Schorsing voor accountant die zichzelf betaalde met bankpas klant

Door Jan Smit en Michiel Satink

Zaaknr. 19/2351

Wij schreven eerder over deze zaak: 'Accountant betaalde zichzelf met bankpas klant'

De Accountantskamer heeft voor een maand de inschrijving doorgehaald van een AA die zowel aandeelhouder als adviseur was van een bedrijf en met de bankpas van diezelfde onderneming zijn rekeningen betaalde. Facturen met urenspecificaties, die zo oordeelde de rechtbank eerder, achteraf ook nog eens bleken vervalst.

Volgens de tuchtrechters heeft de accountant hiermee de fundamentele beginselen van objectiviteit en integriteit niet nageleefd. Met name het handelen in strijd met het fundamentele beginsel van integriteit wordt hem zwaar aangerekend. Dat laatste heeft vooral betrekking op het gebruik van de vervalste rekeningen door de AA in een gerechtelijke procedure.

Een bevriende ondernemer, voor wie hij lange tijd accountant was, vroeg de uit Harderwijk afkomstige AA in 2015 om hulp. Zo best liep het niet meer in zijn vloerenbedrijf. De accountant nam voor de som van 1 euro de helft van de aandelen over en gaf de goede vriend adviezen. Ook verleende hij 'hand- en spandiensten'. Op de zitting in juli gaf hij niet aan wat hij er exact mee bedoelde, maar een ding was volgens de beklaagde duidelijk: hij opereerde niet als accountant.

De AA kreeg onder meer een bankpas van het bedrijf. Daarmee betaalde hij onder meer de loon- en accountantskosten. Saillant detail is dat die accountantskosten werden overgemaakt naar het accountantskantoor waarvan hij de leiding heeft. Eind 2016 werden de aandelen verkocht van de onderneming aan een ondernemer die destijds in Israël verbleef, de klager in de tuchtzaak. In de loop van 2017 bleek er volgens die klager van alles niet te kloppen. 

De verwijten waren fors en in drie steekwoorden samen te vatten: gebrek aan onafhankelijkheid, een weigering facturen te specificeren en een vervalste urenspecificatie.

De beklaagde had moeten zien dat zijn belangen strijdig waren, betoogde Marten Folkeringa, advocaat van klager tijdens de zitting. ,,Waar de accountant kritisch en onafhankelijk dient te zijn, bestond nu het gevaar dat hij zaken door de vingers zou zien of genoegen zou nemen met onjuiste of onvoldoende informatie om zo zichzelf ter wille te zijn of op zijn minst niet te schaden in zijn belangen als mede-eigenaar van de onderneming.''

De accountant werd gevraagd om urenspecificaties te verstrekken, maar hij weigerde dat. Pas nadat een rechter hem daartoe veroordeelde, kwamen deze boven tafel. De accountant ontkent niet dat ze niet deugen, zei de advocaat. Alleen heeft hij ze wel verstrekt in het kader van een civielrechtelijke incassozaak. ,,Hij had daarom moeten controleren of deze specificaties juist waren.'' Dat deed de accountant niet.

In alle verwijten wees de beklaagde juist naar een accountant binnen zijn kantoor met wie hij gebrouilleerd was geraakt. Hij was de kwade genius, hij was degene die de accountant was en die van de urenspecificaties een zooitje had gemaakt. De beklaagde benadrukte dat de jaarrekening niet door hem is ondertekend. 

Bij de Accountantskamer komt de AA daar niet mee weg. Als hij de samenstelwerkzaamheden en de aangiften voor klager al aan zijn collega-accountant heeft overgedragen, dan is hij zich onvoldoende bewust geweest van het feit dat ook de andere werkzaamheden, zoals de adviesfunctie en het doen van loonadministratie en het verzorgen van betalingen voor klager, deel uitmaakten van de professionele diensten die betrokkene voor klager verrichtte. Hij heeft niet de juiste maatregelen getroffen om dit gevaar te tackelen.

Dat de AA een bankpas had van het bedrijf en die gebruikte om facturen te voldoen van het kantoor waarvan hij mede-eigenaar was, was volgens de uitspraak geoorloofd zolang hij daarover duidelijke afspraken had met de andere aandeelhouder. Maar op het moment dat hij de aandelen van de medeaandeelhouder overnam en het bedrijf geheel in bezit kreeg – vlak voor de doorverkoop aan klager – , had hij moeten beseffen dat hij hiermee zijn onafhankelijkheid op het spel zette.

Ook is volgens de Accountantskamer aannemelijk dat de urenspecificaties zijn bewerkt. Of de accountant dit zelf heeft gedaan, laten de tuchtrechters in het midden. Vast staat wel dat hij de specificaties naar klager heeft gestuurd. Hij wist bovendien van het vonnis van de rechtbank waarin stond dat deze de specificaties niet origineel achtte. Ook daarvoor had hij maatregelen moeten treffen. Dat hij dit niet heeft gedaan is hem aan te rekenen.