Tuchtrecht: Accountant vastgoedbedrijf Lips weigerde in 2010 goedkeurende verklaring

Michiel Satink

De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) meent dat in 2010 het faillissement van Roger Lips al aanstaande is, zo bleek donderdag uit het strafdossier. Eind dat jaar moet de vastgoedman een lening aflossen aan de SNS Bank. Die lening was onderdeel van het dan noodlijdende project The Wall langs de A2. Lips heeft moeite om te betalen waarna de bank een krediet ter grootte van 125 miljoen euro voor dit project opeist. In maart 2013 wordt de nu 59-jarige Brabantse zakenman, wiens vermogen in 2010 door Quote nog werd geschat op 105 miljoen euro, failliet verklaard. Daarna gaan ruim 150 aan hem gelieerde ondernemingen failliet, een schuldenlast van 320 miljoen euro achterlatend. Het is een van de grootste faillissementen van dit land.

Faillisementsaanvraag komt als verrassing

De jaren vlak vóór dat faillissement in 2013 zijn voor het Openbaar Ministerie van belang omdat ze aan wil tonen dat Lips en zijn vrouw – ook verdachte in de strafzaak – wisten dat het faillissement aanstaande was. En met die ondergang in zicht werd met miljoenen geschoven om dat geld buiten de boedel te houden. Kennelijk had de betrokken KPMG-accountant dus al wat de jaarrekening 2010 betreft zijn voorbehoud. De advocaat van Lips had hem hier graag nader over bevraagd, maar dat kan niet meer: de accountant is inmiddels overleden. Lips had met zijn concern in 2010 voor 757 miljoen euro aan leningen uitstaan. Zelf had hij er nog wel vertrouwen in, want de melding van ABN Amro eind 2012 dat ze zijn persoonlijke faillissement gaat aanvragen, komt voor hem als een verrassing. ,,Ik begrijp niets van uw bericht. Ik heb notabene van de zomer mijn vakantie onderbroken voor u en daarna niets meer van u vernomen. U gaat elk overleg uit de weg'', schrijft Lips onder meer aan de bank. ,,Tot aan de faillissementszitting heb ik nooit het idee gehad dat de ABN dit faillissement werkelijk zou voortzetten.'' [Artikel gaat verder na de volgende alinea]

De strafzaak, waarvoor de rechtbank in Zwolle zeven dagen heeft uitgetrokken, vindt plaats zonder aanwezigheid van Lips en zijn vrouw. Lips vertrok eind 2013 uit Nederland nadat hij enige tijd door de curatoren in gijzeling was gehouden. Sinds maart 2014 woont hij in Dubai, zijn vrouw voegde zich later dat jaar bij hem. Ze willen niet persoonlijk verschijnen omdat vooral Lips bang is dat hij opnieuw in opdracht van de curatoren gegijzeld wordt. Dinsdag besloot de rechtbank dat Lips en zijn vrouw de strafzaak ook niet via videoverbinding mogen bijwonen. ,,Toch bijzonder, onderwerp zijn van een strafzaak zonder ooit gehoord te zijn, zonder cruciale getuigen te mogen horen en zonder aanwezig te mogen zijn", reageerde de vastgoedman via mail. Op andere vragen ging hij niet in.

Fluiten naar het geld

Volgens het OM wist Lips een jaar na zijn faillissement toch twaalf luxe auto's naar Dubai te halen. Het wagenpark van Lips en zijn partner met een totale waarde van 2 miljoen euro, waaronder een Ferrari, vier Porsches en een zeldzame Mercedes G65 AMG ter waarde van 230.000 euro, werd opeens overgeschreven op naam van de stichting De Vijf Musketiers. Die stichting is opgericht om kapitaal te vergaren voor de kinderen van de vastgoedondernemer. Volgens de curatoren is deze stichting onderdeel van een constructie om een afgescheiden vermogen te creëren. Zo behouden Lips en zijn gezin het geld terwijl de dan toekomstige schuldeisers kunnen fluiten naar hun centen. 

Verdwenen vermogen door schenking 

De stichting 'betaalde' het wagenpark door een schuld die het bedrijf van Lips aan de stichting had, te verrekenen. Die schuld wordt echter betwist door de curatoren. In maart 2014 worden twaalf luxe auto's verscheept naar de Verenigde Arabische Emiraten, waar Lips dan al woont. Via diezelfde stichting werden ook miljoenen euro's uit Canada overgemaakt naar rekeningen van Lips en zijn vrouw. Een chalet ter waarde van enkele miljoenen euro's in Zwitserland verdween eveneens via een schenking aan de stichting uit de boedel.

Op 11 april wordt de zaak vervolgd als de officier van justitie met zijn strafeis komt. Daarna is het woord aan de raadslieden van Lips en zijn vrouw. Zij liet via haar raadsvrouw al weten geen vertrouwen meer te hebben in de rechtspraak.