Kwart miljoen boete EY voor hulp bij omkoping

Het Openbaar Ministerie (OM) wil EY Nederland een boete van 243.000 euro opleggen voor het niet tijdig en niet volledig melden van smeergeld, dat is betaald door telecombedrijf VimpelCom. Met deze betalingen zou het in Nederland gevestigde telecombedrijf betrokken zijn geraakt bij omkoping om een 3G- en een 4G-licentie op de telecommarkt in Oezbekistan te verwerven. 

Volgens het OM, dat VimpelCom overigens niet bij naam noemt, hebben de accountants van EY Nederland er alles aan gedaan om de betalingen aan een entiteit van de cliënt als een niet-meldwaardige transactie aan te merken. 

"Als professionals hebben de accountants ervoor gezorgd dat het op papier allemaal klopte om mogelijk hun commerciële belangen niet te schaden”, aldus de officier van justitie. “Pas toen de FIOD aan de deur klopte, de SEC zich er mee ging bemoeien en het van de voorpagina’s werd afgeschreeuwd, deed EY schoorvoetend een summiere melding."

De zaak gaat terug tot december 2016, toen er een strafrechtelijke onderzoek werd gestart naar het niet naleven van de Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme) door EY Nederland. De FIOD heeft aanvullend onderzoek verricht.

Eerder heeft VimpelCom al geschikt met het openbaar ministerie voor 385 miljoen euro. Dat is de hoogste schikking met justitie ooit in Nederland. In de nasleep hiervan heeft het Openbaar Ministerie nu EY op de korrel, dat actief zou hebben geholpen om het smeergeld te verhullen in de boeken. 

“Het gaat in dit geval niet om een enkele overtreding van financieel ordeningsrecht, dat je nu eenmaal kunt maken als onderneming actief in de financiële sector”, zo stelt de officier van justitie. “Het gaat ook niet om een systeem falen waarbij de meldplichtige instelling weliswaar processen heeft ingericht om aan de Wwft te voldoen, maar dit in onvoldoende mate heeft gedaan.”

“Nee, het gaat hier om systematisch ontwijk – wegkijk- en uitstelgedrag van werknemers op senior niveau bij EY Nederland in een concrete zaak, terwijl de stank van corruptie al niet meer te genieten was. Corruptie met een buitengewoon ontwrichtende werking in landen waar de instituties nog niet zo sterk zijn en juist door vormen van corruptie geen kans krijgen zich verder te ontwikkelen. Sterker nog door deze corruptiepraktijken verder worden ondergraven. Een tijdige melding van EY Nederland had dit tegen kunnen gaan.”

Het OM onderschrijft het maatschappelijk belang van de geheimhoudingsplicht van de accountant. Maar de officier van justitie verwijst naar koepelorganisatie NBA. Die formuleert een aantal fundamentele beginselen waaraan elke accountant zich bij de uitoefening van zijn beroep te houden heeft, merkt de officier van justitie op. 

“Van een gerenommeerd kantoor als EY Nederland had veel meer verwacht mogen worden, dan ze gedaan heeft. Niet in het pamperen van ontwijkgedrag maar in het nemen van het voortouw in voorbeeldgedrag, dat was er in het geheel niet. Dat rekent het Openbaar Ministerie EY Nederland in strafverzwarende zin aan.”

Dit betekent dat het OM de boetecategorie heeft verhoogd van de vierde naar de vijfde met maximaal 81.000 euro boete. Uiteindelijk zijn er drie transacties niet tijdig gemeld. Het OM eist een onvoorwaardelijke geldboete van 243.000 euro.