TNO: gebruik Russisch gas op meerdere manieren af te bouwen

Nederland heeft meerdere opties om het gebruik van Russisch gas voor de komende winter af te bouwen. Dat schrijft TNO in een rapport dat het onderzoeksinstituut voor de Tweede Kamer heeft opgesteld.

Op de korte termijn kan Nederland de import van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) verhogen. Ook kunnen er meer kolen en biomassa worden gebruikt in plaats van aardgas en kan Nederland zelf gas produceren in Groningen. Elke optie heeft zijn eigen nadelen.

Volgens TNO gebruikt Nederland jaarlijks zo'n 9 miljard kubieke meter aan Russisch aardgas en dat is zo'n 20 procent van het totale verbruik. Door van brandstof te wisselen in elektriciteitscentrales naar kolen en biuomassa kan tot 2,6 miljard kuub worden bespaard. Het nadeel hiervan is dat de uitstoot van CO2 dan stijgt. In Groningen kan Nederland tot 6 miljard kuub winnen. Hier wijst TNO op de "hoge maatschappelijke kosten" voor de inwoners van de provincie.

Meer lng importeren kan volgens TNO tussen de 8 miljard en 12 miljard kuub vervangen. Dat is op dit moment de jaarlijkse importcapaciteit van Nederland. Hier is de beschikbaarheid van betaalbare lng mogelijk een probleem. "De afgelopen tijd was er lng beschikbaar vanwege vraaguitval vanwege het coronavirus, met name in Azië, maar de verwachting is dat de vraag snel weer zal aantrekken", schrijft TNO. De kosten kunnen daarom fors oplopen. Daarnaast stijgt de uitstoot van CO2 bij de productie en door het transport over zee.

Met hogere prijzen voor gebruik in Nederland en met een publiekscampagne kan tot 3 miljard kuub worden bespaard, denkt TNO. "Door de hoge prijzen, de aandacht voor import van Russisch gas en de campagne 'Zet de knop om', was het gasgebruik in de gebouwde omgeving in de afgelopen maanden al circa 15 procent lager dan in eerdere jaren." Dit leidt wel tot energiearmoede bij een deel van de huishoudens en tot problemen bij bepaalde bedrijven.

Op de wat langere termijn kan de vraag naar gas worden beperkt door een blijvende gedragsverandering. Nederlanders kunnen hun verwarming lager zetten en meer thuis werken. Ook kunnen er maatregelen worden genomen die het verbruik van huishoudens en bedrijven verminderen zoals beter isoleren.

Op de lange termijn ziet TNO oplossingen in de elektrificatie van de industrie en het bouwen van meer windmolens op land en op zee. Ook kan de productie van groen gas en groene waterstof worden opgeschaald.