‘Softe aanpak zwartspaarders leverde 2,1 miljard euro op’

De Nederlandse schatkist is tussen 2002 en 2018 met zo'n 2,1 miljard euro gevuld doordat zwartspaarders alsnog hun geheime tegoeden bekendmaakten bij de Belastingdienst. Het Centraal Planbureau (CPB) concludeert na onderzoek dat de lage boetes voor "vrijwillige inkeer" en internationale uitwisseling van informatie voor meer aangiftes hebben gezorgd.

Per 1 januari 2018 geldt er geen verlaagd boetetarief meer bij vrijwillige inkeer voor nieuwe gevallen. Daarmee is het vrijwillige opgeven van vermogen momenteel minder aantrekkelijk. Door extra inzet van de fiscus, die gebruik kan maken van lekken als de Panama Papers en informatie uit het buitenland, en meer internationale samenwerking wordt de kans om zwartspaarders alsnog te pakken te krijgen groter, aldus het CPB.

Volgens internationale schattingen uit 2015 hadden Nederlandse huishoudens voor ruim 60 miljard euro uitstaan in belastingparadijzen. Dit bedrag is goed voor 9 procent van het bruto binnenlands product. Via de zogeheten 'inkeerdersregeling' kregen zwartspaarders de voorbije jaren de kans relatief voordelig hun tegoeden op te biechten. Tussen 2002 en 2018 is mede daardoor voor 12 miljard euro aan verborgen vermogen alsnog aangegeven bij de Belastingdienst.

Het bedrag dat alsnog bekend werd gemaakt is gemiddeld 435.000 euro. Dat geld is voornamelijk in België, Luxemburg en Zwitserland verborgen geweest. Het CPB denkt dat huishoudens met de hoogste vermogens het vermogen verder weg stoppen om aan de belastingplicht te ontkomen. Daarbij zouden ze ook gebruik kunnen maken van geavanceerde constructies.

De gegevens van het CPB-onderzoek zijn afkomstig uit de geanonimiseerde bestanden van de Belastingdienst en gecombineerd met gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Ze hebben betrekking op 27.000 huishoudens.

Volgens de Belastingdienst maakt het onderzoek duidelijk dat inspanningen die worden geleverd om verhuld vermogen bloot te leggen, zich uitbetalen. Het aanpakken van belastingontduiking is ook een speerpunt van dit kabinet, zo klinkt het. Daarnaast "sluit het net zich steeds meer" voor mensen die vermogen geheel of gedeeltelijk verborgen houden in het buitenland door het uitwisselen van data en gegevens met andere landen.