Pas bij de tuchtklacht gaan alarmbellen af bij de accountant

Na een apart gesprek en twee afwijzingen van het verbeterplan bleek ook uit de hertoets dat het kleine accountantskantoor op de Veluwe niet voldeed. De NBA vroeg daarom de Accountantskamer om een maatregel op te leggen.

Dat de kwaliteit binnen zijn kleine kantoor niet goed bewaakt werd, beseft de beklaagde accountant inmiddels terdege. Hij klopte aan bij Auxilium Adviesgroep en heeft inmiddels veel verbeteringen doorgevoerd. Vooral aan zijn vastlegging schortte het. “Ik ben nogal kort van stof”, zegt de accountant.

Toch doemt op de zitting meermaals de vraag op of het allemaal niet te laat is. “Waarom gingen de alarmbellen niet eerder bij u af?” vraagt de voorzitter. “Ik was naïef, denk ik”, reageert de accountant. Bij de eerste kantoortoets waren alle vier dossiers onvoldoende. Daarna werd zijn verbeterplan tot twee keer toe afgewezen en werden bij de hertoets eind 2023 en begin 2024 de dossiers opnieuw als onvoldoende gewaardeerd.

De NBA restte geen andere weg dan die naar de tuchtrechter, legt advocaat Luc Franssen op de zitting uit. Hij somt de tekortkomingen op: het doen van onvoldoende werkzaamheden, het niet naleven van de normen bij het rapporteren, het niet of onvoldoende vastleggen van de werkzaamheden en gebrek aan evaluatie. “Ook is er nauwelijks uitvoering gegeven aan het verbeterplan.”

Dat de accountant tot inzicht is gekomen en hulp heeft ingeschakeld, noemt Franssen positief. “Maar het doet niets af aan de geconstateerde tekortkomingen. De reguliere toetsing had voldoende aanleiding moeten zijn om het verbeterplan op te volgen.”

Ook John Weerdenburg van Auxilium was verrast dat de accountant zo laat bij zijn adviesbureau aanklopte. Hij noemt schaamte als mogelijke drempel. “Dat het te laat is, was ook mijn reactie.” Toch ziet Weerdenburg mogelijkheden voor de accountant om over een paar jaar, als die met pensioen gaat, ‘via de voordeur’ de accountancy te verlaten, in plaats van via een zijdeur als een forse maatregel wordt opgelegd.

“Het kwaliteitssysteem is nu op orde, voor zover wij dat kunnen beoordelen”, voegt Weerdenburg eraan toe. Hij noemt het oordeel van de NBA ‘zwaar’. “Alsof hij zijn werkzaamheden niet goed doet. Maar het gaat met name om interpretatie en zeker om de vastlegging.”

Waarom werd de accountant bij de NBA op gesprek gevraagd? Het is zeker niet iets dat de beroepsorganisatie standaard doet, zei een vertegenwoordiger van de NBA. “De eerste versie van het verbeterplan was zo zwak dat we er geen vertrouwen in hadden dat het goed zou komen.”

De voorzitter van de Accountantskamer valt op dat op de zitting veel meer verweer komt van de beklaagde dan uit het eerste verweerschrift blijkt. De stukken die de accountant ter onderbouwing zegt te hebben, zitten nu dus niet in het dossier en dat kan de tuchtrechter dus ook niet meenemen in haar beoordeling. “Daar ben ik deels debet aan geweest”, reageert Weerdenburg.

De focus lag vooral op de toekomst, hoe het beter moest op het kantoor. Maar veel is juist niet vastgelegd, wat bij de Accountantskamer betekent dat die werkzaamheden niet verricht zijn. Zo lijkt de derdengeldrekening van een notaris helemaal niet beoordeeld te zijn. “Als er ergens een frauderisico is, dan is het wel bij dit soort bewaarrekeningen”, zegt de voorzitter. De accountant: “Ik heb het wel beoordeeld, maar niet vastgelegd.”

Een verzoek van Weerdenburg om nu alsnog de verbeteringen te bekijken, daar ziet de NBA weinig in. De accountant heeft voldoende tijd gehad om alles op de rit te krijgen. “Ik ben er nog steeds van overtuigd dat er behoorlijke stappen zijn gezet”, zegt de accountant. De tuchtrechter doet binnen circa twaalf weken uitspraak.