste klacht ook al aan de orde zijn geweest. Oftewel een duidelijk geval van ne bis in idem – niemand kan twee keer voor hetzelfde feit worden gestraft, red., aldus de advocaat. Tevens is volgens haar een deel van de klacht verjaard.

Het tuchtcollege had niettemin de nodige vragen voor de AA. Waarom stond er in de jaarverslagen dat de ex-man van klaagster volledig eigenaar was van de BV, terwijl een kwart van de aandelen vanaf de oprichting eigendom was van de twee zonen,” wilde de voorzitter weten.

“Omdat hij tegen mij zei: ik ben honderd procent eigenaar,” aldus de accountant.

Had de AA dit dan niet moeten checken? Immers, dit staat in de oprichtingsakte.

“Die zat niet in het dossier,” aldus de accountant.

En de badwill van 30 duizend euro die werd afgetrokken van het eigen vermogen. Had de accountant niet beter moeten uitzoeken waar die betrekking op had?

Ook de opgevoerde belastinglatentie riep vragen op bij de voorzitter. Volgens de AA was die op zijn plaats omdat zijn client hem in 2013 had verzekerd dat de BV de komende jaren weer winst zou gaan maken. Hij had een erfenis gehad. Die zou hij deels in de BV steken om mee te gaan beleggen in aandelen – zo’n 1 a 1,5 ton euro’s. Wellicht zou hij ook een crypto inbrengen. Dan lag een jaarlijks rendement van 10 tot 15 procent volgens de man in de lijn der verwachting.

Van die inbreng is het nooit gekomen. Had de AA daar dan niet op moeten letten en op moeten acteren door de latentie later terug te draaien? De accountant: “In 2014/15 leek zo’n rendement niet onmogelijk. Ik heb het zelfs nog gecheckt bij ABN Amro/Mees Pierson.”

Wat vond de AA zelf, besloot de voorzitter: was hij voldoende kritisch geweest in zijn samenstellingswerkzaamheden? “Achteraf had ik nóg iets kritischer kunnen zijn. Sommige zaken hadden bijvoorbeeld nader toegelicht kunnen worden. Maar na de waarschuwing heb ik de opdracht direct opgezegd. Ik hoop dat er na vier jaar excessief klagen nu eindelijk een eind komt aan deze zaak. Dit is niet fijn, ook niet voor mijn omgeving. Ik wil er graag een streep onder zetten.”