Lange fiscale arm VS bedreigt ‘onbedoelde Amerikanen’

Opheffing van de Nederlandse bankrekening tegen de zin van de 'onbedoeld Amerikaanse' cliënt is soms geoorloofd, blijkt uit het vonnis van een kortgedingrechter in Utrecht. De rechter deed uitspraak in een zaak tegen de Volksbank, die bankrekeningen van een ‘onbedoelde Amerikaan’ heeft opgezegd. Dit omdat de desbetreffende cliënt geen belastingaangifte wil doen in de VS. De cliënt in kwestie kon bovendien geen Amerikaans identificatienummer aan de bank verstrekken.

Volgens de rechter kan door de weigering om belastingaangifte te doen in de VS een situatie ontstaan waarin de bank van de desbetreffende onbedoelde Amerikaan meewerkt aan belastingontduiking. Dit kan sancties uitlokken van de VS. Om dat risico te vermijden is het toegestaan om de bankrekeningen van deze cliënt op te heffen, aldus de kortgedingrechter.

Met onbedoelde Amerikanen worden Nederlanders bedoeld die het Amerikaans staatsburgerschap hebben omdat ze in de VS zijn geboren. Zelfs als de geboorte plaatsvond omdat de ouders op doorreis waren, is het Amerikaans staatsburgerschap van kracht. Onbedoelde Amerikanen moeten volgens Amerikaans recht belastingaangifte doen in de VS. Dat doen ze niet allemaal. Sommigen omdat ze niet weten dat ze ook Amerikaan zijn, anderen omdat ze weigeren belastingaangifte te doen in de VS.

Belastingaangifte doen in de VS kan kostbaar zijn, zelfs al zou er geen heffing volgen. En afstand doen van de Amerikaanse nationaliteit kost een paar duizend euro en ook in dat geval moet er nog over de voorafgaande vijf jaar belastingaangifte worden gedaan.

De Volksbank mag van de Utrechtse kortgedingrechter de bankrekeningen van een ‘onbedoelde Amerikaan’ opzeggen, aangezien de klant in kwestie geen Amerikaans identificatienummer aan de bank kon verstrekken. Volgens de kortgedingrechter in Utrecht is de actie van de bank terecht, omdat bekend is dat de klant weigert belastingaangifte te doen in de Verenigde Staten. Daardoor zou er een risico op belastingontduiking bestaan.

Het probleem van onbedoelde Amerikanen die geen bankrekening kunnen krijgen, speelt al iets langer. Sommige banken weigeren zelfs om onbedoelde Amerikanen een basisbetaalrekening te geven, die juist bedoeld is voor mensen die geen gewone bakrekening kunnen krijgen. 

Onlangs werd bekend dat Autoriteit Financiële Markten (AFM) onderzoek doet naar de zaak. Volgens de toezichthouder zijn er voor een basisbetaalrekening, die juist bedoeld is voor mensen die geen gewone rekening kunnen krijgen, strikte regels. Alleen klanten die bijvoorbeeld zijn veroordeeld voor valsheid in geschrifte, of oplichting, of die hun basisbetaalrekening hebben gebruikt voor het plegen van strafbare feiten, mogen worden geweigerd. Belangrijk daarbij is bovendien dat dit individueel getoetst moet worden, aldus de financiële waakhond.

Overigens wilde de Volksbank, bekend van SNS, ASN Bank en BLG Wonen, ook pensioenproducten van de betreffende persoon opzeggen. Maar daar ging de rechter niet in mee. Daarbij speelt mee dat het beëindigen van pensioenproducten voor iemand veel ongunstiger kan uitpakken dan het opzeggen van bankrekeningen.

(ANP)