Nibud: Hypotheeknormen 2019 vrijwel gelijk aan 2018

Dat schrijft het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) in het adviesrapport Financieringslastnormen 2019, dat de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vandaag aan de Tweede Kamer heeft aangeboden. 

Voor iedereen betaalbaar
De ruimte die een huishouden heeft voor woonuitgaven wordt bepaald door het inkomen te verminderen met de overige kosten van levensonderhoud. Deze overige uitgaven moeten ook betaalbaar zijn na het afsluiten van een hypotheek. Door op deze manier vast te stellen wat een huishouden kan besteden aan wonen, kan een hypotheekverstrekker niet meer geld uitlenen dan voor een huishouden betaalbaar is. Daarmee wordt het risico op financiële problemen door te hoge hypotheeklasten verkleind. De verschillen met de normen van vorig jaar zijn marginaal. Huishoudens die in 2019 een loonstijging kunnen verwachten, kunnen door dat hogere inkomen wel een hogere hypotheek krijgen dan in 2018. Voor koper en hypotheekverstrekker blijft het belangrijk om goed naar de individuele situatie te kijken.

Het tweede inkomen telt opnieuw voor 70 procent mee
Het Nibud adviseert om het tweede inkomen ook in 2019 voor 70 procent mee te laten tellen. Het verschil in besteedbaar inkomen tussen twee- en eenverdieners neemt al enkele jaren toe en zal de komende jaren nog verder oplopen. In 2016 heeft het Nibud daarom voorgesteld om stapsgewijs het tweede inkomen mee te laten tellen. Vorig jaar telde dat voor het eerst voor 70 procent mee. Door afronding blijft deze factor volgend jaar hetzelfde. Ook kunnen kopers – net als in 2018 – meer lenen voor zeer energiezuinige woningen of voor het treffen van energiezuinige maatregelen.

Regeerakkoord 2017 – 2021
In het regeerakkoord van het kabinet Rutte III staan meerdere maatregelen die van invloed kunnen zijn op de financiële positie van woningeigenaren met een hypotheek. De gevolgen van deze plannen betekenen voor (aankomende) woningbezitters dat voor de meeste inkomens de financieringslastpercentages in 2021 naar verwachting hoger zullen liggen dan in 2018. De aangekondigde lastenverlichting (lagere tarieven en hogere heffingskortingen) is hoger dan de verwachte prijsstijging van de overige uitgaven. Daardoor zal er in de toekomst, als de plannen worden doorgevoerd, in principe iets meer ruimte komen voor hypotheeklasten. Inkomens van rond de 40.000 euro kunnen de grootste stijging verwachten omdat daar de meeste lastenverlichting wordt verwacht. In de hypotheeknormen voor 2019 is rekening gehouden met maatregelen uit het Regeerakkoord die reeds zijn ingegaan.

Een hypotheek gaat lang mee
Bij het bepalen van de hypotheeknormen houdt het Nibud rekening met de lange termijn. De hypotheeklast moet nu en in de toekomst draagbaar blijven. Huishoudens moeten de hypotheek gedurende de gehele looptijd kunnen betalen, ook als er bijvoorbeeld kinderen bij komen. De financieringslasttabellen houden rekening met gestandaardiseerde uitgavenpatronen en geven weer wat iemand objectief gezien zou moeten kunnen betalen, gezien het inkomen. Wat de hypotheekverstrekker maximaal zou mogen uitlenen volgens de tabellen is niet altijd passend bij iemands persoonlijke voorkeuren en bijbehorend uitgavenpatroon. Daarom is bij hypotheekverstrekking maatwerk altijd noodzakelijk.

In sommige gevallen kan er op verantwoorde wijze een hogere hypotheek verstrekt worden dan de tabellen aangeven. De ministeriële Regeling hypothecair krediet biedt daarvoor ruimte. Wanneer het gaat om een bestendige situatie, kan de hypotheekverstrekker ervoor kiezen om in individuele gevallen af te wijken van de leennormen, mits dit gemotiveerd en onderbouwd wordt. Meer verstrekken zou bijvoorbeeld kunnen als er sprake is van een onvoorwaardelijke inkomensstijging op korte termijn of als iemand door oversluiten zijn hypotheeklasten kan verlagen.