Ruzie in de VS over de kwaliteit van accountantcontroles

In de VS is een verhit debat ontbrand over de kwaliteit van de accountancy. Die holt achteruit, gezien de meer dan veertig procent van de controledossiers waar iets aan rammelt. Vanuit de politiek klinkt de roep om harde actie van de toezichthouder op de sector, de PCAOB. Deze waakhond zelf wil ook paal en per stellen aan de vele fouten in controledossiers. PCAOB-voorzitter Erica Williams roept bedrijven ook om bij het kiezen van een accountant rekening te houden met het foutpercentage van een kantoor.

• Zowel binnen als buiten de accountancy is er onrust over de kwaliteit van controles
• Zelfs binnen de toezichthouder worden de slechte prestaties van accountants gebagatelliseerd
• Onvolledige procedures bij een controle betekent niet dat fouten niet worden opgemerkt
• Het aantal herzieningen van jaarrekeningen zou een betere maatstaf zijn voor controlekwaliteit
• Die zijn de laatste jaren lager dan in de afgelopen twintig jaar

Maar binnen de PCAOB is verzet tegen deze aanpak. Bestuurslid Christina Ho, zelf een voormalig accountant, stelt het beoordelen van controles op alle juiste stappen niet de goede maatstaf om kwaliteit van accountants te meten. Ook als de procedures bij een boekencontrole niet helemaal juist gevolgd zijn, kunnen accountants nog wel fouten traceren in de boeken van de klant.

De beste maatstaf voor de kwaliteit van de audit, zegt Christiana Ho, is de frequentie waarmee bedrijven hun financiële overzichten moeten corrigeren. Maar prompt kreeg Ho politici over zich heen die sneerden dat ze de vele fouten van accountants bagatelliseert. Ho zou dansen naar de pijpen van bedrijven.

(tekst loopt door onder het blok)

Op haar beurt klaagt Ho over politici die het op haar hebben gemunt. Ze klaagt dat politici kritische ambtenaren de mond wil snoeren door ze te ontslaan. Ho betoogt dat ze opkomt voor een “datagestuurde overheid en op bewijs gebaseerde beleidsvorming”.

Volgens Ho is het percentage controles waarin accountants fouten in de boeken hebben gemist een stuk kleiner dan de 46 procent die de PCAOB rapporteert. Volgens haar gaat het om vijf procent waarbij accountants fouten van materieel belang hebben gemist.

Ze krijgt bijval van Jeffrey Johanns, een voormalig partner van PwC en nu docent accountancy aan de Universiteit van Texas. Hij stelt dat accountantscontroles die leiden tot herziening van de jaarcijfers nog geen half procent bedraagt. Het percentage Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven dat hun financiële resultaten moet bijstellen, lag in drie van de afgelopen vier jaar op het laagste punt in twintig jaar.

Maar PCAOB-voorzitter Williams veegde deze argumenten van tafel. Het is “simplistisch” om herzieningen van financiële resultaten te gebruiken als maatstaf voor auditkwaliteit, aldus Williams. Volgens haar kunnen slechte audits fouten missen die misschien nooit aan het licht komen. Tekortkomingen in de controle kunnen ertoe leiden dat een fout of een materiële zwakte in een jaarrekening onopgemerkt blijft.