Mannen verdienen meer dan vrouwen in de accountancy

Mannelijke accountants en assistent accountants krijgen gemiddeld 7,5 procent meer salaris dan vrouwelijke accountants en assistent accountants. Dit blijkt uit onderzoek van ABN AMRO en Full Finance Consultants op basis van een dataset met loongegevens van 1928 accountants en assistent accountants, werkzaam bij 45 kantoren, over het jaar 2023.

Gemiddeld krijgen de mannen in de steekproef 12.000 euro meer salaris op jaarbasis dan de vrouwen. Terwijl vrouwelijke accountants en assistent accountants gemiddeld zo’n 35.000 euro per jaar verdienen, verdienen de mannen gemiddeld bijna 47.000 euro. Opmerkelijk is verder dat de spreiding van salarissen bij de mannen veel groter is dan bij de vrouwen, met meer uitschieters naar boven, en die trekken het gemiddelde omhoog.

De bruto loonkloof vormt het uitgangspunt van dit onderzoek. Deze loonkloof is ‘bruto’ omdat nog geen rekening is gehouden met verklarende factoren als functiegroep, ervaringsjaren en arbeidsduur van de accountants. Deze verklarende factoren zijn belangrijk en verschillen sterk tussen mannen en vrouwen in de steekproef.

Zo zijn bijna twee keer zoveel mannen als vrouwen werkzaam als ‘controlerend accountant’ of als ‘samenstelaccountant’, de grootverdieners uit de steekproef. Qua ervaringsjaren is het beeld wisselend, waarbij vrouwen meer ervaring meebrengen bij de ‘assistent accountants’ en mannen meer ervaring hebben bij de controlerend accountants en de samenstelaccountants. Qua arbeidsduur werken mannen gemiddeld meer uren per week dan vrouwen: gemiddeld 34 uur voor mannen tegenover 31 uur voor vrouwen.

Als wordt gecorrigeerd voor de verschillen in functiegroep, ervaringsjaren en arbeidsduur, dan blijft er nog een onverklaarde loonkloof over van zo’n 7,5 procent. Dat wil zeggen, mannen verdienen gemiddeld 2.500 euro meer dan vrouwen met een gelijkwaardige functie, ervaring en werkweek. Dit is de ‘gender pay gap’ tussen mannen en vrouwen in de accountancysector; de loonkloof die niet verklaard kan worden door plausibele factoren. In de wetenschappelijke literatuur wordt een dergelijke loonkloof veelal toegeschreven aan ongelijke behandeling tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt, ofwel genderdiscriminatie.

Loonkloof accountancy nader bekeken

De loonkloof is opmerkelijk omdat de meeste kantoren in onze steekproef werken met een salarishuis. Deze zou geen ruimte moeten laten voor verschillende compensatie tussen mannen en vrouwen. Tegelijkertijd is de aanwezigheid en grootte van de loonkloof niet verrassend gezien soortgelijke bevindingen in vele studies over allerlei sectoren.

Waarschijnlijk vormt 7,5 procent een ondergrens voor de daadwerkelijke loonkloof in de accountancysector, omdat de enquête vooral is ingevuld door grotere kantoren en deze vaker actief beleid voeren om genderdiscriminatie tegen te gaan. Dit zien we ook in de steekproef; kantoorgrootte hangt negatief samen met de gevonden loonkloof.

Naast dat de enquête vooral is ingevuld door grotere kantoren, is de enquête waarschijnlijk ook vooral ingevuld door kantoren – klein en groot – die al met het onderwerp van gelijke betaling bezig zijn. Dit kan ook tot een onderschatting van de loonkloof leiden, omdat kantoren die bezig zijn met gelijke betaling ook de kantoren zijn die hier al meer werk van maken.

Europese richtlijn Loontransparantie

De loonkloof tussen mannen en vrouwen is een urgent maatschappelijk probleem dat hoog op de politieke agenda staat. Het Europees Parlement en de Europese Raad hebben in mei 2023 de ‘Richtlijn Loontransparantie’ aangenomen. De richtlijn heeft als doel om gelijke beloning voor gelijk werk te waarborgen, bijvoorbeeld door transparantie in salarissen te bevorderen. Ook worden werkgevers verplicht om eerlijke beloningsstructuren te hanteren en krijgen werknemers recht op compensatie van geleden schade door loondiscriminatie. De lidstaten van de Europese Unie, waaronder Nederland, moeten de richtlijn uiterlijk in juni 2026 in hun nationale wetgeving hebben geïmplementeerd.

ABN AMRO en Full Finance onderschrijven het belang van gelijke betaling voor gelijk werk, vandaar de samenwerking om transparantie en inzicht te geven over de loonkloof in de accountancysector. Uit ons onderzoek blijkt dat mannen binnen de accountancysector gemiddeld 7,5 procent meer verdienen dan vrouwen; de loonkloof ligt ruim onder het Europees gemiddelde van 12 twaalf maar overschrijdt de drempel van vijf procent die in de Richtlijn Loontransparantie wordt genoemd.

Volgens de richtlijn geeft een verschil van deze omvang aanleiding een grondige evaluatie en corrigerende maatregelen. Accountancykantoren kunnen de inzichten en methodologie uit dit onderzoek gebruiken om stappen te zetten om de loonkloof te verminderen.