Rechter rekent af met sterfhuisconstructie van accountant

Een e-mail van een accountant waarin hij een paardenhandelaar een sterfhuisconstructie voorstelt, komt zijn cliënt duur te staan. Nadat deze Groningse paardenhandelaar een hengst verkocht die later geblesseerd bleek, moet hij nu ruim 5 ton aan de koper betalen. Dat oordeelde het gerechtshof in Leeuwarden.

Na eerder de rechtbank Noord-Nederland en de Accountantskamer boog in augustus ook het gerechtshof zich over de kwestie rond hengst Hansome O. Het paard werd begin 2015 op een veiling gekocht door de Noorse ondernemer Kristin Andresen voor drie ton. Handelaar Brouwer bracht het paard zelf naar de door de koper gehuurde stal in Denemarken.

Daar bleek dat Handsome O lijdt aan ‘hanentred’, een neurologische aandoening waardoor het paard ongeschikt is voor de springsport. En dat was precies waarvoor het paard was aangeschaft. Toen Andresen de handelaar Brouwer haar geld terugvroeg, bleek de stal te zijn ‘leeggehaald’.

Sterfhuisconstructie
Dat financieel leeghalen van het bedrijf van de paardenhandelaar was het gevolg van een inderhaast door de Groningse accountant van Brouwer opgezette sterfhuisconstructie. In hoger beroep stond de vraag centraal of de herstructurering van het bedrijf van de paardenhandelaar – Purioso Hoeve genaamd – inderdaad een sterfhuisconstructie was, met als doel de aanstaande claim van Andresen te ontlopen. Of was die constructie een al langer geplande operatie?

De rechtbank oordeelde dat eerste, waarop Brouwer in beroep ging. In hoger beroep kwam een in opdracht van zijn advocaat ‘gekortwiekte’ e-mail als een boemerang terug. Een mail die ook al in de tuchtzaak tegen de accountant van doorslaggevend belang was.

“4 maart 2015 is geen toevallige datum, maar is een gevolg van de actie van Andresen”, schreef de accountant in die originele mail over de aanleiding tot het doen van een herstructurering. Die werd rap opgezet. De accountant verzocht de notaris “zo spoedig mogelijk (bij voorkeur nog deze week)” om de nieuwe BV op te richten.

Driftig geknipt
In de mail die de accountant aan de tuchtrechter overlegde – en eerder ook aan de rechtbank Noord-Nederland – was echter driftig geknipt. De hierboven geciteerde zin ontbrak bijvoorbeeld. Eerder oordeelde de Accountantskamer al dat de sterfhuisconstructie van de accountant onmiskenbaar werd toegepast in het zicht van die claim. De accountant werd voor drie maanden doorgehaald.

Ook het gerechtshof oordeelt dat het enige doel van die herstructurering een poging tot ontlopen van betaling van de toen nog aanstaande claim moet zijn geweest. Volgens Brouwer en zijn advocaat bestond het plan voor herstructurering al langer. Dit was gebaseerd op een ouder advies van de accountant.

In de originele mail stond ook deze passage: “Vanmiddag kwam Brouwer langs. De koper wil het paard terug leveren en eist de betaalde koopsom terug.” Het hof rekent Brouwer en raadsman ook die verzwijging zwaar aan.

Essentiële informatie verzwegen
Het gerechtshof vindt dat Brouwer bewust tegenover de rechtbank in november 2022 essentiële informatie uit die e-mail verzweeg. Dat Andresen door de herstructurering niet benadeeld zou zijn, zou volgen uit een rapport van de gewraakte accountant. Daaruit zou blijken dat Purioso Hoeve met verliezen kampte en dat die herstructurering de positie van het bedrijf juist verbeterde.

Rapporten van BDO uit 2023 tonen echter het tegendeel. Door de sterfhuisconstructie slonk de waarde van de voorraad van ruim 193.000 euro naar nihil en zonder die herstructurering in de periode 2015 tot en met 2017 zou Purioso Hoeve meer dan 6 ton aan winst zou hebben gemaakt.

Ook schuift het hof de Groningse accountant opzij als ‘niet onafhankelijk’. Hij was de opsteller van de herstructurering, dus hij had een eigen belang bij de uitkomst van deze juridische procedure. Hij “kan niet als objectieve deskundige oordelen over de gevolgen van de herstructurering die hij zelf heeft geïmplementeerd“, aldus het gerechtshof.

Inclusief bijkomende stallingskosten moet Brouwer nu aan Andresen 524.000 euro betalen.